VT Ouderenzorg MV p3-4 wk 2+3 - Psychogeriatrische problemen - dementie, delier, depressie

• Pathologie
• MBO
• Studiejaar 1

VT Ouderenzorg

Psychogeriatrische problemen

• Dementie
• Delier
  
• Depressie

Leerdoelen

Hoofdleerdoel

De student beschrijft wat de oorzaak, de verschijnselen en de behandelingen zijn bij psychogeriatrische problemen.

Subleerdoelen week 2:

De student:

6. Benoemt welke ziekteverschijnselen kunnen optreden bij dementie (cognitieve stoornissen (afasie, apraxie,
     agnosie, abstract denken, beoordelingsvermogen), karakter en/of gedragsveranderingen en desoriëntatie). 

7. Legt uit wat elk bovenstaand ziekteverschijnsel inhoudt.

8. Legt de fases van dementie in eigen woorden uit.

Subleerdoelen week 3:

De student:

9. Legt van de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, Lewy body dementie en frontale- temporale dementie

 o Uit hoe deze ontstaan.

 o In eigen woorden uit hoe het ziekteproces (beloop) is.

 o Uit wat de kenmerken zijn die bij het beeld van dementie horen.

Leerdoelen

Dementie

Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen, waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. Dementie is een verzamelnaam voor ruim vijftig ziektes

De meest voorkomende vormen van dementie:

• De ziekte van Alzheimer
  
• Vasculaire dementie
  
• Frontotemporale dementie (FTD) (Ziekte van Pick)
  
• Lewy body dementie
  

Dementie - verschijnselen

Cognitieve stoornissen

Afasie = taalstoornis

Apraxie = problemen met volgorde handelingen

Agnosie = niet herkennen van personen, voorwerpen, geuren

Abstract denken = moeite met vooruit denken, spreekwoorden begrijpen, rekenen etc.

Beoordelingsvermogen = niet inzien wat wel en niet kan

Dementie - verschijnselen

Karakter en/of gedragsveranderingen

Angst

Apathie, passiviteit

Agitatie, agressie 

Stemmingswisselingen, woede-aanvallen

Depressie

Wanen en hallucinaties

Ontremming, decorumverlies

Liegen

Weglopen, zwerven

Desoriëntatie

Tijd

Plaats

Persoon

Later stadium: uitval lichamelijke functies zoals incontinentie en slikproblemen. 

Dementie - fasen

Beginnende en milde dementie

Matige tot ernstige 

dementie

Ernstige

dementie

Zeer ernstige dementie

Beginnende en 

milde dementie

Matige tot 

ernstige dementie

Ernstige 

dementie

Zeer ernstige

dementie

Begeleidingsbehoeftige fase

Verzorgings-

behoeftige fase

Verplegings-

behoeftige fase

Verplegings-

behoeftige fase

"Bedreigde ik"

"Verdwaalde ik"

"Verborgen ik"

"Verzonken ik"

Quiz

Er volgen nu een aantal quizvragen over dementie.

Let op: je hebt beperkt de tijd om elke quizvraag te beantwoorden

De meest voorkomende vorm van dementie is .....

1. De ziekte van Alzheimer
2. Vasculaire dementie
3. Lewy body dementie
4. Frontotemporale dementie

Welk verschijnsel
vertoont deze meneer?

1. Afasie
2. Apraxie
3. Agnosie
4. Agressie

Mevrouw de Vries heeft dementie. Zij heeft steeds meer moeite om zelfs de simpelste dingen te onthouden. Sinds enkele dagen heeft zij ook moeite met het smeren van een boterham. Met haar spieren is er niets aan de hand. Ze kan aangeleerde handelingen niet langer goed uitvoeren.

Vraag: Hoe wordt deze stoornis in het uitvoeren van aangeleerde handelingen genoemd?

1. Afasie
2. Apraxie
3. Agnosie
4. Amusculi

Dementie kan hallucinaties of wanen veroorzaken. Er zijn echter nog meer dingen die hallucinaties of wanen kunnen uitlokken bij zorgvragers.

Wat is een andere veroorzaker van hallucinaties of wanen bij zorgvragers?

1. Slechte voeding
2. Erg goed gehoor
3. Koorts
4. Paracetamol

Zorgvragers met dementie kunnen last krijgen van ontremming.

