6.1 - De overheid

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Economie

Leerdoelen: 

1. Welke verschillende overheden er bestaan in Nederland.
2. Waarom de overheid veel zaken regelt.
   
3. Wat is de collectieve sector
4. Wat zijn collectieve goederen en waarom regelt de overheid die.
5. Wat zijn accijns en subsidies en wat is het doel van deze.

Lagen binnen de overheid

De overheid in Nederland bestaat uit drie lagen, namelijk:

1. Het Rijk

2. De provincies

3. De gemeente

Lagen binnen de overheid

De eerste laag, het Rijk, noemen we ook wel de Rijksoverheid óf de centrale overheid. De Rijksoverheid regelt zaken vanuit Den Haag die voor het hele land belangrijk zijn.

De ministers bedenken samen met de minister-president maatregelen om ons land goed te besturen.

De Eerste- en Tweede Kamer moeten de plannen van ministers goedkeuren en controleren. De Tweede kamer wordt door de bevolking gekozen. Door te stemmen vanaf je 18e heb je dus invloed op de plannen van de overheid.

1. Wat is een ander woord voor de Rijksoverheid?

1. de provincies
2. de gemeenten
3. de centrale overheid

2. Wat is de belangrijkste taak van onze ministers?

3. Leg uit op welke manier je als burger invloed hebt op de plannen van de overheid.

De gemeente

De gemeente regelt alles in je woonplaats. Ze is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor jeugd- en ouderenzorg. Ook voor een paspoort, rijbewijs of bromfietscertificaat moet je bij de gemeente zijn.

Een gemeente wordt bestuurd door de burgemeester en wethouders. Samen noemen we ze de B en W (burgemeester en wethouders).

De gemeenteraad moet de plannen van B en W goedkeuren en controleren. De gemeenteraad wordt gekozen door de inwoners van de gemeente.

4. Welke begrippen horen er op de plaats van de vraagtekens te staan?

De plannen van de burgemeester en ? moeten worden goedgekeurd en gecontroleerd door de ?.

1. wethouders & gemeenteraad
2. gemeenteraad & wethouders
3. B en W & wethouders
4. B en W & gemeenteraad

De provincie

Het bestuur van de provincie is verantwoordelijk voor de indeling van het grondgebied van de provincie. Zij bepaalt onder andere: 

1. waar steden en dorpen mogen uitbreiden;
2. waar ruimte is voor natuurgebied;
3. waar een industrieterrein mag komen;
4. waar wegen tussen dorpen en steden moeten komen.
   

De lagere overheden

Het Rijk is de belangrijkste laag van de overheid. De gemeenten en de provincies behoren tot de lagere overheden. In totaal kennen we drie lagere overheden in Nederland, namelijk:

1. de provincies;
2. de gemeenten;
3. de waterschappen.

De waterschappen beheren het water in hun gebied. Ze nemen maatregelen tegen voerstromingen en zuiveren het afvalwater.

5. Benoem één taak van de provincie.

6. Welke overheid behoort niet tot de lagere overheid?

1. het Rijk
2. de provincies
3. de gemeenten
4. de waterschappen

Collectieve sector

Collectieve sector

Collectieve goederen

Voorzieningen waar alle burgers gebruik van kunnen maken en die worden geleverd en betaald door de overheid.

Voor wie zijn de collectieve goederen bestemd?

1. alle burgers
2. ambtenaren
3. rijksoverheid
4. Rijk, Provincie, Gemeente

Voor wie zijn de collectieve goederen bestemd?

1. alle burgers
2. ambtenaren
3. rijksoverheid
4. Rijk, Provincie, Gemeente

Accijns

Slecht gedrag ontmoedigen

Subsidie

Goed gedrag belonen

Huiswerk voor volgende les

PO overheid en bestuur 
- opdrachten 4 en 5

- afmaken 1 tm 4 

- inleveren per mail