6.3 construeren bij lenzen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.3  Construeren bij lenzen

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je:

• drie constructieregels noemen bij een lens;
• lichtstralen en beelden bij een bolle lens construeren;
• uitleggen wat een reëel beeld is;
• op twee verschillende manieren de vergrotingsfactor in een constructietekening bepalen;
• rekenen met de twee formules van de vergrotingsfactor.

Hulpmiddelen met lenzen

Bolle lenzen

Een positieve lens is in het midden dikker dan aan de rand

Een bolle lens noem je ook wel een positieve lens.

een positieve lens

Een positieve (bolle) lens heeft een convergente werking.

De lichtstralen gaan naar elkaar toe.

Er ontstaat een brandpunt.

positieve lenzen

Met een positieve lens kun je een voorwerp vergroot of verkleind afbeelden

Juist of onjuist
Een bolle lens is in het midden smaller dan aan de rand.

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
In een verrekijker zitten bolle lenzen

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
Met holle lenzen kun je zowel vergroten als verkleinen.

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
Bij een holle lens ontstaat een brandpunt.

1. juist
2. onjuist

Constructiestralen

Een lichtstraal evenwijdig aan de hoofdas gaat achter de lens door het brandpunt.

Constructiestralen

Een lichtstraal vanuit het brandpunt loopt achter de lens evenwijdig aan de hoofdas.

Constructiestralen

Een lichtstraal door het optische midden gaat rechtdoor.

 construeren

Teken eerst de lens met de brandpunten, het voorwerp en de hoofdas.

 construeren

1. Teken een lichtstraal vanuit B evenwijdig aan de hoofdas tot deze de lens raakt.

2. Teken deze lichtstraal achter de lens verder door het brandpunt.

 construeren

3. Teken een lichtstraal vanuit B door het midden van de lens.

4. Teken deze lichtstraal achter de lens door in dezelfde richting.

 construeren

5. Teken een lichtstraal vanuit B door het brandpunt voor de lens. Je mag de lens denkbeeldig vergroten met een stippellijn.

6. Teken deze lichtstraal achter de lens evenwijdig aan de hoofdas.

 construeren

7. Het punt waar de drie lichtstralen samenkomen, is het beeldpunt B*
.

Teken nu vanuit A* en B* het beeld van het voorwerp.

Juist of onjuist
Een lichtstraal door het optische midden gaat altijd rechtdoor

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
Een lichtstraal vanuit het brandpunt loopt door het optisch midden.

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
De brandpuntsafstand geven we aan met de letter F.

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
De brandpuntsafstand geven we aan met de letter F.

1. juist
2. onjuist

Vergroting

De vergroottingsfactor N is gelijk aan de beeldgrootte gedeeld door de voorwerpsgrootte. N is ook de beeldafstand gedeeld door de voorwerpsafstand. In formulevorm:

en

N=​Lv​​Lb​​

N=​v​​b​​