..... is een symptoom van ontremming.

1. Rustig in een hoekje zitten
2. Lachen om een grap
3. Huilen bij het overlijden van een vriend
4. Schelden

Sommige mensen met dementie herkennen
personen, voorwerpen en geuren niet meer,
ondanks goed werkende zintuigen.

Hoe wordt dit symptoom genoemd?

1. Agnosie
2. Afasie
3. Apraxie
4. Apersonie

Hoe wordt het genoemd als iemand zich niet meer netjes gedraagt en zijn manieren verliest door dementie?

1. Manierenverlies
2. Decorumverlies
3. Waardenverlies
4. Formatieverlies

Stelling:
Een van de eerste verschijnselen van een dementie is de aantasting van het .....

1. Kortetermijngeheugen
2. Langetermijngeheugen
3. Oriëntatievermogen
4. Spraakvermogen

Dementie

Alzheimer

Vasulaire dementie

Frontotemporale dementie

Lewy body dementie

Alzheimer

Vasculaire dementie

Frontotemporale dementie

Lewy body dementie

Oorzaak: Eiwitophopingen en atrofie

Oorzaak: Bloedvoorziening in de hersenen verstoord

Oorzaak: Abnormale eiwitaanslagen

Oorzaak:  afsterven van hersencellen in voorhoofds-  en slaapbeenkwab. 25-40% genetisch

Begint meestal na 70e levensjaar

Geleidelijke achteruit; in handelen, spreken, spontane activiteiten en beweging.
En geheugenverlies

Verlies interesse, inzicht.

Afhankelijk van de gebieden die getroffen zijn.

In ver stadium, alle kenmerken net als bij Alzheimer.

Wisselende verwardheid en hallucinaties.

Loopstoornissen (Parkinson)

Geheugen en oriëntatie stoornissen

Wisselende aandacht en concentratie, onrust.

Begint op jongen leeftijd (50-60)

Persoonlijkheidsveranderingen

Tegen vreemde mensen praten en rare opmerkingen

Onbeleefd, egoïstisch, agressief.

Spraakproblemen

slikproblemen

Leerdoelen

Hoofdleerdoel

De student beschrijft wat de oorzaak, de verschijnselen en de behandelingen zijn bij psychogeriatrische problemen.

Subleerdoelen week 2:

De student:

6. Benoemt welke ziekteverschijnselen kunnen optreden bij dementie (cognitieve stoornissen (afasie, apraxie,
     agnosie, abstract denken, beoordelingsvermogen), karakter en/of gedragsveranderingen en desoriëntatie). 

7. Legt uit wat elk bovenstaand ziekteverschijnsel inhoudt.

8. Legt de fases van dementie in eigen woorden uit.

Subleerdoelen week 3:

De student:

9. Legt van de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, Lewy body dementie en frontale- temporale dementie

 o Uit hoe deze ontstaan.

 o In eigen woorden uit hoe het ziekteproces (beloop) is.

 o Uit wat de kenmerken zijn die bij het beeld van dementie horen.

Leerdoelen

Welk onderwerp van deze week is het minst duidelijk?

Dementie ziekte-verschijnselen

Dementie fasen

Ziekte van Alzheimer

Vasculaire dementie

Lewy body dementie

Fronto-temporale dementie

Geen enkele, alles is helemaal duidelijk

Werkvorm 

• in groepjes
• Je krijgt van de docent kaartjes met daarop vragen en
    antwoorden.  Daarmee ga je een "vraag en antwoord
    ketting" maken
• de docent legt uit hoe je te werk moet gaan

Opdracht: casus schrijven

• Je gaat deze opdracht maken in tweetallen
• De opdracht bestaat uit 2 delen
• Deel 1: Schrijven van een casus over een zorgvrager met  dementie --> lees goed waar de casus aan moet voldoen 
• Deel 2: beantwoorden van vragen over je casus 

Afsluiting

Doen in de resterende lestijd en na de les:

• werken aan je opdracht
• uitwerken leerdoelen uit de LOEP
• voorbereiden voor de volgende les (dementie: diagnose + behandeling
  syndroom van Korsakov)  door:

      1. in Expertcollege de module  "Dementie"
          te bestuderen

      2. op de website van de hersenstichting     
           (www.hersenstichting.nl) informatie te
            lezen over het syndroom van Korsakov