H5_Nat_H8.2_W en Ek

• Ges
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

JdW-kijkwijzer

Lesopbouw:

1. VOORAF: Startklaar, Voorkennis activeren, Formatief Handelen
2. INSTRUCTIE: Leerdoelgericht werken, Inclusieve didactiek, Concrete en herkenbare voorbeelden, Formatief Handelen
3. TOEPASSING: Actieve verwerking, Formatief handelen 
4. EVALUATIE: Afsluiting

Overzicht Periode 1

• Thema: Hoofdstuk 8 Arbeid en energie,
  
• Hoofdstuk 9 Trillingen en golven
• Benodigde lesmaterialen: boeken, binas, rekenm. (geen GR)
• vandaag:
  H8.2
  W en Ek

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8
H8.1-2 Arbeid, W en Ek	H8.3-4 Wet van behoud van E	H9.1 Trilling-en	H9.2-3 Harmo-nische tr., Lopende golven	H9.4-5 Geluid,Muziek-instru-menten	H8 her-halen en oefen-toets-vragen	H9 her-halen en oefen-toets-vragen	PTA week

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Leg uit wat positieve en negatieve arbeid betekent. Schrijf de "wet van arbeid en energie" op (Binas).

2. Voorkennis activeren

De docent activeert relevante voorkennis aan de hand van een terugblik-opdracht, waarbij eventueel een beroep op de thuistalen wordt gedaan. Op deze manier biedt de docent een kapstok om nieuwe stof te verbinden aan de eerder geleerde stof en richting te geven aan het verdere verloop van de les. Tegelijkertijd worden hiermee misconcepties van leerlingen zichtbaar gemaakt, waar de docent vervolgens gericht op in kan spelen. 

      Leerdoelen

1. R Ik ken de dikgedrukte woorden uit het tekstboek, bijv. "Ek" of "Ebew"
   
2. T1 Ik kan de voorbeeldsommen maken, bijv. "Wtot = ΔEk toepassen in vb. 5" op blz. 21-22
3. T2 Ik kan de formules toepassen en de opgaven maken van H8.2
4. I Ik begrijp het onderscheid tussen energie, arbeid en vermogen

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

Instructie

Eerst huiswerk controleren en vragen bespreken...

Checklist:

• Interactieve uitleg (responsief): wisbordjes, LessonUp check-vragen, Cornell-methode.
  
• Een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren.
• Meertaligheid functioneel inzetten.
  
• Iedereen bij de les betrekken.

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

Quizvraag

Wat is kinetische energie?

Stel de quizvraag aan de leerlingen en laat hen individueel of in groepen het antwoord bedenken.

Uitleg kinetische energie

Kinetische energie is de energie die een voorwerp heeft door zijn beweging. 

De formule voor kinetische energie is E = 1/2 * m * v^2.

Leg de definitie van kinetische energie uit en laat de leerlingen de formule noteren.

Uitleg wet van arbeid en kinetische energie

De wet van arbeid en kinetische energie stelt dat de arbeid verricht op een voorwerp gelijk is aan de verandering in kinetische energie. 

Dit kan worden uitgedrukt als W = ΔE

zoek deze formule in Binas 35A4, wat staat daar?

Leg de relatie tussen arbeid en kinetische energie uit en laat de leerlingen de formule noteren.

Uitleg vermogen

Vermogen is de hoeveelheid energie die per seconde wordt omgezet of geleverd. 

De formules voor vermogen zijn P = E/t en P = W/t.

Leg de definitie van vermogen uit en laat de leerlingen beide formules noteren.

Uitleg P = Fv

De formule P = Fv wordt gebruikt om vermogen te berekenen in termen van kracht en snelheid.

Leid deze af uit P = W/t met een formule voor W en v

Leg de formule P = Fv uit en geef een voorbeeld van hoe deze gebruikt kan worden.

Quizvraag

Berekenen met bovenstaande formules

Stel een meerkeuzevraag waarbij de leerlingen de formules moeten toepassen om berekeningen uit te voeren.

Quizvraag

Berekenen met bovenstaande formules:

• een voetbal (m = 500 g) valt van een toren van 100 m hoog, met welke snelheid raakt de bal de grond als er geen luchtwrijving is? Geef v-eind met 3 s.c. en in km/h.
• nu is er wel luchtwrijving: dezelfde bal verliest de helft van de totale energie aan wrijvingsenergie, wat is de gemiddelde luchtwrijvingskracht tijdens de val? En bereken v-eind.

