VTH theorie Medicatiegebruik

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Weet jij waarvoor alle medicatie voor  is ?

Drie soorten namen voor medicatie

• chemische naam
• generieke naam
• merknaam

Chemische naam

Verwijst naar de groep medicijnen waartoe dit medicijn behoort op basis van de chemische samenstelling. 

Bijvoorbeeld: benzodiazepines of NSAID's of opiaten

Generieke naam

de stofnaam verwijst naar het werkzame bestanddeel van het middel. Stofnamen van medicijnen uit dezelfde groep lijken vaak op elkaar. Zo eindigen medicijnen uit de groep benzodiazepines meestal op ‘pam’, bijvoorbeeld oxazepam of diazepam.

Merknaam

is de beschermde naam van de producent. Een merknaam begint met een hoofdletter en wordt gevolgd door het teken ®. Het teken ® betekent dat het een merknaam is die in Nederland is geregistreerd. Voor diazepam is dit bijvoorbeeld: Valium® of Stesolid®.

Voorbeeld

BEM

B: Beoordeling

E: Eigen beheer

M: Medicatie

BEM geeft de mate van eigen beheer van de zorgvrager aan. De BEM is bedoeld om informatie uit te wisselen met zowel huisarts, verpleging als apotheek. De apotheek weet op deze manier welke zorgvragers medicatiezorg ontvangen en van welke zorgorganisatie. 

Beoordeling eigen beheer medicatie

Categorie 1: cliënt bestelt en gebruikt medicatie zelf.

Categorie 2: begeleider bestelt medicatie, cliënt gebruikt medicatie zelf.

Categorie 3: cliënt bestelt medicatie, begeleider biedt hulp bij (een deel van) medicatie.

Categorie 4: begeleider bestelt en biedt hulp bij (een deel van) medicatie.

Categorie 5: begeleider bestelt, biedt hulp bij medicatie en ziet toe op inname.

Risico's van medicatie

Bij-werk-ingen

cumulatie

Interactie

verslaving

ge-wenning

Risico's van medicatie

Bij-werk-ingen

cumulatie

Interactie

verslaving

ge-wenning

Ongewenste reactie bij normaal gebruik van medicatie

Ophoping van medicatie in het lichaam

Medicaties hebben invloed op elkaars werking

Lichamelijke of geestelijke afhankelijkheid van medicatie

Je hebt steeds meer medicatie op elkaars werking

Vloeibare vorm

Vloeibare vorm

Vaste Vorm

Poedervorm en pleisters

Vloeibare vorm

Vloeibare vorm

Vaste Vorm

Poedervorm en pleisters

Drankjes

Druppels

Injectievloeistoffen

Tabletten 

Dragees

Capsules

Zetpillen

Vaginaal tabletten

Zalf

Creme

Strooipoeder

Pleister

Welke manieren
van toediening ken je?

Manieren van toediening

Enteraal = via maagdarmkanaal

* oraal = via de mond

* rectaal =zetpil= via de anus

Parenteraal= buiten maagdarmkanaal om

* inhalatie              * huid            * injectie

* slijmvliezen        * infuus

Regel van 5

1.  Juiste ..

2. Juiste ...

3. Juiste ...

4. Juiste ..

5. Juiste ..

Medicatie groepen

Spiegel opbouwen

Behandeling van pijn: 

WHO pijnladder

Stap 1: Paracetamol +

 NSAID= Ontstekingsremmend

 Non Steroidal Anti Intiflammatory Drugs 

Aspirine, Naproxen, diclofenac, ibuprofen

Stap 2: zwakke opoïden: sterke pijnstillers

Codeine en tramadol

Stap 3: sterke opoïden= morfine, methadon, oxycodon, fentanyl

Stap 4: sterk opoïd per injectie/infuus

WHO pijnladder

Iedere arts kan en moet eigenlijk gebruikmaken van deze pijnladder. Bij iedere stap komt er een medicijn bij

NSAID zijn: Niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen (NSAID's) zijn ontstekingremmende geneesmiddelen die ook pijnstillend en koortswerend werken. Voorbeelden zijn ibuprofen, naproxen en diclofenac

De derde en laatste stap bestaat uit een sterk opiaat. Je moet hierbij denken aan morfine, fentanyl en methadon. Gezien de mogelijke bijwerkingen van deze medicijnen moet de patiënt goed gecontroleerd worden. Het effect moet geëvalueerd worden en de doseringen zo nodig bijgesteld. Na de derde stap komt er een pijnarts bij. 

Dubbele controle medicatie

Dubbele controle

•  Bij losse medicatie (opiaten, risicovolle medicatie)
•  injectie
• infusie  

_____________________________________________________

Dubbele controle door; bevoegd en bekwaam 

Geen dubbele controle nodig bij baxter 

Hoe heet dit? Baxter!!

Onduidelijkheid of medicijnen ingenomen zijn

- toedienlijst is niet afgetekend, baxter is wel leeg.

- medicatie zit nog in baxter, toedienlijst is wel afgetekend.

Wat doe je?

Snelwerkende opiaten:

• Morfinedrank​
  
• Abstral​
  
• Oxycodon​
• Morfine ​/ Sendolor 
• Fentanyl​
  
• Methadon​
  
• Hydromorfon

Lang werkende opiaten:

• Morfine slow-release
• Oxycodon slow-release​
• Fentanylpleisters
• Hydromorfon SR

Opiaten

• met 2 pers uit de opiatenkast halen
• Dubbele paraaf
  
• Pleisters, tablet, via injectie
  

Opiaten (morfine, heroïne, opium) zijn pijnstillers, als medicijnen worden door artsen voorgeschreven tegen hevige (chronische) pijn. Deze pijnstillers vaak voor als tabletten.

Melden medicatiefouten

MIC: 

• Melding Incidenten     Cliënten

Melden en leren van fouten en incidenten

bij een fout of bijna fout te kijken wat er is gebeurd en hoe dat een volgende keer voorkomen had kunnen worden

Medicatiefouten

• klaarmaken
• uitzetten
• toedienen
• rapporteren