1.3 De kerk valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.3 De kerk valt uiteen

Planning van deze les

1.3 Instructie

1.3 Werkblad

Vandaag leer je...

• Welke kritiek er was op de katholieke kerk.
• Hoe de splitsing van de kerk ontstond.
• Welke verschillen tussen kerken ontstonden.
• Welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten.
• KA: De Reformatie (Hervorming) en de splitsing van de christelijke kerk.  

Reformatie en hervorming

Kritiek op de kerk

• Tijdens de Renaissance nam kritiek op de kerk toe.
• Velen vonden dat de kerk afweek van het ware Christendom. 

1494 ''Het narrenschip'' 

Jeroen Bosch

Spotprent uit de reformatie

Oorzaken verspreiding kritiek op de kerk

• Uitvinding boekdrukkunst.
• Opkomst Renaissance -> mensen gaan voor zichzelf denken.
• Misstanden in de kerk zoals rijkdom en losbandigheid.  

Maarten Luther

• Eerste hervormer: Maarten Luther

• In 1517 komt Luther met 95 stellingen (vooral tegen aflaten)

• Hij hoopt dat de Paus mee wil denken en de Kerk zal hervormen

Lutheranen

Maarten Luther was de eerste die in het openbaar kritiek had op de kerk. Hierdoor kreeg hij veel volgelingen. 

Deze groep protestanten noemen we lutheranen.  

Luther had vooral aanhangers in Noord-Duitsland en Scandinavië. 

Meer kritiek: Luther

Luther werd uit de kerk gezet (paus) en

vogelvrij verklaard (Keizer Karel V). 

Duitse vorsten beschermden Luther:

• Ze vonden dat mensen zelf hun geloof moesten kunnen kiezen.

• Volgens Luther waren vorsten de baas in de kerk.

Luther

Splitsing van de kerk

Het protest van Luther was het begin van de Hervorming of Reformatie. Vorsten splitsten zich af van de katholieke kerk en richtten nieuwe protestantse kerken op.

protestant: christen die zich baseert op de ideeën van de Hervorming

 

Meer kritiek

Johannes Calvijn

• Radicaler dan Luther
• Gelovigen bepalen zelf wat er in de kerk gebeurt.

• Gelovigen mogen in opstand komen komen tegen hun vorst.

Calvinisten: volgelingen van Calvijn (veel aanhang in de NL) 

Calvijn was ook tegen de katholieke kerk.

Calvijn vond al die beelden en schilderijen in kerken niet nodig.

Katholieken en protestanten

De katholieke kerk en de protestantse kerken verschilden op veel punten van elkaar.

Zo kwamen katholieken in contact met God via geestelijken, terwijl protestanten liever zelf het woord van God (de Bijbel) lazen. Protestantse geestelijken, dominees of predikanten, gaven alleen uitleg bij de Bijbel.

Strijd tussen godsdiensten

De splitsing in de kerk in Europa leidde tot oorlogen tussen katholieke en protestantse vorsten.

  

Karel V voerde jarenlang oorlog met protestantse vorsten in het Duitse rijk. Hij probeerde het rijk weer katholiek te maken.

Karel V was ook vorst van de Nederlanden. Hier voerde hij de inquisitie in. Deze kerkelijke rechtbank vervolgde protestanten als ketters.

Bloedbruiloft en Hugenoten

Bruiloft tussen Katholiek en protestant

3000 protestantse (Hugenoten) gedood

op de bruiloft.

-> Daarna verspreide het geweld en

werden er 30.000 protestanten gedood.

Welk land is op het gebied van religie het meest verdeeld?

Planning van deze les

1.3 Instructie

1.3 Werkblad