§3.11 noordelijke ijszee

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

\

Aan het eind:

1. weet je wat de natuurlijke omstandigheden in de Noordelijke ijszee zijn.

2. begrijp je waarom er problemen zijn in de Noordelijke ijszee

3. Kun je op een kaart aangeven welke landen belangen hebben in het noordpoolgebied.

Rondom het Noordpoolgebied (ook wel de Arctis of Arctica genoemd) is binnen de poolcirkel (zie blauwe cirkel) de Noordelijke IJszee te vinden met ijsbergen (afgebroken stuk ijs vd glestjer), ijsshotsen (grote plaat ijs) en pakijs (drijvende stukken ijs die op en over elkaar liggen en grote vlakte vormen). In de winter vriest dit aan mekaar vast met een paar meter dikke laag zee-ijs (ijs op zeewater drijft). Binnen de poolcirkel komt in de winter de zon niet boven de horizon uit, waardoor het donker blijft. In de korte zomer stijgt de temperatuur en schuift de uiterste pakijsgrens (de plaats op zee waar nog pakijs voorkomt) richting de Noordpool. Dit is een normale afwisseling, maar door de opwarming van het klimaat wordt dit elk jaar extremer (zie gif-plaatje).

Noordelijke IJszee

Russische vlag op de Noordpool

Russische vlag is buiten de territoriale wateren van Rusland. Volgens de VN mag elk land aan zee tot max. 200 zeemijl buiten de kust een deel van de zee in bezit nemen. 

tot 350 zeemijl kunnen landen ook aanspraak maken op continentaal plat (ondiepe bodem vd zee grensend aan de kust).

De russen vinden dat hun exclusieve economische zone (economische rechten) groter is. 

Twee uitspraken:

Uitspraak 1: Het zeeijs bij de Noordpool smelt in de winter en groeit weer aan in de zomer.

Uitspraak 2: Een functie van zeeijs is dat het zonlicht weerkaatst (zie plaatje) en daardoor ook opwarming van het klimaat tegengaat.

1. Alleen uitspraak 1 is juist
2. Alleen uitspraak 2 is juist
3. Beide uitspraken zijn juist
4. Beide uitspraken zijn onjuist

Klik op de afbeelding om in te zoomen.

Welk land je bij het rode kruisje?

1. Canada
2. Noorwegen
3. Verenigde Staten
4. Geen van de genoemde antwoorden is juist

Hoeveel zal de zeespiegel stijgen als al het ijs bij Groenland en Antartica (Zuidpool zal smelten?

1. 0,65 meter
2. 6,5 meter
3. 65 meter
4. 650 meter

Sleep de oranje gekleurde begrippen naar de juiste groen gekleurde omschrijving:

Grote plaat drijvend ijs in zee.

Denkbeeldige cirkel op de kaart

in de buurt van de polen. Binnen

deze cirkel gaat de zon een langere

periode niet onderen komt

de zon lange tijd niet op.

Een afgebroken stuk ijs van een gletsjer dat bij de poolgebieden

in zee drijft.

Groot ijspakket dat ontstaat door ophoging van sneeuw.

Drijvende stukken ijs die op en over elkaar liggen en een grote

vlakte vormen.

IJs dat op het land ligt.

IJs dat op zeewater drijft.

De plaats op zee tot waar nog pakijs voorkomt.

Uiterste pakijsgrens

Zeeijs

Landijs

Pakijs

Gletsjer

IJsberg

Poolcirkel

IJsschol

Twee uitspraken:

1. Pinguïns leven alleen op de Noordpool (Arctica) en niet op de Zuidpool (Antartica);

2. Op de bodem van het Noordpoolgebied liggen ongeveer 90 miljard vaten olie, hiermee kan je de hele wereld drie jaar mee voorzien.

1. Alleen uitspraak 1 is juist
2. Alleen uitspraak 2 is juist
3. Beide uitspraken zijn juist
4. Beide uitspraken zijn onjuist

Bekijk hiernaast op de afbeelding een print screen van 1:00.

Klik op de afbeelding om in te zoomen.

Welk land hoort bij het zwarte kruisje?

1. Groenland
2. Alaska
3. Verenigde Staten
4. Canada