4.1 - Einde van de wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Toetsweek stof

4.1 Einde van de wereldrijken (dekolonisatie)

4.2 De Koude Oorlog (Tussen VS en SU)

H4 - De wereld na 1945

1945-heden

4.1 Einde van de wereldrijken

Leerdoelen

Je weet welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op de dekolonisatie

 Je kunt beschrijven  hoe de staat Israël ontstond

. Je weet hoe Afrikaanse kolonies onafhankelijk werden.

Onderwerp

Nationalistische bewegingen in de kolonies en het streven naar onafhankelijkheid

1. De invloed van WOII

-> dekolonisatie

Oorzaak

- Na de capitulatie van Japan bloeit het nationalisme op in Azië (Westerse landen zijn dus te verslaan!

- Europese landen waren verzwakt door de Tweede Wereldoorlog

-VS was voor dekolonisatie

-mensen uit de kolonies hadden me gevochten en wilde hier iets voor terug 

2. Britse en Franse dekolonisatie Azië

Engeland was na WOII voorstander van dekolonisatie van Brits-Indië (India, Hindoes +Pakistan, Moslims) en in 1947 dragen ze de soevereiniteit over. Tegenstellingen waren te groot voor 1 land

Frankrijk wilde niet vrijwillig vertrekken uit Indochina (Vietnam, Laos en Cambodja)

-> Vietnam oorlog tegen Vietminh

3. Nederlandse dekolonisatie

1945: Soekarno roept de onafhankelijke Republiek Indonesië uit

-> Nederland gaat hier niet mee akkoord en stuurt 100.000 soldaten en de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog breekt uit

1947: Het doel van NL was om de orde en de macht te herstellen (politionele acties)

Een diplomatieke oplossing werkte niet, omdat beide landen niet wilden toegeven. De Republiek reageerde met guerrilla en Nederland reageerde met terreur

Ze brandden dorpen plat en schoten dorpsbewoners en krijgsgevangen dood

3. Nederlandse dekolonisatie

1948: NL nemen Soekarno gevangen tijdens een tweede politionele actie

Maar VS en VN dwingen NL om hem vrij te laten en de onafhankelijkheid te accepteren

1949: koningin Juliana ondertekent de soevereiniteitsoverdracht

1954: Nederlandse Antillen en Suriname worden zelfstandige landen binnen het Nederlandse Koninkrijk met eigen regeringen

1974: Suriname wordt een onafhankelijke republiek

4. Palestina en Israël

Zionisme (joods nationalisme) krijgt veel aanhangers en besloten dat hun staat in Palestina moest komen, omdat het jodendom daar was ontstaan

-> ze wilden een staat ter bescherming antisemitisme

Na '45 komen er veel overlevenden van de Holocaust naar Palestina. De VN heeft een plan, maar er is veel tegenstand.

14 mei 1948 riep de joodse leider Ben Goerion de staat Israël uit

Ze veroverden heel Palestina, behalve Oost-Jeruzalem, de westelijke Jordaanoever en de Gazastrook. 

Honderdduizenden Palestijnen sloegen op de vlucht naar buurlanden.

5. Afrika

Ook hier komt het nationalisme op

-onder druk van de VS

We maken samen vraag 6 van 4.1 (bronvraag)