G2A Latijn 23 maart 2021

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

• Huiswerk voor vandaag
• Maak Mandatum XXII a. en b. (HB p.122)
  
• Leren woordjes les 13 & 15
  
• Lees TB p.57-60

• Maak Mandatum XXII a. en b. (HB p.122)
  
• Leren woordjes les 13 & 15
  
• Lees TB p.57-60

Vertaling mandatum XXII: 

Zinnen opgesplitst:

• persoonsvorm (PV) + onderwerp (OW) (= zinskern)
• evt van pv afhangende infinitivi (INF)
• evt aangevuld met lijdend voorwerp (LV) en meewerkend voorwerp (MVW)
• Bijwoordelijke bepalingen (BWB)

• Het resultaat is niet altijd een mooie Nederlandse constructie, maar geeft wel inzicht. 
• Het is niet moeilijk om de gesplitste zinsdelen in een goede zin te gieten.

Mandatum XXII a.

Daedalus cupiebat

discedere

cum filio 

de insula Creta

ubi aedificium ingens aedificaverat

Mandatum XXII a.

Daedalus verlangde

te vertrekken / weg te gaan

met zijn zoon

van het eiland Kreta

waar hij een enorm bouwwerk had gebouwd

Id autem rex Minos vetabat.

Daedalus et Icarus temptaverant

discedere

iam saepe

navibus

sed

rex eos retinuerat

semper

Maar dit verbood Minos.

Daedalus en Icarus hadden geprobeerd

weg te gaan

al vaak

met schepen

maar 

de koning had hen tegengehouden 

altijd / steeds.

Daedalus Icaro dixit

tandem

Si

non possumus 

discedere

per mare

debemus

ire

per caelum

sicut aves.

Daedalus zei tegen Icarus 

tenslotte:

Als 

wij niet kunnen

vertrekken

over zee

moeten we

gaan

door de lucht

als vogels

fecit alas

cito

pennis et lino et cera:

linum et cera pennas continebant.

hij maakte vleugels

snel

van veren en touw en was.

Het touw en de was hielden de veren bijeen.

Mandatum 3b:
Noteer alle persoonsvormen in het praesens uit de eerste alinea.

Mandatum 3b:
Noteer alle persoonsvormen in het imperfectum uit de eerste alinea.

Mandatum 3b:
Noteer alle persoonsvormen in het perfectum uit de eerste alinea.

Mandatum 3c:

Mandatum 3b:
Noteer alle persoonsvormen in het plusquamperfectum uit de eerste alinea.

Mandatum 3c: tijdgebruik

Eigen invulling.

Bijvoorbeeld: 

• portabant (impf): langere tijd bezig
• rogaverat (plqpf): voortijdig en voltooid tov de handeling in het verhaal.
• cecidit (pf): gebeurtenis, handeling, eenmalig.
• Er is geen praesens in de tweede alinea

alae patrem et filium portabant

iam

per caelum

Daedalus volabat

semper

ante filium

de vleugels droegen de vader en de zoon

al

door de lucht

Daedalus vloog

steeds

vóór zijn zoon. 

Icarus manebat

diu

prope patrem

sicut is rogaverat.

puer volavit

deinde autem

sursum

ad solem

quod volatus ei placebat

valde

Icarus bleef

lange tijd

dichtbij zijn vader

zoals die/hij had gevraagd

de jongen vloog (plotseling)

daarna echter

omhoog

naar de zon

omdat de vlucht / het vliegen hem beviel

zeer 

Eheu!

ardor solis ceram molliverat

mox

cera pennas tenebat

non iam

ideo

alae portabant puerum

non iam

cecidit Icarus

tunc

e caelo

Ach!

de hitte van de zon had de was zacht gemaakt

spoedig

de was hield de veren 

niet meer

daardoor

de vleugels droegen de jongen

niet meer

Icarus viel

toen

uit de hemel

periit

sic

Pueri pater lacrimabat

et se accusabat

nam ipse filio alas dederat

stierf hij

op die manier

de vader van de jongen huilde

en maakte zich verwijten

want hij had zelf de vleugels aan de jongen gegeven. 

Huiswerk

• NB: gebruik hulpboek deel 2
• Mandatum I & II (HB p.100)
• Leer aant. 3.1: congruentie (HB p.102)
• kijk flitscollege bij aant 3.1 in digitale versie SPQR (zelfde pag.)
• m. mandatum VII (HB p.103)