Klas 2: grammatica 3 Plot26

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Doel van deze les

Ik weet wat de bijwoordelijke bepaling is

Ik kan de bijwoordelijke bepaling vinden in een zin

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

Wat is nu de bijwoordelijke bepaling?

Bijwoordelijke bepaling

We noemen de bijwoordelijke bepaling ook wel de ‘prullenbak’. Alles wat je overhoudt, noem je een bijwoordelijke bepaling.

Bijwoordelijke bepaling

Let op: 

Niet in alle zinnen komt een bijwoordelijke bepaling voor, maar een zin kan ook meerdere bijwoordelijke bepalingen bevatten!

Een bijwoordelijke bepaling kan uit een of meer woorden bestaan.

bijwoordelijke bepaling

waar= bijwoordelijke bepaling van plaats

wanneer= bijwoordelijke bepaling van tijd

hoe = bijwoordelijke bepaling van reden

Juist of onjuist?

Vraagwoorden waarmee je bijwoordelijke bepalingen zoekt, zijn ook bijwoordelijke bepaling.

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist?

Een zin kan meerdere bijwoordelijke bepalingen bevatten.

1. juist
2. onjuist

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb).

Waarom loopt die stoet straks door de stad?

Op welke vraag geeft het bijwoordelijke bepaling geen antwoord?

1. Waar?
2. Waarom?
3. Wanneer?
4. Wat?

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb).

Waarover gaat die film morgenavond in de stadsschouwburg?

Op welke vraag geeft het bijwoordelijke bepaling geen antwoord?

1. Aan wie?
2. Hoe?
3. Waarom?
4. Wanneer?

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb).

Waarom gaf het Ministerie alle reizigers naar Bangkok vanochtend een negatief reisadvies?

Welk woord is geen bijwoordelijke bepaling?

1. misschien
2. naar
3. niet
4. waarschijnlijk

Zoek de bijwoordelijke bepaling...

Vorige week heeft onze roostermaker het ongelooflijke rooster online gezet.

1. vorige week
2. vorige week, het ongelooflijke rooster
3. vorige week, online
4. Vorige week, onze roostermaker

Zoek de bijwoordelijke bepaling...

In het Atrium en de kantine mag je sinds een paar weken niet zitten.

1. In het Atrium
2. In het Atrium en de kantine, sinds een paar weken, niet
3. In het Atrium, niet
4. In het Atrium, sinds een paar weken, niet

Grammatica

Zinsdelen

Koppelwerkwoorden

Naamwoordelijk gezegde

Welkom in de les!

Naamwoordelijk gezegde

• Bestaat uit een werkwoordelijk deel en een naamwoordelijk deel (zelfstandig naamwoord of bijvoeglijk naamwoord).
• Het werkwoordelijk deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Een van deze werkwoorden is een vorm van een koppelwerkwoord.

Koppelwerkwoord

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen .

Ze koppelen het naamwoord aan het onderwerp.

Koppelwerkwoorden

ZWABBELS 

www.bing.com

Wel of geen naamwoordelijk gezegde?

Zoek de werkwoorden op in de zin

Zoek het belangrijkste ww

Bepaal of het onderwerp:

-iets doet

- iets is

Even oefenen

Voorbeelden

De klas is aan het schrijven

De klas is rustig

De leerlingen gaan straks naar huis

Ze hebben hun huiswerk gemaakt

Sommigen snappen het goed

Anderen zijn verdrietig

Voorbeelden

De klas is aan het schrijven. 

De klas is rustig

De leerlingen gaan straks naar huis

Ze hebben hun huiswerk gemaakt

Sommigen snappen het goed

Anderen zijn verdrietig

Voorbeelden

De klas is aan het schrijven. De klas doet iets.

De klas is rustig. De klas is iets.

De leerlingen  gaan straks naar huis. De klas doet iets.

Ze hebben hun huiswerk gemaakt. De klas doet iets.

Sommigen snappen het goed. De klas doet iets.

Anderen zijn verdrietig. De klas is iets.

Voorbeelden

De klas is aan het schrijven. De klas doet iets. WWG: is aan het schrijven

De klas is rustig. De klas is iets. NG: is rustig

De leerlingen gaan straks naar huis. De klas doet iets. WWG: gaan

Ze hebben hun huiswerk gemaakt. De klas doet iets. NG: hebben gemaakt

Sommigen snappen het goed. De klas doet iets. WWG: snappen

Anderen zijn verdrietig. De klas is iets. NG: zijn verdrietig

Naamwoordelijk gezegde

In zinnen met een naamwoordelijk gezegde zit nooit een lijdend voorwerp!

Wat houdt het werkwoordelijk gezegde in?

1. persoonsvorm
2. alle werkwoorden uit de zin behalve de persoonsvorm
3. persoonsvorm + voltooid deelwoord
4. alle werkwoorden uit de zin

Wat houdt het naamwoordelijk gezegde in?

1. koppelwerkwoord + naamwoordelijk deel
2. koppelwerkwoord
3. koppelwerkwoord + naamwoordelijk deel+ andere werkwoorden
4. alle werkwoorden in de zin

Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd een koppelwerkwoord

1. juist
2. onjuist

Welk van de onderstaande woorden is geen koppelwerkwoord.

1. zijn
2. blijken
3. zullen
4. schijnen

Een naamwoordelijk gezegde heeft altijd een lijdend voorwerp.
Juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Mijn vriend wordt leraar op een basisschool.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hij is naar huis gegaan.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Wat is het gezegde?
Zijn vriend was gisteren ineens ziek geworden.

1. WG= was geworden
2. NG= was gisteren ziek geworden
3. NG= was ineens ziek geworden
4. NG= was ziek geworden

Mijn zus is vervelend geweest.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het meisje werd naar school gebracht.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het gebouw wordt afgebroken.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

De man is gisteren aangekomen op het station van Terborg

1. WG= is aangekomen
2. NG= is gisteren aangekomen
3. NG= is aangekomen

De baby is groot geworden.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

En nu in een hele zin

Mijn vader is op zijn studeerkamer

pv =

ow =

wg/ng =

lv =

mv =

bwb =

Mijn vader is op zijn studeerkamer

pv = is

o = mijn vader

wg = is  ("is" koppelt hier geen eigenschap aan het onderwerp, dus geen kww)

lv = -

mv = -

bwb = op zijn studeerkamer (waar?)

Deze zin heeft dus geen naamwoordelijk gezegde. Een naamwoordelijk gezegde neemt een toestand of eigenschap van het onderwerp aan.

De 6 belangrijkste koppelwerkwoorden zijn:

1. zijn, komen, blijven, blijken, lijken schijnen
2. zijn, worden, blijven, brengen, lijken, schijnen
3. zijn, moeten, blijven, blijken, lijken, schijnen
4. zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Saskia blijft iedere dag naar school rennen.

De politie vangt de boef.

In 1929 werd Jopie de eerste Miss Holland.

Sturen jullie de uitnodigingen voor het feest op tijd weg?

Lieke Martens is de beste voetbalster ter wereld geworden.

Jan is een lieve jongen

TOP GEWERKT!
Heb je de stof begrepen ?

1. HEEL GOED
2. GOED
3. REDELIJK
4. NIET GOED

Maken:

Plot26 grammatica 3 les 3