KT1 - 2.1.7 Huidaandoeningen

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• Van de verschillende soorten eczeem vertellen hoe zij worden veroorzaakt, waar de eczeem zit, bij wie het voor komt en wat je eraan kunt doen
  
• Heb je kennis van urticaria, psoriasis, acne en rosacea
• Beschik je over kennis van de volgende onderwerpen: corpus alienum, abcessen, insectenbeten, clavus en jeuk. 

 

Voorkennis activeren

& 

Raad de Casus

De docent kiest met behulp van de spinner een casus die door een student is ingebracht. 

Casus ophalen uit Cumlaude.

Welke huidaandoening zie je op de afbeelding?

1. Scabies
2. Rosacea
3. Psoriasis
4. Eczeem

Rosacea komt veel voor bij mensen boven de 30 jaar. Kenmerkend zijn de rode wangen. Bloedvaatjes in het gezicht zijn uitgezet. Bijnaam is couperose. 

Medische term voor gordelroos?

1. Verruca vulgaris
2. Herpes simplex
3. Herpes zoster
4. Vitiligo

Gordelroos besmetting met herpes zoster virus. 

Jonge leeftijd vaak de waterpokken doorgemaakt (varicella). 

Gordelroos bevindt zich meestal op de romp, bijna altijd aan 1 kant. 

Bij welke ziekte kunnen patiënten last hebben van nagelafwijkingen?
Bruine vlekken in de nagels?

1. Urticaria
2. Psoriasis
3. Alopecia
4. Vitiligo

Bij psoriasis komen er vaak nagelafwijkingen voor. Bijnaam is olievlekfenomeen. De distale gedeelten van de nagels kunnen bij psoriasis loslaten. 

Psoriasis is niet te genezen. De ziekte is chronisch. Zonlicht kan een gunstig effect hebben. 

Werkvorm

Doordraai carrousel, max 4 studenten per groep, 3 minuten per sessie.
Bestudeer het onderwerp met de groep en schrijf de uitkomsten op de flap-over. Maak iemand van de groep een teamleider. Bij de wissel blijft de teamleider achter en informeert de andere studenten over het onderwerp, vul eventueel de flap-over aan.  De teamleider wisselt in de volgende ronde. 

Boek: medische kennis, hoofdstuk 11 

Werkvorm: doordraai carrousel.
Benodigdheden:
Flapovers (6 stuks).

Kleurstiften (6 stuks).

Docent schrijft de onderdelen in het midden van de flap-over, flappen verdelen over het klaslokaal. 

Groepen zelfstandig maken en/of in https://maakgroepjes.netlify.app/

Groepen van max 4 studenten. 

Doel: zo veel mogelijk informatie verzamelen over het onderwerp met de groep in 3 minuten.
Dan wisselen de studenten door naar de volgende groep. Maar één student blijft achter om de volgende groep in te lichten over het onderwerp, deze student draait de volgende ronde pas door. Dan neemt een ander de taak over.

Doel: elkaar van informatie voorzien en elkaar aanvullen.
Opbrengst aan het einde delen. 

Tijdspad: 18 minuten. 

Onderwerpen groepen

Groep 1: Constitutioneel eczeem & contacteczeem 

Groep 2: Toxisch-, acrovesiculeus-, hypostatisch- en seborroïsch eczeem

Groep 3: Urticaria

Groep 4: Psoriasis

Groep 5: Acne

Groep 6: Rosacea

 

Werkvorm: doordraai carrousel.
Benodigdheden:
Flapovers (6 stuks).

Kleurstiften (6 stuks).

Docent schrijft de onderdelen in het midden van de flap-over, flappen verdelen over het klaslokaal. 

Groepen zelfstandig maken en/of in https://maakgroepjes.netlify.app/

Groepen van max 4 studenten. 

Doel: zo veel mogelijk informatie verzamelen over het onderwerp met de groep in 3 minuten.
Dan wisselen de studenten door naar de volgende groep. Maar één student blijft achter om de volgende groep in te lichten over het onderwerp, deze student draait de volgende ronde pas door. Dan neemt een ander de taak over.

