6.3 flexles

6.3 de ontdekkingsreizen

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe de Europese langeafstandshandel er in de late middeleeuwen uitzag en wat daarin veranderde.
  
• Je kunt enkele redenen geven waarom Europeanen op ontdekkingsreis gingen.
  
• Je kunt uitleggen welke economische gevolgen de ontdekkingsreizen hadden voor gebieden in Azië en Amerika.
  

Je kunt uitleggen hoe de Europese langeafstandshandel er in de late middeleeuwen uitzag en wat daarin veranderde.

Langeafstandshandel

• In de ME kenden Europeanen maar een klein deel van de wereld
• Amerika, Astralië waren onbekend
• Alleen noordkust van Afrika bekend 
• Midden-Oosten wel bekend door de kruistochten, maar verder richting het oosten onbekend.

Langeafstandshandel

• Wisten dat China & Indië (India en Indonesië) bestond, waren er nooit geweest --> beeld heel vaag

Langeafstandshandel

• Kenden wel producten uit Azië: zijden, specerijen (kruidnagel, kaneel, peper)
• Italiaanse kooplieden kochten van Arabische handelaren -> markten in Egypte en Constantinopel 

• Producten duur omdat het moeilijk was om ze naar EU te halen

(probleem met) Langeafstandshandel

• 15e eeuw 
• Turkse of Ottomaanse Rijk uitgegroeid tot wereldmacht
• Veroverde in 1453 Constantinopel
• Belasting heffen op handel... maakte handel duur
• EU zelf opzoek naar mogelijkheden om aan Aziatische producten te komen  --> ontdekkingsreizen. 

Je kunt enkele redenen geven waarom Europeanen op ontdekkingsreis gingen.

wat is een ontdekkingsreis?

Reizen naar gebieden die tot dan toe onbekend zijn.

Waarom niet eerder?

• Schepen waren pas sinds kort stevig en groot genoeg voor reis op open zee
• Lastig om te weten waar je bent --> pas net een magnetisch kompas
• Eerst moesten er betere kaarten zijn

Hendrik de Zeevaarder

• Portugeze prins
• 1e helft 15e eeuw 
• Delen van Afrikaanse westkust verkennen
• Islam uit Afrika verdrijven 
• Handel in Afrikaanse producten 
• Hoop: om Afrika heen varen naar Indië. Lukte in 1498 

Christoffel Columbus 

• Italiaan
• Voor Spaanse vorst naar Indië varen
• Richting het westen varen --> aarde rond, dus zo ook bij Indië komen
• Ontdekte op deze manier Amrika in 1492

waarom de ontdekkingsreizen?

• Nieuwe mogelijkheden om te handelen
• Mensen buiten EU tot christendom bekeren 

• Zijn twee redenen voor de oorzeese expansie (= de uitbreiding van een gebied of van invloed)

Je kunt uitleggen welke economische gevolgen de ontdekkingsreizen hadden voor gebieden in Azië en Amerika.

handelsposten en koloniën

• Ontdekkingsreizen hadden o.a. economische gevolgen:
• Langs kusten Afrika, Azië, Amerika werden handelsposten gebouwd --> Een fort met een haven, pakhuizen en woningen.
• Hier kopen handelswaar van plaatselijke vorsten + handelaren. 
• Regelmatig geweld gebruiken om gunstige prijs af te dwingen

handelsposten en koloniën

• In midden- en zuid-Amrika niet alleen handelsposten -->
• Spanjaarden veroverde delen binnenland -->
• Onstaan kolonie: Gebied buiten het eigen land dat is veroverd en wordt bestuurd door het moederland.
• Op deze kolonie werden plantages (en mijnen) gesticht: Groot landbouwbedrijf waarop één product werd verbouwd, zoals rietsuiker, koffie of tabak.   Opbrengst naar Europa. 

handelsposten en koloniën

• In begin werkten oorspronkelijke inwoners op de plantages
• Velen gingen door de dwangarbeid en ziektes
• Er werden mensen uit Afrika gehaald om op de plantages te werken --> slaven --> geen rechten. 
• NL zou later meedoen aan deze slavenhandel = De handel in mensen uit Afrika die in Amerika op plantages en in mijnen moesten werken.

Handelsposten en koloniën

• Politiek bestuurlijk gevolg:
• Overal op de wereld vestigden zich Europeanen. Zij krijgen in die gebieden soms veel macht. 

• Culturele gevolgen:
• Europeanen probeerde Christendom te verspreiden. 
• Lokale godsdienst verdween hierdoor soms helemaal.