7.3 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

7.3 Populaties

Biologisch evenwicht, Samenwerken, Rangorde, Territorium, Symbiose, Mutualisme, Commensalisme, Parasitisme

Leerdoelen

- Je kunt benoemen dat in een ecosysteem populaties van verschillende soorten leven.

- Je kunt uitleggen hoe je de grootte van een populatie bepaalt.

- Je kunt uitleggen waardoor een populatie groter of kleiner wordt.

- Je kunt uitleggen hoe een biologisch evenwicht kan optreden.

Evenwicht

Populatie grootte: aantal organismen van dezelfde soort in gebied.

Populatie grootte hangt af van:

• Biotische factoren 
• Abiotische factoren

De populatiegrootte schommelt om evenwichtswaarde: biologisch evenwicht

Populatiegrootte

Vier factoren beïnvloeden de populatiegrootte:

1. geboortecijfer: het aantal geboortes per 1000 individuen in een jaar
2. sterftecijfer: het aantal overleden individuen per 1000 individuen in een jaar
3. immigratie: toename door komst van organismen
4. emigratie: afname door vertrek van organismen

Dynamische evenwicht populatie dichtheid

Draagkracht

De draagkracht is de maximale populatiegrootte waarvoor in een gebied voldoende voedsel, schuil- en nestplaatsen zijn. 

Beperkende factoren remmen de populatiegroei waardoor deze onder de draagkracht blijft, zoals concurrentie van andere soorten, predatie, onvoldoende voedsel, ziektes en andere oorzaken van sterfte. 

biologisch evenwicht: er is evenwicht tussen organismen

De populatiegrootte schommelt om een evenwichtswaarde heen.

Biologisch evenwicht konijnen - vossen

Samenleven

Relaties in en tussen populaties: 

- Concurrentie: 

   Competitie partner, plek & voedsel 

- Samenwerken:

  Jagen (leeuwen), verdedigen (vissen) 

  mieren (taakverdeling kolonie).

                                                                           

Stokstaartje houdt de wacht

Relaties binnen populatie

Rangorde: Eén dier is dan de baas.

Territorium: Gebied waar één dier leeft, of een groep dieren van dezelfde soort. Andere soortgenoten mogen er niet in. 

Paarvorming: Mannetje en een vrouwtje werken samen om zich voort te planten.

Relaties binnen populatie

- Rangorde

- Territorium

- Paarvorming

Bij sommige soorten vindt elk jaar opnieuw paarvorming plaats maar bij zwanen blijven man en vrouw hun hele leven bij elkaar.

Relaties tussen soorten

Symbiose: langdurige relatie tussen individuen van verschillende soorten.

• Mutualisme: beide individuen voordeel van relatie
• Commensalisme: 1 individu voordeel, ander neutraal 
• Parasitisme: 1 individu voordeel, ander nadeel.

Het Individu (parasiet) leeft op of in een individu van een ander soort (gastheer).  Parasiet: dier, plant of schimmel.

Relaties tussen soorten

Mutualisme: 

Relatie waarbij beide soorten voordeel hebben (win win)

Parasitisme

Parasiet -  Gastheer

Teek

Zombieschimmel

Warkruid (geen bladgroen)

Samengevat:

Biologisch Evenwicht

Samenwerken of concurrentie 

Rangorde Territorium Paarvorming

Symbiose, mutualisme, commensalisme, parasitisme 

Leerdoelen

- Je kunt benoemen dat in een ecosysteem populaties van verschillende soorten leven.

- Je kunt uitleggen hoe je de grootte van een populatie bepaalt.

- Je kunt uitleggen waardoor een populatie groter of kleiner wordt.

- Je kunt uitleggen hoe een biologisch evenwicht kan optreden.

En nu?

Maak de standaardopdrachten van 7.3.

Klaar? Verder met de infographic!