Hoofdstuk 3.1

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 3.1 

Wat gaan we doen vandaag?

- Even herhalen reactieschema's 

- nieuwe stof: molecuul formules en ontleedbare stoffen --> het periodiek systeem

- Demo metalen in water

- toets bespreken 

Aan het einde van de les kun je:

- Een reactieschema opstellen

- afleiden of een reactie endo of exotherm is

- weet je hoe het periodiek systeem in elkaar zit

- uitleggen wanneer een stof ontleedbaar is

Stel het reactieschema op en zeg of de reactie endo/exotherm is

Waterstofperoxide is erg reactief, maar ook instabiel en het zal na verloop van tijd ontleden in water en zuurstof 

Hierbij komt er warmte vrij

Het periodiek systeem

Het periodiek systeem

Bevat atomen 

Atomen hebben een symbool en een naam

bijvoorbeeld Ar = Argon

Het periodiek systeem

Heeft een bepaalde volgorde 

Lopen op in nummers (118 atomen) 

Oplopende massa 

massa eenheid = u 

https://ptable.com/?lang=nl#Eigenschappen

Het periodiek systeem

Verschillende groepen (kolommen) = verticaal 

Gesorteerd op soortgelijke eigenschappen en hoe ze met andere stoffen reageren

rijen = horizontaal = periode

Het periodiek systeem

2 catagorieën 

1. metalen

2. niet-metalen 

(in je boek staat een plaatje) 

In de natuur

De meeste atomen komen (onder andere) los voor in de natuur. 

Je kunt bijvoorbeeld ijzer = Fe vinden.

Maar er zijn een paar atomen die nooit alleen in de natuur voorkomen

Metalen

Glimmen

Geleiden stroom en warmte 

Vast bij kamertemperatuur (behalve kwik) 

alkali metalen (groep 1) --> reageren heftig met water (behalve H)

edel metalen = reageren bijna nergens mee --> Goud, zilver, platina

Niet - metalen 

- geleiden geen stroom

- hebben geen soortgelijke eigenschappen

Edelgassen: reageren helemaal nergens mee = kolom 18

halogenen: erg reactief = kolom 17 

Moleculen 

Worden opgebouwd uit atomen 

bijvoorbeeld water = H₂O 

= twee waterstof atomen en 1 zuurstof atoom

Getal links onder geeft aan hoeveel atomen je er van hebt

Ontleedbaar en niet-ontleedbaar

Bestaat het uit 2 of meer atoomSoorten = ontleedbaar

CH₄, H₂O, CH₃COOH

Bestaat het uit 1 atoomsoort = niet-ontleedbaar

O₂, Fe, Au

Demo

Verschillende metalen en water

- kijken of dezelfde kolom ongeveer hetzelfde reageert met water

https://www.youtube.com/watch?v=5UsRiPOFLjk

ammoniak kan je verbranden waarbij stikstofdioxide en water ontstaan. Voor de verbranding is zuurstof nodig. Stel de reactieschema op en geef aan of het endo/exotherm is 

weektaak 

- Maken opdrachten: 3, 6, 7, 8, 11, 13 - Opdrachten gymnasium leerlingen: 4, 8, 9, 10, 12