Uitscheidingsstelsel

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Uitscheidingsstelsel

Wat gaan we doen:

Kennis van anatomie uitscheidingsstelsel

onderdelen van uitscheidingsstelsel

Welke organen hebben een functie bij uitscheiding?

1. Endeldarm, Longen en Huid
2. Huid en urinewegstelsel
3. Endeldarm, longen, huid en urinewegstelsel
4. Longen, huid en urinwegstelsel

• Endeldarm --> (rectum) feces/ontlasting verlaat zich via deze weg het lichaam
• Longen --> je ademt waterdamp uit en je ademt via je longblaasjes kooldioxide uit
• Huid --> Transpiratievocht en lichaamswarmte verlaat via de huid het lichaam
• Urinewegstelsel --> restproducten en afvalproducten worden via urine afgevoerd.

Uitscheidingsstelsel

• Uitscheidingsstelsel bestaat uit:
  
• Alle organen die voor de uitscheiding zorgen;
• Endeldarm (rectum), de longen, de nieren en de huid.
  

• Functie:
  
• Endeldarm; Hier hoopt de ontlasting zich op en verlaat het lichaam via anus.
  
• Longen; uitademen van kooldioxide. (afval product)
  
• Huid; lichaamswarmte en transpiratie vocht uitscheiden.
  
• Urinewegstelsel; voert rest en afvalproducten af via de nieren.
  

Urineweg

De nieren regelen de hoeveelheid

en samenstelling van lichaamsvloeistoffen.

De nieren filteren bloed en houden het zuiver.

Nieren

Halfronde organen van ongeveer 12 cm lang en 6 centimeter breed

Hoog achter in de buikholte aan weerzijde van wervelkolom

Beschermd in niervet

Zuiveren bloed en produceren urine

Functies:

Schadelijke stoffen uit bloed filteren

Overtollig water (vochtbalans) zout en schadelijke stoffen afvoeren

Urineleiders

Hoeveel ml is een normale blaasinhoud?

1. 100-150
2. 200-400
3. 350-500
4. 500-750

Wat is de maximale inhoud van de blaas?

1. 1000 ml
2. 750 ml
3. 500 ml
4. 300 ml

Blaas

Elastisch orgaan met aantal spierlagen

Verzamelplaats voor urine

Groot uitzettingsvermogen, kan 2-9 dl urine bevatten

Op oudere leeftijd neemt inhoud blaas af

Als blaas bepaalde hoeveelheid bevat --> signaal naar hersenen

Incontinentie 

Via urinebus verlaat urine lichaam

Mictie = lozen van urine

Urineretentie = achterblijven van urine in de blaas

Waaruit bestaat 'normale' urine?

Urine bestaat uit:

Water (90-95%)

Afbraakproducten van eiwitten (ureum en urinezuur)

Zouten

Urinekleurstof

Vitamine, teveel vitamine C

hormonen

urine kan een afwijkende kleur hebben, welke kleuren en wat kan het betekenen?

observatiepunten
bij urine

Observeren Urine

Frequentie:, nervositeit, blaasontsteking, zwangerschap, vochtuitdrijvende middelen.

Hoeveelheid, per dag ongeveer anderhalve liter

Kleur

Helderheid (bacteriën, eiwitten, pus..troebel)

Geur, ammoniak 

Manier van urineren 

Gebruikt iemand medicatie 

Kleur

Verse urine met voldoende vochtinname; lichtgeel

Donkergeel kan komen door vocht te kort

Donkergeel tot donkerbruin; leveraandoeningen

Roze/rood bruin: Bloed in urine. (blaasontsteking, nierbekkenontsteking, nierstenen, tumoren.

Roze rood; rode bietjes of medicatie met laxerende werking

Grijsachtig: beginnende nierstenen

Paarsig roodachtig zodra de urine in aanraking komt met daglicht kan wijzen op stofwisselingsziekte.

Urineweg infecties

1. Blaasontsteking (cystitis)

Meer bij vrouwen voor

90% veroorzaakt door bacteriën die in de darm voorkomen

2. nierbekkenontsteking

Feces

Feces of ontlasting bestaat uit:

Water (75%)

Afgeschilferd darmslijmvlies

Zouten en slijm

Bacteriën

Afvalproducten voeding (10%)

galkleurstof

Observeren Feces

Frequentie

Hoeveelheid

Kleur

Consistentie

Geur

Samenstelling

Kleur

Stopverf (grijs/wit) afsluiting galwegen

Zwarte ontlasting ; gebruik medicatie..norit, ijzerpreparaten, bloeding in spijsverteringskanaal

Helderrode ontlasting; bloeding laatste deel darmen. Vaak aambeien

Kleurstoffen in voeding, drop en rode bieten