Klas 2: grammatica 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Grammatica bwb, ng, kww

Doel van deze les

Ik weet wat de bijwoordelijke bepaling is

Ik weet wat het naamwoordelijk gezegde is

Ik weet wat het verschil is tussen een werkwoordelijk gezegde en een naamwoordelijk gezegde

Ik ken de koppelwerkwoorden

Geef een voorbeeld van een bijwoordelijke bepaling

Bijwoordelijke bepaling

• Geeft antwoord op vragen zoals: waar, waarom, wanneer, hoe, waardoor, hoeveel?
• Een bwb begint vaak met een voorzetsel, maar dat hoeft niet.
• Er kunnen meer bijwoordelijke bepalingen in één zin staan. 
• Een bijwoordelijke bepaling kan uit een of meer woorden bestaan.

Juist of onjuist?

Een zin kan meerdere bijwoordelijke bepalingen bevatten.

1. juist
2. onjuist

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb).

Waarom loopt die stoet straks door de stad?

Op welke vraag geeft het bijwoordelijke bepaling geen antwoord?

1. Waar?
2. Waarom?
3. Wanneer?
4. Wat?

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb).

Waarover gaat die film morgenavond in de stadsschouwburg?

Op welke vraag geeft het bijwoordelijke bepaling geen antwoord?

1. Aan wie?
2. Hoe?
3. Waarom?
4. Wanneer?

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb).

Waarom gaf het Ministerie alle reizigers naar Bangkok vanochtend een negatief reisadvies?

Welk woord is geen bijwoordelijke bepaling?

1. misschien
2. naar
3. niet
4. waarschijnlijk

Zoek de bijwoordelijke bepaling...

Vorige week heeft onze roostermaker het ongelooflijke rooster online gezet.

1. vorige week
2. vorige week, het ongelooflijke rooster
3. vorige week, online
4. Vorige week, onze roostermaker

Zoek de bijwoordelijke bepaling...

In het Atrium en de kantine mag je sinds een paar weken niet zitten.

1. In het Atrium
2. In het Atrium en de kantine, sinds een paar weken, niet
3. In het Atrium, niet
4. In het Atrium, sinds een paar weken, niet

Grammatica

Zinsdelen

Koppelwerkwoorden

Naamwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

• Bestaat uit een werkwoordelijk deel en een naamwoordelijk deel (zelfstandig naamwoord of bijvoeglijk naamwoord).
• Het werkwoordelijk deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Een van deze werkwoorden is een vorm van een koppelwerkwoord.

Koppelwerkwoord

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen .

Ze koppelen het naamwoord aan het onderwerp.

Wel of geen naamwoordelijk gezegde?

Werkwoordelijk gezegde: het onderwerp doet iets

Jan is gisteren gegroeid, naar huis gelopen, vroeg opgestaan.

Naamwoordelijk gezegde: het onderwerp is iets

Jan is loodgieter, gek, grappig, groot, klein, leraar geworden.

Doen of zijn?

De klas is aan het schrijven

1. Doet iets
2. is iets

Doen of zijn?

De klas is rustig

1. Doet iets
2. is iets

Doen of zijn?

De klas gaat straks naar huis

1. Doet iets
2. is iets

Doen of zijn?

De klas heeft zijn huiswerk gemaakt

1. Doet iets
2. is iets

Doen of zijn?

De klas begrijpt de uitleg.

1. Doet iets
2. is iets

Doen of zijn?

De klas is verward over de uitleg.

1. Doet iets
2. is iets

DOEN OF ZIJN?
De klas is aan het schrijven.

De klas is rustig.

De klas gaat straks naar huis. 

de klas heeft zijn  huiswerk gemaakt. 

De klas is verward over de uitleg. 

WG OF NG?
wg: is aan het schrijven

ng: is rustig

wg: gaat
wg: heeft gemaakt 

ng: is verward

Naamwoordelijk gezegde

- In een zijn met een naamwoordelijk gezegde
is / wordt / blijft / lijkt / blijkt / schijnt het onderwerp iets.

- In een zin met een naamwoordelijk gezegde zit nooit een lijdend voorwerp!!

Wat houdt het werkwoordelijk gezegde in?

1. persoonsvorm
2. alle werkwoorden uit de zin behalve de persoonsvorm
3. persoonsvorm + voltooid deelwoord
4. alle werkwoorden uit de zin

Wat houdt het naamwoordelijk gezegde in?

1. koppelwerkwoord + naamwoordelijk deel
2. koppelwerkwoord
3. koppelwerkwoord + naamwoordelijk deel+ andere werkwoorden
4. alle werkwoorden in de zin

Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd een koppelwerkwoord

1. juist
2. onjuist

Welk van de onderstaande woorden is geen koppelwerkwoord?

1. zijn
2. blijken
3. zullen
4. schijnen

Een naamwoordelijk gezegde heeft altijd een lijdend voorwerp.
Juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Mijn vriend wordt leraar op een basisschool.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hij is naar huis gegaan.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Wat is het gezegde?
Zijn vriend was gisteren ineens ziek geworden.

1. WG= was geworden
2. NG= was gisteren ziek geworden
3. NG= was ineens ziek geworden
4. NG= was ziek geworden

Mijn zus is vervelend geweest.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het meisje werd naar school gebracht.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het gebouw wordt afgebroken.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

De man is gisteren aangekomen op het station van Terborg.

1. WG= is aangekomen
2. NG= is gisteren aangekomen
3. NG= is aangekomen

De baby is groot geworden.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

En nu in een hele zin

Mijn vader is op zijn studeerkamer gebleven
benoem pv, wg/ng, o, bwb

Mijn vader is op zijn studeerkamer

pv = is

o = mijn vader

wg = is  

bwb = op zijn studeerkamer (waar?)

Deze zin heeft dus geen naamwoordelijk gezegde. De vader is ergens (geen eigenschap, maar een plek)

De 6 belangrijkste koppelwerkwoorden zijn:

1. zijn, komen, blijven, blijken, lijken schijnen
2. zijn, worden, blijven, brengen, lijken, schijnen
3. zijn, moeten, blijven, blijken, lijken, schijnen
4. zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Saskia blijft iedere dag naar school rennen.

De politie vangt de boef.

In 1929 werd Jopie de eerste Miss Holland.

Sturen jullie de uitnodigingen voor het feest op tijd weg?

Lieke Martens is de beste voetbalster ter wereld geworden.

Jan is een lieve jongen

TOP GEWERKT!
Heb je de stof begrepen ?

1. HEEL GOED
2. GOED
3. REDELIJK
4. NIET GOED

Maken:

Plot26 grammatica 3 les 3