vaste tekststructuren V3 (NN H1 en 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Vaste tekststructuren

Hoofdstuk 1 - Lezen

Doelen

- Je kunt in eigen woorden formuleren wat vaste tekststructuren zijn.

- Je kunt de meest voorkomende vaste tekststructuren herkennen in een tekst.

- Je kunt een tekst indelen in een inleiding, middenstuk en slot.

Vaste structuur

De meeste teksten hebben een:

-inleiding

- middenstuk (kern)

-slot

Ze hebben vaak een vaste structuur.

Tekststructuren

Waarom?

Waarom?

• Om teksten goed en snel samen te kunnen vatten.
  
• Om zelf duidelijke teksten te schrijven.
  

Wat is een tekststructuur?

1. Is een tweedeling: inleiding en midden
2. Is een manier om het middenstuk in te delen.
3. Is een driedeling: inleiding-midden-slot
4. Vaste indeling inleiding-midden-slot

Hoe heet de volgende tekststructuur?

Inleiding: onderwerp

Middenstuk: diverse onderdelen (aspecten) van het onderwerp

Slot: samenvatting

1. VERSCHIJNSEL- EN BESPREKINGSTRUCTUUR
2. BEWERING- EN ARGUMENT STRUCTUUR
3. VOOR- EN NADELEN STRUCTUUR
4. PROBLEEM- EN OPLOSSING STRUCTUUR

Welke tekststructuur eindigt met de beste oplossing?

1. Voordelen- en nadelenstructuur
2. Probleem- en oplossingstructuur
3. Bewering- en argumentstructuur
4. Verschijnsel- en verklaringstructuur

Welke vaste tekststructuur is zeker niet geschikt voor een uiteenzetting?(informatieve tekst)

1. Probleem -en oplossingstructuur
2. Voordelen- en nadelenstructuur
3. Bewering- en argumentstructuur
4. Verschijnsel- en besprekingstructuur

Tekststructuur van een betoog:

1. voor- en nadelen
2. standpunt-argument
3. beschrijving
4. verklaring

Een tekst kan altijd maar één tekststructuur hebben.

1. waar
2. niet waar

Welke tekststructuur past niet bij een betoog?

1. probleem-oplossingsstructuur
2. bewering- argumentstructuur
3. verschijnsel-verklaringstructuur
4. verschijnsel-besprekingstructuur

even herhalen...

De alinea

• Een tekst is verdeeld in alinea's.
• De zin die het belangrijkste van een alinea weergeeft, noem je de kernzin.
• De kernzin is vaak de eerste, tweede of de laatste zin van een alinea!

 Tekstverbanden

• Zinnen in een tekst staan met elkaar in verband. Zinnen die bij elkaar horen vormen samen alinea's. 
• In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen, dit noem je tekstverband. Enkele voorbeelden: tegenstellend tekstverband, concluderend tekstverband, opsommend tekstverband. 
• De verbanden tussen de zinnen en alinea's herken je aan signaalwoorden-> enkele voorbeelden: dus (concluderend tekstverband), ten eerste (opsommend tekstverband) en evenals (vergelijkend tekstverband).

Signaalwoorden

• Geven het verband aan tussen zinnen en alinea's
• Geven belangrijke informatie over de opbouw van een tekst
• Verbanden:

     - uitspraak-opsomming                        - middel-doel

     - uitspraak-tegenstelling                      - uitspraak-voorbeeld

     - oorzaak-gevolg                                           

     - uitspraak-vergelijking                                          

     - uitspraak -reden

                   

 Bewering- en argumentstructuur

1. Je start met een stelling, mening of standpunt
2. Je geeft argumenten voor de stelling en je geeft ook tegenargumenten (die je gelijk onderuit haalt)
3. Je concludeert dat jouw stelling of standpunt op zijn plaats is

Argumentatiestructuur

standpunt (eventueel als vraag)

herhaling stelling of antwoord op vraag

argumenten voor de stelling, tegenargumenten (+weerlegging)

Verschijnsel- en besprekingstructuur

1. inleiding: onderwerp
2. middenstuk: diverse aspecten van het onderwerp
3. slot: samenvatting

Festivals

Wat zou je schrijven in een artikel over dit onderwerp?

Aspectenstructuur

Onderwerp: festivals

Aspectenstructuur

Onderwerp: festivals

Diverse aspecten / onderdelen

Aspectenstructuur

Onderwerp: festivals

Diverse aspecten / onderdelen

Samenvatting

 Verklaringstructuur

1. In je inleiding presenteer je een bepaald verschijnsel
2. Je geeft kenmerken / voorbeelden 
3. Je presenteert verklaringen en oorzaken


4. Je eindigt met een samenvatting

Verklaringsstructuur

bepaald verschijnsel, b.v. vulkaanuitbarsting

kenmerken, voorbeelden, verklaring(en), oorzaken, reden(en)

samenvatting

Voor- en nadelenstructuur

 Vraag of stelling/standpunt

voor- en nadelen van  festivals

afweging en conclusie

 Probleem/oplossingstructuur

1. Je start met een probleem
2. Je geeft oorzaken, gevolgen en oplossingen


3. Je eindigt met de beste oplossing

Snap je de verschillende tekststructuren? Zo niet...wat vind je nog lastig?