Stel een meerkeuzevraag waarbij de leerlingen de formules moeten toepassen om berekeningen uit te voeren.

antwoorden vallende voetbal: maak altijd eerst een schets, hier met Ez,boven en Ek,beneden

geen wrijving:

Ez,boven = Ek,beneden

Ez = mgh = 0,5·9,81·100 = 490,5 J

Ek = 1/2 mv² dus v = √(2E/m) = √(2·490,5/0,5) = 44,3 m/s = 159 km/h

(of zo kan ook: eerst afleiden Ez,boven = Ek,beneden dus mgh = 1/2 mv² 

dus v = √(2gh) = √(2·9,81·100) = 44,3 m/s = 44,3·3,6 km/h = 159 km/h)

Stel een meerkeuzevraag waarbij de leerlingen de formules moeten toepassen om berekeningen uit te voeren.

antwoorden vallende voetbal: maak altijd eerst een schets, hier met Ez,boven en Ek,beneden en Q

wel wrijving:

Ez,boven = Ek,beneden + Q en Q (de warmte) is de helft van Ez

Q = 490,5 / 2 = 245,25 J

Ww = -Fw·s ofwel Q = Fw·s dus Fw = Q/h = 245,25 / 100 = 2,45 N

Ek,beneden = Ez,boven - Q = 490,5 / 2 = 245,25 J

v = √(2E/m) = √(2·245,25/0,5) = 31,3 m/s

Stel een meerkeuzevraag waarbij de leerlingen de formules moeten toepassen om berekeningen uit te voeren.

Samenvatting

Tijdens deze les hebben we geleerd over arbeid, kinetische energie en vermogen. We hebben formules besproken en berekeningen uitgevoerd.

Vat de belangrijkste punten van de les samen en geef de leerlingen de gelegenheid om vragen te stellen.

Watt is de eenheid
van vermogen?

1. ja
2. [P] = VA
3. [P] = W
4. [P] = J/s

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

Voorbeeldopgave: 

Wtot = ΔEk  op blz. 21-22

We gaan deze 

samen proberen 

te maken:

extra: wat is 

v_eind?

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven. 

extra: wat is 

v_eind?

v berekenen we met Ek = 9036 J en

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven. 

samen opg. 1

• We lezen samen opgave 1 op blz. 15
• Docent bespreekt hardop een antwoord
• Daarna nakijken met uitwerkingen...

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

Aan de slag (15 min.)

• Lees H8.2, schrijf op wat je niet goed begrijpt
• Maak alleen of in tweetallen opgave 9-11 op blz. 25
• Klaar: help elkaar of ga verder met de volgende opgaven

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

Hoe ging het zelfstandig werken?

1. Ik heb alles gelezen, de opgaven gemaakt, ik heb geen vragen
2. Ik heb alles gelezen, de opgaven gemaakt, ik heb wel vragen
3. Ik heb gelezen en opgaven geprobeerd, ik vind het moeilijk, ik heb wel vragen
4. Ik heb niet genoeg gewerkt, sorry

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

Jullie vragen bespreken 

• Lees H8.2, schrijf op wat je niet goed begrijpt
• Maak opgave 9-11 op blz. 25

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

huiswerk en nu ZW

• Lees H8.2, schrijf op wat je niet goed begrijpt
• Maak opgave 6-7, 9-13  (op blz. 17, 25, 26)
• Kijk alles goed na met de uitwerkingen (zie bijlage)
• De lessonupcode staat bij het huiswerk

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

Afsluiting

Checklist:

• Zijn de leerdoelen behaald?
• Les in context plaatsen van de periode 
• Het leren en het gedrag samen evalueren
• Vooruitblikken adhv JdW-planner  

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner. 

      Leerdoelen

1. R Ik ken de dikgedrukte woorden uit het tekstboek, bijv. "Ek" of "Ebew"
   
2. T1 Ik kan de voorbeeldsommen maken, bijv. "Wtot = ΔEk toepassen in vb. 5" op blz. 21-22
3. T2 Ik kan de formules toepassen en de opgaven maken van H8.2
4. I Ik begrijp het onderscheid tussen energie, arbeid en vermogen

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

    Begrippen uit deze les

• ...
• ...
•  ...

Exit ticket: Hoe ging de les,
wat heb je geleerd?