Doel: elkaar van informatie voorzien en elkaar aanvullen.
Opbrengst aan het einde delen. 

Tijdspad: 18 minuten. 

Constitutioneel eczeem

Atopisch eczeem: erfelijk bepaald

• Door een allergie (huisstofmijt, pollen, huisdieren)
• Al bij baby's (dauwworm)
• Vooral buigzijde ledematen
• Jeuk, droge huid, roodheid, zwelling etc.

Behandeling: Uitdroging voorkomen

Constitutioneel betekent constitutie/ aanleg.

Dit type eczeem neemt op latere leeftijd vaak af, verdwijnt. 

Uitdroging van de huid voorkomen > insmeren met neutrale zalf/ creme. 

Contacteczeem

Eczeem door direct contact met allergeen 

• Na herhaalde blootstelling
• Nikkel, make-up, smeersels etc.
• Acuut: natte huid met blaasjes
• Chronisch: roodheid en schilfering

Behandeling: Uitdroging voorkomen, ander beroep (kappers bijv.)

Contacteczeem: probeer de oorzaak te achterhalen.

Was je niet te vaak.

Gebruik zalf en creme. 

Toxisch eczeem

Door herhaaldelijke inwerking van water en zeep

• Verwijdering beschermende vetlaag
• Bijvoorbeeld luieruitslag
• Geen allergie!

Acrovesiculeus eczeem

Blaasjeseczeem: jeukende blaasjes

• Aan handen en voeten
• Oorzaak meestal onbekend
• Soms in combinatie met schimmel

Behandeling: Uitdroging voorkomen, vermijd geur- en kleurstoffen

• Evt. antimycoticum (tegen schimmel)

Behandeling van acrovesiculeus eczeem is moeilijk. Behandeling gericht op de schimmel (anti-mycotica). 

Veel patiënten zijn atopisch.

Atopie is neiging tot allergisch reageren

Hypostatisch eczeem

Door chronische veneuze insufficiëntie in onderbenen

• Oedeem zorgt voor verhoogde druk
• Bloed blijft 'staan' in benen
• Verhoogde druk is schadelijke prikkel
• Prikkel zorgt voor ontsteking

Behandeling: Zwachtelen, steunkousen, veel lopen, benen hoog leggen en eventueel corticosteroïden

NIET KRABBEN -> dat maakt de ontsteking vaak erger

Seborroïsch eczeem

Vette vorm van eczeem door veranderde samenstelling talg 

• Groei van gist 
• Roodheid, gele en vette schilfers
• Vooral in gezicht en behaarde hoofdhuid
• Ook bij baby's (berg)

Behandeling: Speciale shampoos/lotions/crèmes

overige aandoeningen

• Urticaria
• Psoriasis
• Acne
• Rosacea
• Insectenbeet

Urticaria

Urticaria: Netelroos, galbulten

• Acuut: Door uitlokkende factor (ziekte, voeding, medicatie)
• Chronisch: Door inspanning, warmte/kou, druk
• Kortdurend

Symptomen: Jeukende, rode, verheven plekken

Behandeling: Antihistaminicum tegen jeuk, soms preventie wanneer oorzaak bekend is

Een bekende oorzaak vaan deze aandoening is contact van de huid met brandnetels. Daar komt de bijnaam netelroos vandaan.

Uitlokkende factoren: Voeding, stress, geneesmiddelen, infecties, ziekten

- Meestal geen sprake van allergie

Behandeling met: Levomenthol gel of créme, koelzalf, cetirizine.

Urticaria (2)

Quincke-oedeem: Opzwellen oogleden, lippen, tong en slijmvlies van larynx (strottenhoofd)

• Acute kortademigheid (gevaarlijk!)

