Cette leçon contient 24 diapositives, avec diapositives de texte.
Rechtvaardigingsgronden
Het gepleegde feit is door bijzondere omstandigheden niet meer strafbaar.
Schulduitsluitingsgronden
Het feit is wel strafbaar, maar de dader heeft geen schuld.
Rechtvaardigingsgronden (handeling niet meer strafbaar)
- Noodweer
- Overmacht-noodtoestand
- Ambtelijk bevel
Schulduitsluitingsgronden (dader niet schuldig)
- Psychische overmacht
- Noodweer-exces
- Ontoerekeningsvatbaarheid
- Afwezigheid van schuld
Bijv. Je wordt vanwege een ongeluk door een agent met je fiets de auto-rijbaan op gestuurd, om zo weer door te kunnen fietsen.
- Je overtreedt de wet, omdat een (politie)ambtenaar je hiertoe opdracht heeft gegeven.
Bijv. Je wordt vanwege een ongeluk door een agent met je fiets de auto-rijbaan op gestuurd, om zo weer door te kunnen fietsen.
Bijvoorbeeld: Je wordt aangevallen met een mes en om je te verdedigen, sla je de aanvaller hard op zijn onderarm.
- Je verdedigt jezelf tegen geweld.
- Je bent niet strafbaar als het door jou gebruikte geweld in verhouding staat tot het gevaar of de dreiging.
- Alleen tijdens het verdedigen van een aanval, niet meer daarna.
Bijvoorbeeld: Je wordt aangevallen met een mes en om je te verdedigen, sla je de aanvaller hard op zijn onderarm.
Bijv. te hard rijden om een persoon, die bijna overlijdt en snel hulp nodig heeft, snel naar het ziekenhuis te brengen.
- Je overtreedt de wet vanwege een noodsituatie.
- Jouw overtreding is minder ernstig dan het leed dat je kunt voorkomen.
Bijv. te hard rijden om een persoon,
die bijna overlijdt en snel hulp nodig
heeft, snel naar het ziekenhuis te brengen.
Bijv. Je hebt last van waandenkbeelden en een angststoornis en denkt dat een bepaalde persoon jou wil vermoorden. Vervolgens ga jij zelf uit angst die bepaalde persoon vermoorden, om te voorkomen dat die persoon jou kan vermoorden.
- De dader heeft een psychische stoornis en kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor het plegen van een bepaald delict.
- Vaak wordt hierbij de maatregel TBS opgelegd, wat officieel geen straf is ( = strafrechtelijke maatregel)
Bijv. Je hebt last van waandenkbeelden en een angststoornis en denkt dat een bepaalde persoon jou wil vermoorden. Vervolgens ga jij zelf uit angst die bepaalde persoon vermoorden, om te voorkomen dat die persoon jou kan vermoorden.
Bijv. Je wordt jarenlang ernstig mishandeld en op een dag ben je zo boos dat je besluit een keer terug te slaan.
- Iemand staat onder grote psychische druk en kan daarom niet meer normaal handelen en overtreedt de wet.
- NIET vanwege een psychische stoornis (ontoerekeningsvatbaar).
- GEEN directe zelfverdediging (noodweer).
Bijv. Je wordt jarenlang ernstig mishandeld en op een dag ben je zo boos dat je besluit een keer terug te slaan.
Bijv. Het personeel van een winkel verkoopt gestolen spullen, maar het personeel weet niet dat deze spullen gestolen zijn, omdat de eigenaar de spullen gestolen heeft en dat niet heeft verteld aan zijn personeel.
- Je overtreedt wel de wet, maar je bent je er niet bewust van.
- Je werkt mee aan het overtreden van de wet, omdat iemand anders de wet heeft overtreden, maar jij kon dat niet weten.
Bijv. Het personeel van een winkel verkoopt gestolen spullen, maar het personeel weet niet dat deze spullen gestolen zijn, omdat de eigenaar de spullen gestolen heeft en dat niet heeft verteld aan zijn personeel.
Bijv. Je ziet dat iemand jouw auto wil stelen en uit paniek steek je de dader met een mes, waarna deze overlijdt.
- Je verdedigt jezelf tegen geweld.
- Jouw verdediging is zwaarder en staat niet in verhouding tot het gevaar of de dreiging.
- Je bent niet strafbaar, omdat je door de aanval in paniek raakte en niet goed meer wist wat je deed.
- Alleen tijdens het verdedigen van een aanval, niet meer daarna.
Bijv. Je ziet dat iemand jouw auto wil stelen en uit paniek steek je de dader met een mes, waarna deze overlijdt.