zuid amerika par 1.4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Zuid-Amerika

Par 1.1 Continent van extremen

verklaar waarom de zuidpunt van de continenten Afrika en Zuid-Amerika een afwijkende vorm hebben. (waarom hebben ze niet ongeveer dezelfde vorm. 

Hoofdvraag

Wat zijn de relaties tussen de ligging, natuurlijke kenmerken en het ingerichte landschap van Z-A.

De vindplaats van fossiele energiebronnen en mineralen staat in directe relatie met geologie

1. juist
2. onjuist

Hoe ontstaat olie?

Delfstoffen

• In Zuid-Amerika grote hoeveelheden delfstoffen.
• Vindplaats fossiele energiebronnen en mineralen staat in directe relatie met geologie

Olie en gas 

in het voorlandbekken

Equador

Colombia

Delfstoffen

Mijnbouw

Veel grondstoffen:

Tin, bauxiet, Mangaan, ijzererts, goud, koper, aardolie, magnesiet, fosfaat.

Dagbouw vs. gesloten mijnbouw. 

Wat maakt men van Bauxiet?

1. staal
2. zilver
3. aluminium
4. stalactiet

Wat is mangaan

1. dit mineraal is een voedingsstof
2. nodig voor accu's
3. steen voor in de bouw
4. wordt gebruikt voor dakgoten

Ertsvorming

blz 34/35

2  voorbeelden ontstaan Erts

bauxiet: chemische verwering van basalt of gneis onder tropische omstandigheden 

ijzererts: oude zeeafzettingen ondergaan een metamorfose door druk lagen erboven

Atlas

-naar welke twee gebieden exporteert Brasilië ijzererts?

-op welke kaart zie je of Brazilië ijzer en staal produceerd?

-Welk landschap in Brazilié wordt bauxiet gewonnen? 

-Welk land is de grootste ijzerertsproducent?

-Export Braziliaans ijzererts naar West-Europa, Japan, China

-GB230A/ 231A

-Landschap Selva (Tropisch Regenwoud

-China (Brazilië is 3e grootste)

werktijd:

blz 36 opdr 2a

Teken de profielen van het oppervlakte van Z-A

Leerdoelen behaald?

Verband aangetoond tussen het vorkomen van delfstoffen en geologie?

bauxiet: chemische verwering van basalt of gneis onder tropische omstandigheden → kleideeltjes spoelen uit, ijzer- en aluminiumverbindingen blijven achter → lateriet (= soort bauxiet)

ijzererts: oude zeeafzettingen ondergaan een metamorfose door druk lagen erboven → ontstaan ijzerhoudende gesteenten

goud: door verwering en erosie meevoeren en sedimenteren van waardevolle mineralen, als concentraties hoog genoeg → winning

Anders Actief opdracht

• Opdr 1 (met filmpje)
  
• Opdr 2: doorsnede tekenen A-->B 
• Begrippen (W24) op goede plek in doorsnede zetten + toelichting

TINERTS

BAUXIET

MANGAAN

Anders Actief opdracht

• Opdr 1 & 2
  
• Doorsnede tekenen A-->B (max. 10 min)
  
• Begrippen (W24) op goede plek in doorsnede zetten en toelichten waarom begrip op die plek in doorsnede
  

TINERTS

BAUXIET

MANGAAN

Anders Actief 

doorsnede

bespreken

5 punten langs lijn A --> B 

 

Door subductie duikt de Nazcaplaat onder de Amerikaanse plaat. 

Nazcaplaat smelt. Magmakamers ontstaan en vulkanen. Bij de stolling van magma in de magmakamers vindt magmatische differentieatie plaats. De restsmelt kan in ertsaders kunnen stollen --> tin, goud en zilver. 

Bij de convergente plaatbeweging vindt gebergtevorming & opheffing plaats. De Andes ontstaat. Door de subductie zijn er veel actieve vulkanen in de Andes. 

De Andes bestaat uit 2 een cordillera's (aaneengesloten bergketens) met daartussen een hoogvlakte. Door het gewicht van de dikke korst van de Andes boog de korst van het aangrenzende gebied in het oosten wat door en kwam lager te liggen (voorlandbekken). Voorlandbekkens worden gevuld met sediment (afbraakmateriaal van erosie van het gebergte)

Helemaal in het oosten vind je zeer oude stukken aardkorst die kratons of schilden worden genoemd. Ze bestaan uit dieptegesteenten (graniet) en metamorfe gesteenten 

Olie en gas bevinden zich onder de oceaanbodem. Tijdens openbreken Pangea ontstonden in de riftzone tussen het huidige Afrika en Zuid-Amerika grote meren. Hier verzamelde zich veel organisch, koolstofhoudend materiaal. Door druk van bovenliggende lagen heeft zich uiteindelijk olie gevormd.