3.5 en 3.6 havo parlementaire democratie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Leerdoelen

3.5 De regering regeert:

-  Je weet wie er lid is van de regering

-  Je weet hoe de regering werkt

-  Je weet hoe er een nieuw kabinet wordt gevormd

-  Je weet wat de rollen zijn van onze koning

3.6 Het parlement controleert:

-  Je weet hoe het parlement macht uitoefent

-  Je kent de wetgevende taken en controlerende taken van het parlement

-   Je kunt het begrip poldermodel in onze politieke cultuur uitleggen en verklaren

De verkiezingen

Op de dag van de verkiezingen mag iedere Nederlander van 18+ stemmen. Dezelfde nacht wordt al duidelijk hoeveel zetels de politieke partijen krijgen.

Als je gaat stemmen maak je gebruik van je ..... kiesrecht:

1. Actief
2. Passief

Dan is nog niet direct duidelijk wie er gaan regeren. 

De partijen moeten daar over onderhandelen, nu begint de kabinetsformatie

 Kabinetsformatie

1. Onderzoek:
   De informateur, meestal een ervaren politicus gaat onderzoeken met welke partijen een coalitie mogelijk is. 
2. De informatie:
   Als ze partijen hebben gevonden die willen samenwerken, overleggen ze over oplossingen en compromissen voor hun meningsverschillen. Ze stellen samen een regeerakkoord op. Hierin staan de plannen van de regering voor de komende vier jaar.

Het regeerakkoord > 

Hierin staan de plannen van de regering voor de komende vier jaren.

De formatie:

3. De  Tweede Kamer benoemt nu een formateur. Dat is meestal de leider van de grootste partij in het kabinet. De formateur overlegt de verdeling van de ministers en staatssecretarissen.

4. Als de posten verdeeld zijn dan wordt het nieuwe kabinet beëdigd door de koning. 

BEGRIPPEN:

• Parlement: Eerste en Tweede Kamer
• Regering: koning & ministers
• Kabinet: alle ministers & staatssecretarissen 
• Tweede Kamer: alle gekozen partijen 
• Coalitie: alle partijen die samen regeren 
• Oppositie: partijen die wél in de Tweede Kamer zitten, maar niet regeren.

www.rijksoverheid.nl

                                Koning

• ministeriele verantwoordelijkheid/koning is onschendbaar
• Handtekening zetten
  
• Troonrede voorlezen
• Beëdigen ministers en staatssecretarissen
  
• Overleg voeren met minister president
  
• Ons land vertegenwoordigen
  
• Samenbindende rol

Demissionair kabinet

Neemt een kabinet ontslag, dan blijven de oude ministers in functie totdat er een nieuw kabinet is gevormd. Een demissionair kabinet heeft geen eigen missie meer en handelt alleen lopende zaken af

Verantwoording afleggen aan de Tweede Kamer

Waarom moest premier Rutte verantwoording afleggen aan de Tweede Kamer over deze 'misstap' en hoefde de koning dat niet zelf te doen?

Een paar weken terug bracht de koning spontaan een bezoek aan Valkenburg. Welke rol van de koning zie je hierin terug?

Taken Koning

• Handtekening zetten
  
• Troonrede voorlezen
  
• Beëdigen ministers en staatssecretarissen
  
• Overleg voeren met minister president
  
• Ons land vertegenwoordigen
  
• Samenbindende rol

Prinsjesdag

Troonrede - plannen voor het komende jaar 

Miljoenennota - verwachte inkomsten en uitgave van het komende jaar 

Constitutionele monarchie

Dat betekent dat de positie van de koning in de Grondwet staat, ook wel constitutie genoemd. In de Grondwet staat dat de koning samen met de ministers de regering vormt. De koning is het staatshoofd van het Koninkrijk der Nederlanden.

Parlementaire democratie

Burgers stemmen tijdens verkiezingen op de volksvertegenwoordigers van politieke partijen die hen het meeste aanspreken en de beslissingen mogen nemen namens het volk.

Hoeveel leden telt de Tweede kamer?

1. 50 leden
2. 75 leden
3. 100 leden
4. 150 leden

Waaruit bestaat de regering?

1. Tweede Kamerleden
2. Ministers & staatssecretarissen
3. Koning & ministers
4. Coalitie

Waaruit bestaat het kabinet?

1. Tweede Kamerleden
2. Ministers & staatssecretarissen
3. Koning & ministers
4. Coalitie

Welke taak en welk recht worden hier benut door D66?

1. controlerende taak, recht van interpellatie
2. wetgevende taak, recht van amendement
3. wetgevende taak , recht van initiatief
4. controlerende taak, recht van initiatief

Waaruit bestaat het parlement?

1. Eerste Kamer
2. Tweede Kamer
3. Eerste + Tweede Kamer
4. Koning & ministers

Wat zijn volksvertegenwoordigers?

1. Tweede Kamerleden
2. Lijsttrekkers
3. Eerste Kamerleden
4. Alle gekozen politici

Hoeveel leden telt de Eerste Kamer?

1. 50 leden
2. 75 leden
3. 100 leden
4. 150 leden

Aan de slag

• 3.4 zelfstandig nakijken met antwoordmodel
• Verder met de studiewijzer
• je mag muziek luisteren tijdens het maken
• AC toets maken
• Huiswerk donderdag 16 juni:
• 3.5 opdrachten  1 – 2 – 3 – 4 – 11 – 12 – 13abc
• 3.6 opdrachten  2 – 5 – 9 – 10 – 11 - 14

Leerdoelen

3.5 De regering regeert:

-  Je weet wie er lid is van de regering

-  Je weet hoe de regering werkt

-  Je weet hoe er een nieuw kabinet wordt gevormd

-  Je weet wat de rollen zijn van onze koning

3.6 Het parlement controleert:

-  Je weet hoe het parlement macht uitoefent

-  Je kent de wetgevende taken en controlerende taken van het parlement

-   Je kunt het begrip poldermodel in onze politieke cultuur uitleggen en verklaren