h6 spelling: komma, dubbele punt en aanhalingstekens

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Lesdoelen

- je leert wanneer je een komma, dubbele punt en aanhalingstekens moet gebruiken

- je leert wat de directe rede en de indirecte rede is

Lesprogramma

- Welkom en introductie (5 min)

- Terugblik (5 min)

- Uitleg (5 min)

- Zelfstandig werken (15 min)

- Nabespreken (5 min)

- Afsluiting en vooruitblik (5 min)

       Terugblik

Verschillen in betekenis

Katten, spinnen, ijsberen, vissen, gieren, vliegen en honden slapen.

Katten spinnen, ijsberen vissen, gieren vliegen en honden slapen.

Waardoor komt het verschil in betekenis?

Wanneer gebruik je een komma?

Komma (blz. 184)

Je gebruikt een komma om een zin beter leesbaar te maken. 

Je zet een komma:

• tussen twee persoonsvormen:
  
• tussen de delen van een opsomming (maar niet voor en)
  
• tussen een naam of een uitroep en de rest van de zin
  
• voor maar, doordat, nadat, omdat, terwijl, voordat, want, zodat en zodra
  

Wanneer gebruik je een dubbele punt?

Dubbele punt (blz. 184)

Je gebruikt een dubbele punt als je iets aankondigt, bijvoorbeeld:

• een opsomming: Rianne spreekt vier talen: Nederlands, Frans, Engels en Duits.
• een toelichting: We eten elke dag twee stuks fruit: dat is gezond.
• een citaat: Vader zei: 'Ik zet de vuile borden wel even in de vaatwasser.'

(In)directe rede

Directe rede: je schrijft woord voor woord op wat iemand zegt (citaat) - aanhalingstekens

• Vader zei: 'Ik zet de vuile borden wel in de vaatwasser.'

Indirecte rede: je schrijft iemands woorden niet letterlijk op - 

geen aanhalingstekens

• Vader zei dat hij de vuile borden wel in de vaatwasser zou zetten.'

Let op onderwerp en gezegde

Aanhalingstekens (blz. 184)

Je gebruikt aanhalingstekens als je de directe rede gebruikt.  Je citeert.

Om het citaat zelf zet je aanhalingstekens. 

Je kondigt het citaat aan met een dubbele punt.

- Hij zei: 'Vanmiddag om vier uur gaan we terug.'

Als het citaat vooropstaat, gebruik je geen dubbele punt:

- 'Vanmiddag om vier uur gaan we terug', zei hij.

Eerst oefenen

Schrijf de volgende zinnen over.

Plaats hoofdletters en vervang de () door een punt, een komma, een dubbele punt of een vraagteken

ik heb gisteren nieuwe kleren gekocht () schoenen () een rokje en een groene sjaal()

dit jaar gaan willem en marieke niet naar het italiaanse toscane op vakantie () maar naar de franse côte d'azur()

als je genoeg fruit eet () is dat goed voor je gezondheid()

Zelfstandig werken

Ga naar Nieuw Nederlands online

klik op hoofdstuk 6

klik op spelling komma, dubbele punt en aanhalingstekens

Maak alle opdrachten uit deze module inclusief de start opdracht

Ik kan komma's, dubbele punt en aanhalingstekens (bij citaten) correct gebruiken

010

Welke leestekens gebruik je bij een citaat?

1. Uitroeptekens en dubbele punt
2. Dubbele punt en aanhalingstekens

Staat deze zin in de directe of indirecte rede?

Mevrouw Barneveld zei: "let eens op".

1. directe rede
2. indirecte rede

Staat de volgende zin in de directe of indirecte rede?

Dave zei: 'Ik ben verliefd!'

1. directe rede
2. indirecte rede

Ik moet bij de Jumbo het volgende kopen pindakaas tomaten brood en pasta.

1. Er moet geen dubbele punt
2. Er moet een dubbele punt, want het is een opsomming.
3. Er moet een dubbele punt, want het is directe rede.
4. Er moet een dubbele punt, omdat een verklaring volgt.