Les 5 lezen - inleiding, middenstuk, slot

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom

Jas aan de kapstok

Telefoon in de koffer

Op tafel: Leesboek

Vandaag:

• Voorlezen
• Herhaling vorige les
• Instructie
• Zelfstandig werken
• Evaluatie

Lesdoel

Aan het eind van de les kan ik de inleiding, het middenstuk en het slot van een tekst herkennen. 

Ik weet de verschillende tekstdoelen en tekstsoorten.

Herhaling

Welke 3 tekstdoelen hebben we tijdens de vorige les behandeld?

Welke tekstsoorten horen daarbij?

Herhaling

Als een schrijver wil dat de lezer iets te weten komt, is het doel van de tekst INFORMEREN. Informerende teksten vind je onder andere in schoolboeken, nieuwsberichten en verslagen. 

Als een schrijver jou als lezer iets wil leren, is het doel INSTRUCTIE GEVEN. Instruerende teksten zijn bijvoorbeeld een gebruiksaanwijzing of een recept. 

Herhaling

Ook kunnen teksten geschreven worden om de lezer te OVERTUIGEN. De schrijver wil dat jij zijn mening overneemt. Deze overtuigende teksten vind je bijvoorbeeld in een bespreking van een boek of film. Maar ook in de politiek, als de ministers hun verhaaltje doen in de Tweede Kamer, hoor je overtuigende teksten. De schrijver/spreker, wil dat jij zijn/haar mening overneemt. 

Herhaling

Best meneer Steunenberg,

Omdat het deze week erg mooi weer is, willen wij graag een tropenrooster. Dit is belangrijk, omdat wij in de middag, wanneer het erg warm is in de klassen, ons niet meer zo goed kunnen concentreren. 

Daarnaast is het ook niet goed voor onze gezondheid, omdat er in de lokalen geen ramen open kunnen. Eerder op de dag beginnen en vroeger klaar zijn met school is dan makkelijker, omdat we door de warmte toch al eerder wakker zijn en in de middag dus meer moe zijn. 

We hopen dat u het met ons eens bent en het rooster deze week gaat aanpassen. 

Met vriendelijke groet,

Klas 1K1

Herhaling

Wat is het doel van deze tekst? Wat wil de klas als schrijver van de tekst bereiken?

Het is dus een ........ tekst. 

Herhaling

Bij een instructie zie je vaak dat de verschillende stappen worden beschreven van hoe je iet moet doen/maken/spelen/in elkaar moet zetten. Je vindt hier ook vaak een opsomming in de tekst:

Je begint met... vervolgens... daarna. 

Of: stap 1: ...stap 2:.....

Herhaling

Hiernaast een voorbeeld van een informatieve tekst. Dit gaat over Nederlands. Er zijn ook informatieve teksten te vinden in bijvoorbeeld de apotheek. 

Instructie paragraaf 5

Inleiding - Middenstuk - Slot

Om een tekst te begrijpen, is het handig om te weten hoe een tekst in elkaar zit. Een goede tekst bestaat meestal uit drie delen.

Instructie

Het eerste deel van een tekst is de inleiding. Hierin maak je kennis met het onderwerp. Vaak gebeurt dat met een voorbeeld of een grappig verhaaltje. (Ook wel een anekdote genoemd)

Het middenstuk is het grootste gedeelte van de tekst. Daarin staat de meeste informatie. Het middenstuk bestaat meestal uit meerdere losse stukjes tekst (alinea’s).

Instructie

Het laatste stukje van een tekst is het slot. Hierin wordt het belangrijkste uit de tekst vaak kort herhaald.

Nieuwsberichten hebben vaak GEEN slot.

Filmpjes/kijk- en luisterfragmenten hebben wel vaak ook een middenstuk, inleiding en slot.  

(A) In de rust gaf onze coach enkele tips en na de thee begonnen we vol goede moed aan de tweede helft. Het harde werken werd al snel beloond, want na twee minuten schoot Dani van afstand raak en kwamen we op gelijke hoogte. De laatste minuten waren erg spannend, maar het bleef 1-1.

(B) Vandaag moesten we hockeyen tegen Hockey Club Naarden. Vol goede moed vertrokken we rond 12.00 uur vanuit Amersfoort. Na het omkleden maakte onze coach de opstelling bekend en wenste hij ons veel succes.

(C) Al met al kunnen we tevreden zijn met een gelijkspel. De uitslag was wel terecht. Volgende week spelen we in Huizen. Hopelijk winnen we dan wel!

(D) Toen het fluitsignaal van de scheidsrechter klonk, gingen we fel van start en we kregen veel kan-sen, maar we scoorden niet. Vlak voor rust wist de tegenstander helaas wel via de doelpaal te scoren; we stonden met 1-0 achter.

Toepassing

Als je de tekst orienterend leest, wat is dan het onderwerp van de tekst?

Ga de tekst precies lezen. Zet de alinea's in de juiste volgorde. 

Wat is het doel van de tekst?

Wat voor soort tekst is het?

ZW

Jullie gaan aan het werk met cursus 1 lezen. 

Paragraaf 1, 2, 3, 4 en 5  moeten helemaal af zijn. Kijk waar je bij iedere paragraaf gebleven bent en maak, wat je nog niet af hebt, af. 

De volgende les gaan we met deze zelfde paragrafen aan de slag. 

Zelfstandig werken

Evaluatie

Hoever ben je gekomen? 

Hoe vond je de les gaan?

Welk cijfer geef je de les?

Welk cijfer geef je de docent?

Welk cijfer geef je jezelf?

Tot woensdag!