2.4 Spanning in steden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

2.4 Spanning in de steden

Brasilia in 1960 om de hoofdstad centraler gelegen te laten zijn en het achterland meer te ontwikkelen.

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• Je kunt vertellen hoe het verstedelijkingspatroon in Brazilië eruit ziet
• Je kunt uitleggen hoe de verschillen tussen arm en rijk in de steden zijn ontstaan
• Je kunt uitleggen hoe de verschillen tussen arm en rijk zichtbaar zijn in de Braziliaanse steden

bevolkingsdichtheid

bevolkingsspreiding

Kennen de lln  deze begrippen?

Benodigde voorkennis 

Je weet wat urbanisatiegraad en -tempo is;
Je weet wat (ruimtelijke)segregatie is;
Je weet wat push- en pull factoren zijn;

Verstedelijkingsgraad of urbanisatiegraad

Aantek

- Bevolkingsdichtheid grootst aan de kust

Grote steden vooral aan de kust 
 - Bevolkingsspreiding ongelijk

-Bevolkingsconcentraties aan de kust

-90% van bevolking woont in stad

-Hoog -graad

-Tempo van urbanisatie in de grote steden laag. (verzadiging)

Twee uitzonderingen Brasilia en Manaus!

-In het binnenland zijn er middelgrote steden die wel snel groeien. Door de economie die op gang komt door de grootschalige landbouw. landarbeiders zijn op zoek naar werk in de steden.

 

Twee uitzonderingen Manaus en Brasilia

 

Ligging Manaus, absoluut en relatief

Braziliaanse regering:

Stimuleert ondernemingen om zich in Manaus te vestigen, door belastingvoordeel te geven --> steeds meer bewoners in Manaus.

Hoe noemt men een gebied dat is aangewezen door de regering waar bepaalde vestigingsplaatsvoordelen voor bedrijven gelden?

Ook India en China kennen een groot aantal van dit soort gebieden. Waar liggen dit soort gebieden doorgaans?

Verklaar waarom de regering soms ook SEZ's aanwijst in het binnenland. M.a.w welk doel wordt beoogd?

Waardoor wordt de relatieve ligging bepaald van Manaus?

• tropisch regenwoud
• ver landinwaarts
• ligging in nabijheid rivieren

Manaus en functies

-werken

-wonen

- natuur

-recreatie

-landbouw

-infrastructuur

Het grote plaatje

Dit...                                                maar ook dit...

Favela (Sao Paulo)

Gated community

Regio's

Verschil verstedelijking

tussen de regio's aan

de kust 

• noordoosten
• zuidoosten
• zuiden

De oudste steden liggen in Noordoost-Brazilië. In het achterland verbouwden de Portugese kolonisten op grote landbouwbedrijven suikerriet. Via de steden werd suikerriet uitgevoerd en werden slaven uit Afrika voor het werk op de suikerrietplantages aangevoerd. Bahia do Salvador was toen de hoofdstad van de kolonie. 

Zuidoosten later, redenen:

18e eeuw: mijnbouw,

19e eeuw: toenemende economische en politieke macht (mijnbouw, koffieteelt en hoofdstad na onafhankelijkheid)

vanaf 1930: vooral industrialisatie

zuiden aparte ontwikkeling, want vestigingsgebied Europese immigranten

Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw (1850) middelgrote en kleinere steden, waar de handel in landbouwgewassen belangrijk werd.

Stedelijke spreiding

Brasilia: 

1  Vervangt Rio Janeiro als hoofdstad 

2 ontsluiting economische activiteit, met name platteland

Manaus:

1 Rubberplantages

2 Vrijhandelszone SEZ

Favela’s

 zelfbouwwijken:

- heten in Brazilië favela’s

 - aanleiding bouw: woningtekort

 - omvang steden + gebrekkige infrastructuur = veel reistijd en reiskosten naar het werk

Stereotiepe beeld van favela’s:

- woningen zijn van bij elkaar  geraapte bouwmaterialen

- bewoners leven onder de armoedegrens

- geen waterleiding, riolering en stroomvoorziening

- (drugs)criminelen zijn de baas

Kenmerken favela's 

- Geen bescherming tegen extreme weersomstandigheden / gebouwd op meest kwetsbare plekken in de stad (steile heuvels/ rivieroevers)

- Meerdere personen in dezelfde woonruimte

- Beperkte toegang schoon drinkwater

- Onvoldoende sanitaire voorzieningen

- Onzeker bezit woning

www.dailymotion.com

npo.nl

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• Je kunt vertellen hoe het verstedelijkingspatroon in Brazilië eruit ziet
• Je kunt uitleggen hoe de verschillen tussen arm en rijk in de steden zijn ontstaan
• Je kunt uitleggen hoe de verschillen tussen arm en rijk zichtbaar zijn in de Braziliaanse steden

Bestuderen 2.4 maken opdracht 2 en 6