BS 2 wortels en stengels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 1: planten

Bs 2: wortels en stengels

Lesdoelen 

• Je kunt in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven.
  
• Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.
  
• Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden en je kunt het belang hiervan voor de fotosynthese beschrijven.

Hiernaast zie je de doorsnede van een blad. Waar zitten de huidmondjes?

1. Aan de bovenkant van het blad
2. Aan de onderkant van het blad
3. Aan zowel de bovenkant als de onderkant van het blad

Hoe heet onderdeel 1?

1. Nerf
2. Sluitcel van een huidmondje
3. Opperhuidcel
4. Weefsel met bladgroenkorrels

Omschrijf de functie van huidmondjes

Aan de slag!

Keuze:

• Zelfstandig aan de slag met de opdrachten 
• Vragen stellen, extra uitleg over bepaalde onderwerpen uit deze en de vorige basisstof

Opdrachten

De opdrachten maak je in je aantekeningenschrift.

Maken: opdracht 11 t/m 20

Nakijken: opdracht 1 t/m 9

Functie wortels 

Wortels: 

• Bevestiging in de grond
• Water met voedingsstoffen (mineralen) opnemen
  
• Opslag reservevoedsel
  

Functie stengels 

• Dragen van bladeren en bloemen
  
• Transport van water en voedingsstoffen (mineralen)
  
• Opslag reservevoedsel

Vaatbundels 

• Zorgen voor transport in (zaad)planten
  
• Een groepje vaten; lange buisjes die van de wortels tot aan de bladeren lopen
  
• 2 soorten vaten:
  

       -Houtvaten

       -Bastvaten

Houtvaten 

• Vervoeren water met mineralen van de wortel naar de bladeren
• In bladeren liggen de houtvaten boven en de bastvaten onder.
• In de stengel liggen ze aan de binnenkant
• Om de vaatbundels liggen vezels voor stevigheid

Bastvaten 

• Vervoeren water met energierijke stoffen van de bladeren naar alle delen van de plant
• In bladeren liggen de  bastvaten   aan de binnenkant
• In de stengel liggen ze aan de buitenkantkant

Ligging vaatbundels 

Bouw van houtvaten en vezels 

• Houtvaten: 

Dode houtcellen boven elkaar

De verticale celwanden zijn verdikt(cellulose en houtstof)

De dwarswanden zijn verdwenen

• Vezels : zijn hetzelfde opgebouwd als houtvaten alleen de wand is nog dikker!!! 

         Bastvaten 

• Levende cellen boven elkaar
  
• Openingen in de dwarswanden (om stoffen door te laten)
  

Lengtedoorsnede Houtvaten en Bastvaten

Cellulose 

• Houtcellen en vezels zijn stevig dankzij de verdikte celwanden
• Celwanden bestaan uit houtstof en cellulose 
• Houtstof en cellulose zijn de meest voorkomende organische stoffen op aarde
• Houtstof en vezels zijn niet afhankelijk van water. 
• Bij uitdroging blijven delen van houtstof en vezels toch stevig.

Transport water en mineralen

Het water van kan van beneden naar boven door 2 oorzaken:

• Zuigkracht door verdamping in de bladeren -> huidmondjes
• Worteldruk; de wortels persen het water omhoog