1.4 Wereld: Waar blijft alle grind, zand en klei

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Goedemorgen

• Korte terugblik op vorige paragraaf
• Uitleg met quizvragen in Lessonup over waar al het grind, zand en klei blijft (1.4)
• KAHOOT

Type erosie?

§4: inzoomen: waar blijft alle grind, zand en klei? 

§1.4

• Hoe ontstaan zandbanken, duinen, delta en een estuarium?

• Hoe ontstaan sedimentgesteenten?

• Aan welke kenmerken kan je een sedimentgesteente herkennen?

Waar blijft alle grind, zand en klei?

• Bovenloop: rivier ontspringt. Hoge bergen en diepe dalen ontstaan door rivieren. Hoge stroomsnelheid.
• Middenloop: rustig stromend water, meanderen
• Benedenloop: langstromend water. Sedimentatie. 

Benedenloop: sedimentatie

• Aan het einde van de rivier is de stroomsnelheid heel laag

• Hierdoor treedt er veel sedimentatie op

• Er ontstaat een delta

               

Schematische weergave: Bodem zand, grind, klei

• Materiaal vanuit middenloop naar benedenloop. Dit proces heet sedimentatie.
• Nieuwe lagen worden steeds dikker; er ontstaat nieuw land > delta. 

Schematische weergave: Bodem zand, grind, klei

• Monding van de rivier vormt een estuarium. 
• Hoe ontstaat deze?
• Tijdens eb en vloed stroomt de zee de rivier in en uit en neemt sediment mee naar de zee.

Estuarium

Zandbanken

Strand

Hoe komt het zand uiteindelijk op het strand terecht?

Bij hoog water en gunstige wind wordt het zand van de zandbanken naar het strand vervoerd. Zo worden stranden hoger. 

Duinvorming in stappen:

• Stap 1: zee spoelt zand het land op (door vloed, springtij).
• Stap 2: wind neemt zand landinwaarts mee en blaast het tot hoopjes. Op den duur ontstaan er plantjes. Houdt zand vast. Deze kusten worden aanslibbingskusten genoemd.

Sedimentgesteente

• skeletjes/schelpen --> kalksteen
• Zand --> steen
• klei --> schalie

= opgebouwd van sediment (zacht)
kan fossielen bevatten

Stollingsgesteente

• Basalt

• kristallen
  

= ontstaan doordat magma of lava is gaan stollen (hard)

Wat zie je hier?

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Delta

Wat zie je hier?

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Delta

Wat zie je hier?

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Delta

Welke combinatie van sedimentgesteente is juist?

1. Zand --> Schalie
2. Schelpen --> Kalksteen
3. Klei--> Zandsteen
4. Schelpen --> Schalie

§1.4

• Hoe ontstaan zandbanken, duinen, delta en een estuarium?

• Hoe ontstaan sedimentgesteenten?

• Aan welke kenmerken kan je een sedimentgesteente herkennen?