basiszorg. les 3.6 Ziekten en aandoeningen

• Pers. Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ziekten en aandoeningen

Herhaling vorige les

4.1 Inleiding

4.2 Oorzaken van ziekten en aandoeningen

4.3 Infectieleer

Aan het werk...

De spierziekte MS is een...

1. Stoornis
2. Beperking
3. Handicap
4. Aandoening

MS is een aandoening,
wat kan dan de stoornis zijn?

1. Angstaanvallen (bv om te vallen)
2. Uit de rolstoel vallen
3. Beperkte communcatie

Wat kan dan de beperking zijn van MS?

1. Communicatieprobleem
2. Geïsoleerd raken (binnen blijven)
3. Iets breken

Waarom is het belangrijk het begrip handicap, ziekte en aandoening te kennen?

4.1 Inleiding

- Als MZ/VB taak om ziekten te voorkomen

- Jullie spelen een rol bij hygiëne

- Speciaal aandacht voor kwetsbare mensen

- Oorzaken van ziekten en aandoeningen kunnen heel divers zijn

4.2 Oorzaken van ziekten en aandoeningen

Veel verschillende oorzaken, verdeel in 2 hoofdgroepen:

1. Inwendige oorzaken

2. Uitwendige oorzaken

Een voorbeeld van een inwendige ziekte is...

1. diabetes
2. hoofdluis
3. griep
4. auto ongeval

Een voorbeeld van een uitwendige ziekte is...

1. Reuma
2. ALS
3. Hoofdluis

4.2 Oorzaken van ziekten en aandoeningen

1. Inwendige oorzaken

a. Ziekte en aandoeningen door een bepaalde erfelijke aanleg

Afwijkingen in het erfelijkheidsmateriaal, generatie op generatie. Maar hoeft niet bij iedereen voor te komen.

Voorbeeld is cystic fybrose (taaislijmziekte).

4.2 Oorzaken van ziekten en aandoeningen

b. Aangeboren ziekten

Voor, tijdens of vlak na de geboorte ontstaan.  Kan om erfelijke ziekte gaan, hoeft niet. 

Gedeelte wordt door factoren van buitenaf, bijvoorbeeld gebruik van medicatie door zwangere moeder.

4.2 Oorzaken van ziekten en aandoeningen

c.  Auto-immuunziekten 

Lichaam gaan eigen lichaamscellen afbreken, alsof ze niet van het eigen lichaam zijn. 

MS is hier een voorbeeld van.

4.2 Oorzaken van ziekten en aandoeningen

2. Uitwendige oorzaken

- Invloeden van buitenaf

Veel voorkomende oorzaken mogelijk

- Mechanisch: geweldig op het lichaam

- Hoge of lage temperaturen: bv. verbranding

- Elektriciteit: kan ernstig lichamelijk letsel veroorzaken

4.2 Oorzaken van ziekten en aandoeningen

Vervolg veel voorkomende oorzaken:

- Straling: radioactieve straling

- Chemisch: chemische stoffen

- Leefstijl: Bv. roken, ongezond eten, te weinig beweging

- Voeding: teveel of te weinig eten, 

- Psychosociaal: bv. spanningshoofdpijn

- Micro-organismen: bv. een virus of bacterie

- Macro-organismen: bv. hoofdluis

Wat zijn volgens jou micro-organismen

4.3 Infectieleer

Infectieziekte:

Een ziekte veroorzaakt door schadelijke micro-organismen die het lichaam zijn binnengedrongen.

Micro-organismen:

Levende wezentjes (organismen) zoals bacteriën, virussen en schimmels, die je alleen met een microscoop of vergrootklas kunt zien

Macro-organismen: kun je met het blote oog wel zien.

4.3 Infectieleer

Binnendringen van micro-organismen:

Om ziekte te veroorzaken moeten micro-organismen het menselijk lichaam eerst binnendringen. 

Kan op 4 manieren:

1. Via de luchtwegen --> bv. inademen

2. Via de huid en slijmvliezen --> bv. bij een wond, kun je infectie oplopen

3. Via het maag-darmkanaal --> door eten en drinken

4. Via het bloed --> prikken aan een gebruikte naald

4.3 Infectieleer

Ontsteking:

- plaatselijke reactie van het lichaam op een schadelijke prikkel of een ziekmakend micro-organisme. 

Bijvoorbeeld een splinter kan een ontsteking veroorzaken.

Besmetting en infectie:

Niet iedereen word ziek na besmetting. Afhankelijk van je eigen immuunsysteem en je persoonlijke weerstand

4.3 Infectieleer

Incubatietijd:

De periode tussen het moment van besmetting en het ziek zijn.

Je weet soms nog niet dat je bent besmet, terwijl je wel anderen kunt besmetten. 

4.3 Infectieleer

Weerstand en immuniteit:

Het verdedigingsmechanisme van het menselijk lichaam dat bestaat uit algemene weerstand en een specifieke weerstand.

Algemene weerstand:

- Gezonde leefstijl   - gezonde weerstand

Specifieke weerstand:

- Bepaalde virussen onschadelijk maken 

4.3 Infectieleer

Immuniteit:

Je lichaam is niet meer vatbaar voor de micro-organismen die de ziekten hebben veroorzaakt.

Vaccinatie:

Via een inenting immuun maken tegen een ziekte, door toediening van verzwakte of dode micro-organismen.

Lichaam maakt antistoffen aan. 

Ben jij voor een ziekte immuun? Zo ja, welke dan?

4.3 Infectieleer

Wat zou jou rol als VB/MZ kunnen zijn bij infectieziekten?

Waar let je op?

Hoe ga je om met veel cliënten die ziek zijn? Stel jij bent werkzaam op die groep?

Aan het werk...

Maak verwerkingsopdrachten

Thema 1: Hoofdstuk 4

Opdracht 1 t/m 11b

Succes!