Anafylaxie: Door allergie

• Ook misselijkheid, kortademigheid, duizeligheid 
• Lage bloeddruk

Quincke-oedeem: 

Lekkage van bloedvaten

Psoriasis

Psoriasis: Erfelijke, chronische auto-immuunziekte

• Snellere deling van huidcellen dan gewoonlijk
• Niet besmettelijk!
• Verergering door stress

Symptomen: Aan strekzijde, stuit, hoofd

• Scherp begrensde rode plekken
• Schilferige huid, jeuk

Psoriasis is een veelvoorkomende auto-immuunziekte > erfelijke factoren spelen een rol. 

Psoriasis (2)

Bijkomende klachten: Wisselend

• Olievlekfenomeen
• Soms Gewrichtsontstekingen
• Psychische, sociale en seksuele problemen

Behandeling: Zonlicht/UV-licht, lokale corticosteroïden, doorverwijzen naar dermatoloog

Olievlekfenomeen: bruine vlekken op nagels. 

- Nagels kunnen loslaten

- Putjes en groeven in nagels

Acne

Puberteit -> meer talgproductie

Geslachtshormonen spelen een rol> meer talg productie

Epitheelcellen in afvoergang talgklieren kunnen extra snel verhoornen

Comedo = mee-eter= opgehoopt talg aan uitgang talgklier

Patiënt moet voorzichtig met huid omgaan,

plaatselijke middelen op de huid of in ernstige gevallen orale antibiotica

Acne: let op de psychische problematiek! 

Medische term is : Acne Vulgaris

Acne kan verergeren door stress

Rosacea of Couperose

Rosacea is een veel voorkomende chronische huidaandoening in het gezicht. 

Het meest opvallende is de felrode kleur van de wangen (blozen) en de neus.

Rosacea komt veel voor bij mensen boven de 30 jaar. Kenmerkend zijn de rode wangen. Bloedvaatjes in het gezicht zijn uitgezet. Bijnaam is couperose. 

Insectenbeet

Oorzaak: wesp, steekvlieg, teek, mier, hommel, hoornaar, mug (malaria, knokkelkoorts), spin maar denk bijvoorbeeld ook aan bedwantsen of vlooien! 

Gevolg: pijn, jeuk, allergische reactie > huiduitslag > zwelling
Verwijder de angel, eventueel het gif wegzuigen

Alarmsignalen: bij een steek in de mond, tong en/of keel, overgevoelig voor insectenbeten, benauwd worden na een steek, huiduitslag verergerd. 

Behandeling: koelen, pijnstillers, teek verwijderen, antihistaminica tabletten (cetirizine).
Twee adrenalinepennen bij een zeer ernstige allergische reactie.

Ontsteking/ abces

Waar denken we aan? 

Behandeling?

Rubor = roodheid

Calor = warmte

Tumor = Zwelling

Dolor = pijn

Functio laesa = functieverlies

Corpus Alienum (vreemd lichaam)

Oorzaken:
- Inslikken

- Verwonding met een (scherp) voorwerp (splinter, schroef, metaal)

- Chirurgisch materiaal na OK

- Voorwerpen die door mensen zelf zijn ingebracht

- Traumatisch (bijvoorbeeld een mes of bijl)

- Suïcidepoging 

- Drugs (bolletjesslikkers)

Clavus 

Likdoorn = clavus of eksteroog

Eeltknobbel op de voet

Ontstaat door druk, zoals knellende schoenen

Pijnlijk, maar kan geen kwaad

Bij diabetes en voetproblemen heeft een patiënt meer kans op wonden en ontstekingen van de voet. 

Jeuk

Mogelijke oorzaken:

- Allergie

- Te lang baden of douchen

- Veel zweten

- Haren van een rups op de huid (eikenprocessierups)

- Steek van mug, wesp of vlooien

- Huidschimmel

- Schurft (studentenhuizen) 

- Galbulten
- Eczeem

- Aambeien of wormen 

Opdracht!

Maak een vlog, factsheet of informatiefolder over een onderwerp dat tijdens de les is behandeld.
 Raadpleeg je boek en thuisarts

Inhoud:
- Hoe leg je het onderwerp uit aan de patiënt? 

- Welke informatie geef je over de behandeling en adviezen?

- Wat is het vervolg van de behandeling?
Medicatie? Zalf? 

Inleveren CUMLAUDE