Stoffen week 2 Fase-overgangen en veiligheid

• Science
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

OZLs Stoffen Week 2

Leerdoelen  week 2:

1. Je beschrijft dat faseovergangen van stoffen kunnen worden veroorzaakt door verwarmen of afkoelen en je vergelijkt stoffen aan de hand van de fasen en faseovergangen.
2.  Je legt uit welke gevaren het gebruik van bepaalde stoffen met zich meebrengt en herkent hoe deze gevaren worden aangegeven op pictogrammen en etiketten, zoals mate van brandbaarheid, giftigheid, explosiviteit.
   
3. Je gebruikt pictogrammen, etiketten (mate van brandbaarheid en giftigheid), en H- en P-zinnen.

Leerdoel 1: fase-overgangen

Vorige week heb je geleerd dat stoffen in drie fasen kunnen voorkomen. Door gebruik te maken van de temperatuur kunnen we de fase veranderen.

Hoe bepaal je de fase bij een bepaalde temperatuur?

Welke fase heeft ijs?

1. vast
2. vloeibaar
3. gas

Welke stof hieronder geeft het beste aan wat sneeuw is?

1. ijs
2. waterdamp
3. water in de vloeibare fase
4. water in de vaste fase

Iemand heeft parfum opgespoten. Als je langsloopt ruik je dit.
Welke fase heeft de geur van parfum?

1. vast
2. vloeibaar
3. gas

Welke van de volgende stoffen zijn allemaal gasvormig?

1. chloor, ammoniak en water
2. chloor, zout en water
3. ammoniak, chloor en waterdamp
4. zand, zout en water

Welke fase-overgang hoort bij verdampen?

1. vloeibaar -> gas
2. vloeibaar-> vast
3. gas-> vloeibaar
4. vaste ->vloeibaar

Welke fase-overgang hoort bij smelten?

1. vast -> gas
2. vloeibaar-> vast
3. gas-> vloeibaar
4. vaste ->vloeibaar

Welke fase-overgang hoort bij sublimeren?

1. vloeibaar-> vast
2. vast-> gas
3. gas-> vloeibaar
4. vaste ->vloeibaar

Kwik heeft een smeltpunt van -39°C en een kookpunt van 357°C.
Welke fase heeft kwik als het 30 °C is?

1. vast
2. vloeibaar
3. gas

Kwik heeft een smeltpunt van -39°C en een kookpunt van 357°C. Bij welke temperatuur is kwik een gas?

1. -40°C
2. -38°C
3. 356°C
4. 358°C

Leerdoel 3: pictogrammen, etiketten en H- en P-zinnen.

Gevaarlijke stoffen

Sommige stoffen zijn een gevaar voor onze gezondheid. De school heeft een zwarte lijst van stoffen. De stoffen op deze lijst mogen niet gebruikt worden op school. Andere stoffen mag je wel gebruiken als je er voorzichtig mee omgaat. Er bestaan veiligheidsmaatregels voor de opslag van stoffen. Op flessen en potten van chemicaliën kun je ook pictogrammen vinden. 

Uitgebreide informatie over een stof is te vinden op een chemiekaart.

Als je geïnteresseerd bent in chemiekaarten van stoffen dan kun je die opzoeken op internet. Misschien heeft de school een verzameling van chemiekaarten in de mediatheek staan.

Gevaren en voorzorgsmatregelen worden ook met H- en P-zinnen aangegeven. H-zinnen (H van hazard) en P-zinnen (P van precaution) volgens Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) die in de Europese Unie gebruikt wordt kun je vinden op internet.

Pictogrammen en hun betekenis

Etiketten

Op de etiketten van chemicaliën

kun je informatie vinden over de 

stof. Hiernaast het etiket van 

wasbenzine.

Is deze stof brandbaar of giftig?

H- en P- zinnen

Gevaren en voorzorgsmaatregelen worden met H- en P-zinnen aangegeven. Deze zinnen kun je vinden op internet. 

H-zinnen (H van hazard): geven aan wat de gevaren van een stof zijn.

P-zinnen (P van precaution): geven aan hoe je veilig met een stof kan om gaan.

Leerdoel 2

Je legt uit welke gevaren het gebruik van bepaalde stoffen met zich meebrengt en herkent hoe deze gevaren worden aangegeven op pictogrammen en etiketten, zoals mate van brandbaarheid, giftigheid, explosiviteit.

Opdracht : Welke gevaren zijn er als je zwavelzuur gebruikt?

Bekijk het etiket van 

zwavelzuur op de foto.

Waar moet je op letten

als je zwavelzuur gebruikt?

Extra uitleg over de fase-overgangen:

Het filmpje hierna geeft meer informatie over de fase-overgangen dan je voor de toets moet kennen.

Bekijk het als je meer uitleg nodig hebt over de fase-overgangen en de temperatuur.

OF

Bekijk het als je nieuwsgierig bent naar hoe fase-overgangen in een grafiek weergegeven kunnen worden.