Les 7 Artikel 1

• l&b
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Lesdoelen

• Je weet wat er in artikel 1 van de Grondwet staat.
  
• Je kunt uitleggen wat het recht op gelijke behandeling inhoudt.
  
• Je kunt aan de hand van voorbeelden uitleggen of in een situatie sprake is van discriminatie.
  
• Je kunt voorbeelden noemen van waar iemand terecht kan bij discriminatie. 

Aan welke woorden denk je bij het begrip discriminatie?

Leg uit: discriminatie is het anders behandelen van mensen op basis van kenmerken die er niet toe doen. Bijvoorbeeld op basis van huidskleur, afkomst, religie, seksuele voorkeur of geslacht.

In het filmpje wordt gesproken over discriminatie.

• Kun je uitleggen wat discriminatie is?
• Wie heeft weleens iets soortgelijks gehoord?
• Wat werd er gezegd of gedaan?

Wat werd er gezegd of gedaan?

Vraag:

Wie heeft weleens iets soortgelijks gehoord?

Wat was de situatie?

Wat gebeurde er?

Wat werd er gezegd of gedaan?

Waarom werd dit gezegd of gedaan? (Op basis waarvan werd gediscrimineerd?)

Discriminatie is verboden. Dat is vastgelegd in Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet.

Leg uit:

De Grondwet is de basis van al onze wetten. Hierin staan de belangrijkste rechten van burgers beschreven.

Artikel 1 is het eerste artikel van de Grondwet.

Er staan twee dingen in. Ten eerste dat iedereen in Nederland in gelijke gevallen gelijk behandeld moet worden. Ten tweede dat discriminatie verboden is.

Gelijke behandeling betekent dat je geen verschil maakt tussen mensen. Iedereen moet in gelijke situaties gelijk worden behandeld. Het maakt bijvoorbeeld niet uit of je man of vrouw bent, oud of jong, homo of hetero of wat je afkomst is.

Gelijke behandeling

Gelijke behandeling betekent dat je geen verschil maakt tussen mensen. Iedereen moet in gelijke situaties gelijk worden behandeld.

Wat wordt bedoeld met gelijke situaties? 

Grondrecht

Het recht op gelijke behandeling is een grondrecht. Grondrechten zijn de belangrijkste rechten die je hebt in Nederland.

Waarom denk je dat het recht op gelijke behandeling als eerste in onze grondwet staat? 

Leg uit:

Het recht op gelijke behandeling is een grondrecht. Grondrechten zijn de belangrijkste rechten die je hebt in Nederland.

Het recht op gelijke behandeling is het allereerste artikel van onze Grondwet. De Grondwet is de basis van al onze wetten.

Vraag:

Waarom denk je dat het recht op gelijke behandeling op nummer 1 in onze grondwet staat?

Antwoord:

Artikel 1 is niet voor niks als eerste artikel opgenomen. Het is heel belangrijk. Het gaat over gelijkheid. Gelijkheid is een belangrijke waarde in Nederland. 

Het is maar een grapje

In het filmpje heb je gezien dat Aziatische Nederlanders worden gediscrimineerd vanwege corona.

Hoe komt het dat mensen discrimineren, denk je?

Bekijk de afbeelding met de studenten. De afbeelding is afkomstig van de campagne ‘Het is maar een grapje’ die in 2020 is opgezet om Nederlanders bewust te maken van discriminatie en racisme tegen Aziatische Nederlanders.

In het begin van de les was al te zien dat toen corona in China uitbrak Aziatische Nederlanders werden gediscrimineerd vanwege het virus. Dat is echter niet de enige vorm van discriminatie waarmee zij te maken hebben. Op de afbeelding zijn andere voorbeelden te zien van discriminatie en racisme.

Bespreek: Wat zijn redenen voor mensen om te discrimineren?

Een gevoel van angst of onveiligheid

Vooroordelen en stereotypen

Wij-zij denken

Leg uit: Vaak zijn mensen zich er niet van bewust dat zij anderen discrimineren.

Mensen met een andere godsdienst, seksuele oriëntatie of huidskleur kunnen als een bedreiging worden gezien, of als concurrentie bij het vinden van werk of een woning. Angst voor het onbekende en een gevoel van onveiligheid zijn dan ook belangrijke oorzaken van discriminatie.

Waarom?

Iedereen die anders is, stoppen we vaak in een simpel hokje. Iemand is dan alléén nog maar moslim, of homoseksueel, of zwart. Dit noemen we stereotypen. Stereotypen zijn een vorm van vooroordelen.

Leg uit: Iedereen heeft vooroordelen. Vanaf de eerste paar seconden dat je de ander ziet, denk je al iets over die persoon. Dit gebeurt vanzelf. We stoppen mensen vaak in hokjes. Vooroordelen zijn handig, want daardoor houd je overzicht.

Hetzelfde geldt voor stereotypen. Door groepen in te delen aan de hand van simpele, herkenbare kenmerken, wordt de wereld overzichtelijker en voorspelbaarder.

Maar vooroordelen en stereotypen hebben ook nadelen. Ze hebben invloed op hoe we ons gedragen tegen bepaalde mensen. Dat kan ervoor zorgen dat mensen er niet bij horen, dat ze niet mee mogen doen. Dat gebeurt onder andere bij stagediscriminatie.

Het kan ook zijn dat mensen graag bij een groep willen horen. Door je af te zetten tegen een andere groep versterk je het groepsgevoel. Er ontstaat een sfeer van ‘wij tegen zij’, waarbij ‘wij’ voor al het goede staat en ‘zij’ voor alles wat slecht is. 

Racisme

Racisme is een vorm van discriminatie die vaak voorkomt bij voetbalwedstrijden.

Wat is het verschil tussen discriminatie en racisme? 

Aan het werk....