Thema 5: fascisme en nazisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 6

Thema 5: fascisme en nazisme

5.1.: crisis in Europa

Stripverhaal

Lesdoelen

Je kan uitleggen:

• Hoe fascisme ontstond
• Wat kenmerken van fascisme zijn
• Wat kenmerken van nationaalsocialisme zijn
• Wat de Weimarrepubliek is

Wat werd afgesproken in het Verdrag van Versailles?

Crisis

In de VS werden veel luxe dingen gekocht met geleend geld

Maar in 1929 ging dat fout (schema)

Dit was de economische crisis

Iedereen leent geld en maakt dus schulden 

1

Iedereen koopt wat ze nodig hebben

2

Fabrieken produceren heel veel

3

Mensen kopen niks omdat ze het al hebben

4

De fabrieken verliezen veel geld en moeten mensen ontslaan

5

Mensen kunnen hun leningen niet terugbetalen

6

Banken en bedrijven gaan failliet

7

Miljoenen mensen zijn werkloos en hebben geen geld (crisis)

8

Zet de oorzaken van de crisis in de juiste volgorde

1

2

3

4

5

6

7

8

Miljoenen mensen zijn werkloos en hebben geen geld (crisis)

H

Banken en bedrijven gaan failliet

C

Mensen kunnen hun leningen niet terugbetalen

F

De fabrieken verliezen veel geld en moeten mensen ontslaan

G

Mensen kopen niks omdat ze het al hebben

B

Fabrieken produceren heel veel

E

Iedereen koopt wat ze nodig hebben

D

Iedereen leent geld en maakt dus schulden 

A

Crisis in Europa

De crisis was ook te merken in Europa

In Nederland werd 1/3 werkloos

In Duitsland was geld helemaal niks meer waard = hyperinflatie

Het werd gebruikt als behang, speelgoed of brandhout

Er is een verhaal van een Duitser die in een kruiwagen zijn loon kreeg. Voordat hij naar huis ging, ging hij naar de kroeg. De kruiwagen bleeg buiten staan. Toen hij weer buiten kwam, was de kruiwagen gestolen en het geld achtergelaten.

Filmpje

Geld in Duitsland

Thema 5: fascisme en nazisme

5.2.: het fascisme in Italië

Stripverhaal

Filmpje

Fascisme

Fascisme

In deze tijden hadden weinig mensen vertrouwen in de democratie

Mensen wilden partijen die tegen democratie waren

In Italië waren daardoor de fascisten aan de macht gekomen

Fascisten waren nationalistisch, militaristisch en geweldadig

Zij hadden onder leiding van Mussolini Italië totalitair gemaakt

De fasci di combattimento (strijdgroepen) hadden de Romeinse fasces als symbool:

- Stok: macht om te straffen

- Touw: macht om te arresteren

- Bijl: macht om te doden

Thema 5: fascisme en nazisme

     

                                                                     5.2.: nazisme in Duitsland

Stripverhaal

                Na de oorlog was het Duitse keizerrijk voorbij

                De socialisten stichtten met de rijkskanselier een

                regering

                 Deze kwam bijeen in het plaatsje Weimar

                 Deze Weimarrepubliek werd door coalities geregeerd

De Weimarrepubliek

De opkomst van de nazi's

• 1929: economische crisis in Duitsland
• Hitler beloofd er wat aan te doen. Levert de NSDAP veel volgers op
• Nationaal Docialistische Duitse Arbeiderspartij
• leider = Führer, Adolf Hitler

Nationaalsocialisme

In Duitsland ontstond het nationaalsocialisme (nazi's/nazisme)

Het was fascisme plus rascisme

Dit hield in dat alle "Germanen" superieur zijn

Duitsland werd totalitair met Hitler als Führer (leider)

Dus wel de gebieden op de kaart, niet de Slavische volken, zwarten, Joden, Aziaten, etc.

Filmpje

Het nazi partijcongres in Nüremberg

Wat is er je opgevallen in het filmpje?

Standpunten NSDAP:

1)  Duitsland heeft één sterke leider nodig om snel beslissingen te maken
2)  Het Duitse volk moet weer voor zichzelf opkomen. Het verdrag van Versailles is verstikkend.
3)  Er is een strijd (Kampf) gaande tussen volken en landen. Strijd hoort bij de natuur

4) De nazi's geloofden in een groot Joden en communisten. Zij hadden ervoor gezorgd dat Duitsland WO1 verloor = dolkstootlegende.

5) De nazi's geloofden in de rassenleer. Het Arische ras was superieur en moest zich verdedigen tegen de rest. Joden stonden onderaan. 

Rassenleer

Hitler geloofde in de rassenleer: Er zijn sterke, superieure rassen (Übermenschen) en zwakke, minderwaardige rassen (Untermensen).

Sterk ras = Arische ras, Germaanse ras
Zwak ras = Slavische ras (Polen, Russen), Homoseksuelen, Psychiatrische patienten, erfelijk zieken

Allerlaagste ras = Joodse ras

De Nazi's zagen de joden als ongedierte dat uitgeroeid moest worden

Doel nazi's = uitroeien alle joden

!

Zijn de smurfen nazi's?

Opkomst Hitler

De opkomst van de nazi's

• Propaganda
• Terreur

NAZI POSTERS

SA - troepen

• knokploegen
• terreur 

De opkomst van de nazi's

• Verkiezing 1932: NSDAP de grootste.
• Ze moeten samenwerken
• 1933: dictatuur

       verkiezingen 1932

•              NSDAP het populairst 
•             communisme ook populair

Hitler aan de macht

1932: verkiezingen, NSDAP grootste partij

Maar moet samenwerken met andere partijen

Januari 1933: Hitler wordt Rijkskanselier

 

Machtigingswet

23 maart 1933: Machtigingswet

• Hitler jaar onbeperkte macht
• Alle politieke partijen verboden,                                 behalve de NSDAP
• Duitsland: Dictatuur!

Alles onder controle

• Om macht te behouden worden tegenstanders opgepakt
• Geen vrijheid van meningsuiting
• Organisaties onder controle 
• Een totalitaire staat: het leven van de inwoners wordt compleet beheerst en gecontroleerd door de staat

Alles onder controle

Hitler aan de macht 1933

Duitsland wordt een totalitaire staat

Bestuurders (NSDAP) controleren en beheersen het leven van de inwoners volledig.

Oppakken tegenstanders

• Joden, tegenstanders, verzetsmensen
• Geen vrijheid van meningsuiting
• Geen kritiek
• Censuur

Iedereen Nazi!

• Alles in de maatschappij moest worden ondergebracht onder één nazipartij. 
• Alles onder controle van de nazi's: verenigingen, organisaties, etc.

Kinderen

Kinderen van 10 jaar moesten verplicht lid worden van een jeugdbeweging van de Nazi's. 

• Jongens gingen naar de Hitler Jugend. Ze werden daar voorbereid om soldaat te worden. 
• Meisjes gingen naar de Bund der Deutsche Maidel. Ze leerden daar hoe je een goede moeder en huisvrouw werd. 

Vrouwen

• Kinderen krijgen (veel!) : moeder en huisvrouw
• Niet werken (ontslagen)