H2.1 Woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Kop in 't zand

Struis heeft lange poten.

Ook haar nek is lang.

Zij kan ver vooruit zien.

Dat maakt haar wel eens bang.

Steekt zij haar kop in 't zand

dan gaat die angst voorbij.

Een gek gezicht maar 't werkt

en struis is weer stressvrij.

Ik ben een mens, geen vogel,

maar soms lijk ik op struis.

Als ik ver vooruit wil zien,

doe ik dat niet thuis.

Een kijkje in de toekomst

neem ik op het strand

of in de woestijn,

een plek met heel veel zand.

                                                                                             (Cees Rutgers)

Wat gaan we doen vandaag?

• 15 minuten lezen
• Doelen van deze week
• Uitleg H2 Woordenschat: hyperbool, understatement, litotes, eufemisme
• Aan de slag!
• Woensdag so woordenlijst H1 en H2 (63 woorden)

Doelen

• - Je kunt de stijlfiguren hyperbool, understatement, litotes en eufemisme herkennen, begrijpen en zelf toepassen.

Stijlfiguren

• retorische middelen (retorica = leer van de welsprekendheid: zo mooi mogelijk spreken).
• Je kent al beeldspraak (vergelijking, personificatie, metafoor, metoniem), uitdrukkingen met rijm en met woordparen, repetitio en enumeratio.

Stijlfiguren

• Stijlfiguren zijn manieren om een uiting zo te formuleren, dat het de tekst aantrekkelijker maakt.
• Met stijlfiguren kun je ook een onderliggend gevoel benadrukken, zonder dat letterlijk te verwoorden.
  
• Er bestaan veel verschillende stijlfiguren.
• Vandaag: hyperbool, understatement, litotes, eufemisme.
  

Stijlfiguren

a. De fans gingen compleet uit hun dak toen Adele het podium betrad.

b. Karlijn reageerde niet onwelwillend op ons voorstel de kosten te delen.

c. Vroeger was Frans een slanke man, nu ziet hij er weldoorvoed uit.

d. Zit je zo'n tien uur per dag op sociale media? Dat is aardig wat.

1. Wat betekenen de onderstreepte delen?

2. Wat vind je bijzonder aan deze formuleringen?

3. Waarom zou de schrijver voor deze formulering kiezen?

Keuze

1. Bestudeer zelfstandig de theorie op blz. 58 en maak daarna opdracht 1 en 2 (blz. 58 en 59).

2. Luister naar de klassikale uitleg en doe mee met een paar oefeningen via LessonUp

Stijlfiguren

a. De fans gingen compleet uit hun dak toen Adele het podium betrad.

De schrijver wil het enthousiasme van de fans benadrukken.

Stijlfiguur: hyperbool (= overdrijving)

Stijlfiguren

b. Karlijn reageerde niet onwelwillend op ons voorstel de kosten te delen.

De schrijver wil benadrukken dat de positieve reactie niet verwacht was.

Stijlfiguur: litotes (= ontkenning van het tegenovergestelde)

Stijlfiguren

c. Vroeger was Frans een slanke man, nu ziet hij er weldoorvoed uit.

De schrijver wil de uiting verzachten (het woord 'dik' niet gebruiken).

Stijlfiguur: eufemisme (= zachtere woorden gebruiken om boodschap minder hard over laten komen)

Stijlfiguren

d. Zit je zo'n tien uur per dag op sociale media? Dat is aardig wat.

De schrijver wil de hoeveelheid benadrukken, door het kleiner voor te stellen dan het is.

Stijlfiguur: understatement (= minder groot, mooi, enz. beschrijven dan je bedoelt; ironie)

Stijlfiguren

• hyperbool = overdrijving
• understatement = minder groot, mooi, enz. beschrijven dan je bedoelt
• litotes = ontkenning van het tegenovergestelde
• eufemisme = zachtere woorden gebruiken om boodschap minder hard over laten komen

De familie Meiland heeft een leuk optrekje in Hengelo gekocht.

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

"Waar bleef je nou, ik stond al eeuwen op je te wachten!"

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

Dat deze man binnenkort weer in de gevangenis belandt, lijkt mij niet onwaarschijnlijk.

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

"Kunnen we zo een sanitaire stop maken? Ik moet even iets wegbrengen."

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

De jackpot staat op elf miljoen euro. Da's een mooi zakcentje!

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

Aan de slag!

Keuze: weektaak, nakijken weektaak, boekopdracht, lezen, www.gespeld.nl, oefeningen werkwoordspelling, Its Learning of leren woordenlijsten.

Weektaak:  so woordenschat H1 en H2

                                             Maken opdracht 1 en 2 (blz. 58 en 59)

De les in één zin....

Tot morgen!

• Zijn er nog vragen?
• Zorg dat je je spullen op orde hebt! Leesboek mee!