Voeding en vertering par. 4.6

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

het gebit

• uitleggen hoe kauwen voor oppervlakte vergroting zorgt
• benoemen onderdelen van een tand
• uitleggen wat de functies ervan zijn
• uitleggen welke problemen kunnen ontstaan als een persoon niet goed poetst

Waarom kauwen?

• Kleinere brokjes van je voedsel slik je makkelijker door
• Oppervlakte vergroten zodat verteringssappen het eten goed kunnen verteren. 

Gebitselementen

Tandholte

Zenuw

Kaakbeen

Tandvlees

Cement

Bloedvat

Tandbeen

Glazuur

Wortelvlies

Verzorging van je gebit

• Tandplak > laagje aanslag bestaande uit etensresten, speeksel en bacterien
  
• Tandvleesontsteking > loszittende tand
  

Hoe krijg je gaatjes?

- Tandplak -> tandsteen

- Tandvleesontsteking

De functie van kauwen

1. Voedsel in kleine stukjes verdelen
2. Het oppervlak vergroten
3. Voedsel in grotere stukken verdelen
4. Het oppervlak vergroten en voedsel in kleine stukken verdelen

Wat bevindt zich in de tandholte

1. Zenuwen
2. Zenuwen en bloedvaten
3. Bloedvaten
4. Wortelvlies

Soorten voereters

Planteneter

Vleeseter

Alleseter

Omnivoor

Herbivoor

Carnivoor

Planteneters/Herbivoren

Herbivoren

• plooikiezen en snijtanden
• vaak geen hoektanden
• koeien en geiten zijn herkauwers
• pens, netmaag, boekmaag, lebmaag (PeNiBeL)
  

plooikiezen

0

Vleeseters/Carnivoren

Carnivoor

• knipkiezen en snijtanden
• hoektanden
• bovenkaak breder dan onderkaak zodat kiezen als benen van een schaar langs elkaar heen glijden
• korter spijsverteringskanaal dan herbivoren
  

hoektanden, snijtanden, knipkiezen

Alleseters / Omnivoren

Omnivoor

• knobbelkiezen kunnen knippen en malen
• hoektanden
• snijtanden

knobbelkiezen 

voortanden en hoektanden

Wie heeft het kortste darmkanaal?

1. koe
2. hond
3. mens
4. varken

Wie hebben er knobbelkiezen?

1. koeien
2. paarden
3. schapen
4. varkens

hoelang is het spijsverteringskanaal van een koe?

1. 10 meter
2. 20 meter
3. 30 meter
4. 40-60 meter

hoe wordt een alleseter ook wel genoemd?

1. carnivoor
2. herbivoor
3. omnivoor
4. veelvraat

Welke dieren hebben hoektanden?

1. katten en varkens
2. honden en schapen
3. koeien en honden
4. mensen en paarden

Wat kan een carnivoor niet goed verteren?

1. cellulose
2. zetmeel
3. eiwitten
4. vetten