6.1 - De overheid Basis

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

6.1 overheid

Leerdoelen: 

1. Welke verschillende overheden er bestaan in Nederland.
2. Waarom de overheid veel zaken regelt.
3. Wat zijn collectieve goederen en waarom regelt de overheid die.
4. Wat zijn accijns en subsidies en wat is het doel van deze.

Lagen binnen de overheid

De overheid in Nederland bestaat uit drie lagen, namelijk:

1. Het Rijk

2. De provincies

3. De gemeente

De overheid

De rijksoverheid neemt beslissingen die belangrijk zijn voor het hele land. 

Taken : 

bijv controleert of iedereen zich

 houdt aan de wetten.

3. Leg uit op welke manier je als burger invloed hebt op de plannen van de overheid.

De lagere overheden

Het Rijk is de belangrijkste laag van de overheid. De gemeenten en de provincies behoren tot de lagere overheden. In totaal kennen we drie lagere overheden in Nederland, namelijk:

1. de provincies;
2. de gemeenten;
3. de waterschappen.

De waterschappen beheren het water in hun gebied. Ze nemen maatregelen tegen overstromingen en zuiveren het afvalwater.

De provincies

Nederland is verdeeld in provincies.

Taken:

-waar steden en dorpen mogen uitbreiden

-bepalen waar bedrijventerreinen en natuurgebieden komen

-infrastructuur, 

 

De gemeente

De gemeente regelt alles in je woonplaats. 

  Taken: Jeugdzorg, ouderenzorg, paspoort, rijbewijs

legt straten, voetpaden, parken etc.

1. Wat is een ander woord voor de Rijksoverheid?

1. de provincies
2. de gemeenten
3. de centrale overheid

Wat is een taak van de provincie?

1. Snelweg bouwen
2. Speeltoestellen plaatsen
3. ouderenzorg
4. Aansturen van ministers

Wat regelt de gemeente?

1. Uitbreiding van steden
2. De ouderen- en jeugdzorg
3. De landelijke wetten
4. Spoorwegen

De collectieve sector

De overheid en instellingen die zorgen voor de sociale zekerheid (bijvoorbeeld werknemersuitkeringen) noem je de collectieve sector. Zij zorgen voor voorzieningen waar iedereen gebruik van mag maken, en leveren goederen en diensten zonder winst te maken.

Collectieve sector

De particuliere sector

De particuliere sector wordt gevormd door bedrijven en organisaties die niet tot de overheid behoren en die streven naar winst.

Dit zijn bijvoorbeeld winkels. 
 

Collectieve goederen

Voorzieningen waar alle burgers gebruik van kunnen maken en die worden geleverd en betaald door de overheid.

Voor wie zijn de collectieve goederen bestemd?

1. alle burgers
2. ambtenaren
3. rijksoverheid
4. Rijk, Provincie, Gemeente

Waarom regelt de overheid bepaalde voorzieningen zoals de gezondheidszorg zelf?

Collectief of Particulier?

Collectieve sector of particuliere sector?

Bedrijven

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Kies het antwoord die bij de particuliere sector?

1. instellingen betaald door de overheid
2. bedrijven betaald door de verkoopopbrengst

Kies het antwoord dat bij de collectieve sector hoort.

1. instellingen betaald door de overheid
2. bedrijven betaald door de verkoopopbrengst

Benzinestation hoort bij de ....

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Winkelcentrum hoort bij de ....

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Merletcollege hoort bij de ....

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Autozaak De piepende Rem hoort bij de ....

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Bibliotheek hoort bij de ....

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Een grote speeltuin in het park hoort bij de ....

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Walabi(pretpark) hoort bij de ....

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector

Van welke sector is hier sprake?

1. Particuliere sector
2. Collectieve sector

Accijns

Slecht gedrag ontmoedigen

Subsidie

Goed gedrag belonen

Wat wordt er bovenop sigaretten gerekend?

1. Accijns
2. Subsidie

De overheid stimuleert het gebruik van zonnepanelen. Je kunt een deel vergoed krijgen van je aanschaf. Hoe noemen we deze vergoeding vanuit de overheid?

1. BTW
2. Accijns
3. Subsidie
4. Milieubelasting