Utilisme

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Utilisme

                 Utilsme:

Geluk voor de meerderheid.

Leerdoelen

Je kunt de twee grote stichters noemen van deze stroming en ze plaatsen in hun tijd.

Je bent instaat om de inhoud van het utilisme te benoemen en uit te leggen.

Daarnaast kun je duidelijk uitleggen wat je zelf van deze stroming vindt en waarom.

Wat betekent (denk je) het woord "utilisme"?

1. zingeving
2. doel
3. moreel handelen
4. nuttig

Klik op de schaakstukken en lees de stelling.

Is de stelling juist? Sleep het schaakstuk dan naar het juiste coördinaat. De schaakstukken vormen dan een woord.

F

H

B

S

A

A

D

T

N

M

P

K

L

V

W

E

K

I

H

E

T

S

T

S

G

K

Intrinsieke waarden zijn waarden die op zichzelf belangrijk zijn. (D,8)

♟

Persoonlijk moraal zijn de normen en waarden van een groep of persoon. (A,5)

♔

Bij ethiek bedrijven doe je geen uitspraken met zekerheid, argumentatie is belangrijk .(C,4)

♔

Universele geldigheid van normen en waarden bestaat. (A,8)

♗

Christelijke ethiek is hetzelfde als wijsgerige ethiek. (G,1)

♗

Christelijke ethiek heeft God als uitgangspunt. (F,7)

♔

Er zijn veel verschillende ethische stromingen. (H,4)

♗

Geld is een voorbeeld van een intrinsieke waarde. (G,3)

♟

Gewetensbezwaar betekent dat je bezwaar maakt tegen je eigen geweten. (B,2)

♔

Het gemeenschappelijk moraal komt tot uiting in de grondwet. (D,5)

♗

Wijsgerige ethiek heeft God als uitgangspunt. (E,4)

♗

Prescriptieve ethiek is he zelfde als beschrijvende ethiek. (G,6)

♟

Wat is het woord dat uit de oplossing kwam?

Geluk voor de meerderheid!

Jeremy 

Bentham

1748-1832

Nadruk op het hebben van zoveel mogelijk plezier

en zo min mogelijk lijden.

Geluk voor de meerderheid.

Een handeling is ethisch goed als het zorgt voor

‘het grootste geluk voor het grootste aantal’. 

Gevolgenethiek (Teleologie) Consequentialisme.

Het maakt niet uit, welk geluk voor welke mensen.

Onpartijdige ethiek.

kritische vragen: 

Een minderheid kan dus ongelukkiger worden want

het doel heiligt de middelen. 

( Soms moeten er doden vallen om iets "goeds" te bereiken.)

Eigen geluk

• Mensen zijn niet geneigd om het goede te doen; mensen houden vaak alleen rekening met zich zelf.

Systeem van beloningen en straffen nodig om iedereen

op ‘het rechte pad’ te houden. 

Houden wij vaak alleen maar rekening met ons zelf?

Benthams slogan was 'the greatest happiness for...':

1. me
2. he/she who does an action
3. the greatest number
4. all human beings

John Stuart Mill 1806-1873

Nadruk op zelfbeschikking en persoonlijke vrijheid. 

  Pleitbezorger van:

afschaffing van de slavernij/ dus mensenrechten!

gelijke rechten voor vrouwen

vrijheid van meningsuiting

scheiding van kerk en staat

WAT

HAND?

IS 

HIER 

AAN DE 

Wat is hier aan de hand?

In deze slide hoeven de leerlingen alleen deze vraag te beantwoorden. Hun interpretaties/vragen/reacties komen aan bod in de volgende slides/bij de volgende vragen.

Klik op de afbeelding om deze beeldvullend te tonen.

Waarom denk je dat?

Klik op de afbeelding om deze beeldvullend te tonen.

Vrijheid

 Mensen zijn vrij, 

zo lang hun acties anderen geen schade berokkenen. 

Vrijheid is een voorwaarde om gelukkig te zijn.

Is vrijheid een voorwaarde om gelukkig te zijn?

Is het utilisme van Betham en Mill en vorm van egoïsme?

Kan volgens het utilisme een 'leugentje om bestwil' toegestaan zijn?

1. Ja, zolang je door te liegen het totale nut in de wereld vergroot.
2. Nee, liegen is altijd verkeerd ook al is je motief juist.

Is volgens het utilisme een ongelijke verdeling van welvaart toegestaan?

1. Nee, de welvaart moet altijd evenredig worden verdeeld.
2. Ja, zolang daardoor het totale nut in de wereld toeneemt.

Zijn de leerdoelen behaald?

Ik kan de twee grote stichters noemen van deze stroming en ze plaatsen in hun tijd.

Ik ben instaat om de inhoud van het utilisme te benoemen en uit te leggen.

Daarnaast kun je duidelijk uitleggen wat je zelf van deze stroming vindt en waarom.

Peter Singer