WEBB - Hoofdstuk 8

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ECONOMIE  ||  2022-2023

Programma

Lessonup

Aan de slag

Pensioensopbouw

Levensloop

In je leven doorloop je verschillende fases.

Samen vormen deze levensfases je levensloop.

Levensloop

www.economielokaal.nl

De werkenden (actieven) betalen de uitkering ontvangers (niet-actieven)

Vergrijzing

Vergrijzing 2015

Vergrijzing 2040

In welke leeftijdsfase profiteer je het meeste van de overheid?

Aan de slag 

Maken tot en met 8.6

Welkom

4 HAVO ECONOMIE  ||  2022-2023

Overdracht van inkomen: betalen of ontvangen van de overheid

• Jongeren ontvangen zorg en onderwijs. Ze betalen geen belasting: ze zijn netto ontvangers van overdrachten.
• Ouderen ontvangen AOW en zorg. Ze betalen wel belasting, maar ontvangen meer: ze zijn ook netto ontvangers. 
• Werkenden betalen premies en belasting. Ze ontvangen ook overdrachten van de overheid, maar ze betalen meer: ze zijn netto betalers. 

Studeren is ook ruilen over tijd !

Inter = Tussen

Tempo(reel) = Tijd. 

Intertemporele ruil houdt in dat je ruilt over tijd. 

Wat is het financieel vermogen?

1. spaargeld - schulden
2. waarde van al je bezittingen
3. het verdienpotentieel
4. looninkomen - belastingen

In de eerste arbeidsjaren wordt het financieel vermogen nog negatiever. Kies een mogelijke oorzaak.

1. opleiding heeft schulden veroorzaakt
2. het kopen van een huis
3. het afbetalen van de studieschuld
4. een laag startsalaris

Is het verstandig om zelf te sparen voor je pensioen? Zo ja, vanaf welke leeftijd zou je dat willen gaan doen?

Welke positieve dingen nemen we mee van vorige generaties?

Welke negatieve dingen nemen we mee van vorige generaties?

Ruilen tussen generaties

• Positief: 
• kennis wordt doorgegeven aan volgende generaties. 

• Negatief: 
• milieuproblemen en klimaatproblemen worden ook doorgegeven aan volgende generaties. 

Externe effecten

Positieve of negatieve externe effecten van productie of consumptie worden niet meegerekend bij onze welvaart.

Milieuvervuiling door het rijden met de

auto wordt niet door de markt in de prijs

van benzine meegenomen.

De overheid corrigeert dit met een accijnsbedrag per liter benzine.

Profijtbeginsel

Je betaalt omdat je profiteert van goederen of diensten die

de overheid levert.

"De verbruiker moet betalen."

Profijtbeginsel/draagkrachtbeginsel

Draagkracht: De sterkste schouders

dragen de zwaarste lasten 

(vb inkomstenbelasting)

Profijtbeginsel: De gebruiker betaalt. 

(vb: Hondenbelasting, parkeerheffing)

Aan de slag 

Maken tot en met 8.9