HC 3: Ontspanning

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC 3:

Ontspanning

Hoofdvraag

Waardoor namen de spanningen tussen Oost en West af, 1963-1991?

Dekolonisatie

• Betere behandeling kolonies --> nationale bewustwording --> begin verzet tegen westers imperialisme
• Nederlands-Indië: onafhankelijkheid (1945)
• Reactie Nederland: politionele acties
• 1949: soevereiniteitsoverdracht
• China: 1949 --> communistisch
• 1950: Korea-oorlog
• Frans Indochina: communistisch verzet 
• Dien Bien Phu (1954): Frankrijk wordt verslagen door Ho Chi Minh

Domino

• Geneve-akkoord: splitsing Noord- en Zuid-Vietnam
•  Eisenhower: als Zuid-Vietnam communistisch wordt volgt de rest van Azië: dominotheorie
• 1960: begin communistische opstand in Zuid-Vietnam door Vietcong
• VS krijgen geen controle over Vietcong --> regulier leger tegen guerilla 
• Gevolg: inzet meer militairen, napalm en chemische middelen

Einde

• Tet-offensief: grote aanval Vietcong
• VS vernietigen Hué --> beelden schokeren de wereld
• Gevolg: publieke opinie tegen oorlog neemt toe
• 1972: Nixon zoekt uitweg zonder nederlaag: bezoekt Mao 
• Gevolg: vredesovereenkomst 
• 1975: Noord-Vietnam verovert Zuid-Vietnam

Voorbeeld

In oktober 1971 bracht Henry Kissinger, de nationale veiligheidsadviseur

van president Nixon, een geheim bezoek aan de communistische

partijleiders in Beijing.

Plaats dit bezoek in de tijd door:

− een reden te geven vanuit de internationale verhoudingen op dat

moment waarom dit bezoek geheim moest blijven en

− uit te leggen waardoor dit bezoek heeft bijgedragen tot een doorbraak

in de Vietnamoorlog. 

Voorbeeld

Er vindt in de jaren 1970 een verandering plaats in het Amerikaanse
beleid in de Vietnamoorlog. Je kunt hiervoor een oorzaak uit de bron  afleiden. 

 Licht dit toe door:

 zonder bron aan te geven welke verandering in het beleid plaatsvindt

en

 met een verwijzing naar de bron een oorzaak van deze verandering te

noemen. 

Praag

• 1968: Alexander Dubcek wordt leider van Tsjechoslowakije
• Gevolg: afschaffing censuur,  vrijheid van pers en meningsuiting   
  
• “Socialisme met een menselijk gezicht”
  
• "Praagse Lente” : media openbaren de misstanden en terreur
• Brezjnev-doctrine: SU mag militair ingrijpen als communisme bedreigd wordt 
•  Augustus 1968: Warschaupact valt Tsjechoslowakije binnen 

Voorbeeld

Een anekdote:

Aleksandr Didusenko, de correspondent in Praag van de Russische krant Trud (Arbeid) vroeg in 1968 aan Brezjnev wat hij mocht schrijven over de gebeurtenissen tijdens de Praagse Lente. Hem werd verteld: "Schrijf de waarheid", waarna Brezjnev daaraan toevoegde: "In één exemplaar, datje aan mijn assistent mag sturen."

Licht het antwoord van Brezjnev toe door:

 een binnenlandse politieke en een buitenlandse politieke reden te noemen voor zijn antwoord en

 met deze anekdote aan te tonen dat de Sovjet-Unie een totalitaire staat was. 

Detente

• Na Cuba-crisis neemt communicatie tussen VS en SU toe
• SALT-1 Verdrag: halt productie afstandswapens (1972)
• Ondanks detente  blijft angst voor oorlog bestaan
• Gevolg: plaatsing kruisraketten in NL
• 1981: grote demonstratie in Amsterdam
• 1981: Reagan wordt president --> schildert SU af als "Evil Empire"
• Daarnaast: investeringen in SDI

Voorbeeld

Reagan laat tijdens zijn speech bewust de foto zien van de basis op

Cuba.

 Toon dit aan door:

 zonder bron te noemen wat de kern van het SDI-project is en

 met bron uit te leggen wat Reagan wil bereiken bij de Amerikaanse

bevolking door deze foto te laten zien. 

Einde

• SU: grote economische problemen: Afghanistan en hernieuwde wapenwedloop
• Partijleider Gorbatsjov: glasnost en perestrojka moeten SU redden
• 1989: demonstraties in DDR --> SU grijpt niet
• Gevolg: val van de Muur (9 nov) + unificatie Duitsland (1991)
• Satelietstaten verlaten één voor één de invloedsfeer
• December 1991: einde Sovjet-Unie

Voorbeeld

Een interpretatie:

Gromyko geeft hier een weergave van de Praagse Lente die past bij zijn

achtergrond.

Licht dit toe door aan te geven dat:

 met twee verwijzingen naar de bron zijn weergave van de

Praagse Lente eenzijdig is en

 deze eenzijdige weergave verklaard kan worden uit de functie die

Gromyko in 1968 had. 

Voorbeeld

Een bewering:

In dit fragment rechtvaardigt Gromyko de Brezjnev-doctrine.

Geef een omschrijving van de Brezjnev-doctrine en toon aan dat de

bewering juist is. 

A

B

C

D

E

1

2

3

4

A

B

C

D

E

1

2

3

4

A

B

C

D

E

1

2

3

4

quizlet.com

https:

https: