11.2 Alkanen en alkenen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

11.2 Alkanen en Alkenen

Koolstof

We hebben het over koolstofchemie. Dat betekent dat we het dus ook over koolstof hebben. 

Een koolstofatoom heeft als eigenschap dat het 4 bindingen aan kan gaan. Bij koolwaterstoffen gaan koolstof dus bindingen aan met koolstof of waterstof. 

Alkanen

Alle alkanen zijn koolwaterstoffen, maar niet alle koolwaterstoffen zijn alkanen. 

Een alkaan is een verzadigde verbinding. Dat betekent dat alle bindingen vol zitten. Er kan geen atoom meer bij. 

Alkanen

Reeksen

Alkanen hebben iets bijzonders. Je kunt de reeks namelijk voorspellen. Alkanen hebben een formule die je kunt volgen.

C_nH_2n+2 

Lijkt even moeilijk, maar volg mij even. 

C_nH_2n+2

De C staat voor koolstof, de n erachter staat voor een bepaald aantal. n=dus aantal.

De H staat voor waterstof, en de 2n staat voor 2x het aantal wat bij de C staat. 

+2 betekent gewoon 2 erbij tellen.  

C_nH_2n+2

C₄H₁₀ is butaan. Gaan we kijken hoe die formule past.

De 4 bij C₄ is dus het aantal van de "n". Als je dan die 4x2 doet voor de H krijg je 8. Als je er dan 2 bij optelt, kom je op 10. 

Wat krijg je dan voor formule als je 6 koolstofatomen hebt? 

Kraken en polymerisatie

Zulke lange ketens koolwaterstoffen hebben we vaak niet veel aan. Dat betekent dat we deze ketens breken en er kleinere koolwaterstoffen van maken. Dit noemen we kraken. 

Soms houd je juist te kleine ketens over, deze kun je weer aan elkaar schakelen. Dit noem je polymerisatie. 

Kraken

Kraken kun je op 2 manieren doen:

Thermisch kraken, mbv warmte. 

Katalytisch kraken, mbv een katalysator. 

Alkenen

Alkenen hebben een dubbele binding in hun structuurformule. We noemen ze onverzadigd. 

Celsius & Kelvin in je binas

Wat is 25 graden Celsius in kelvin?

1. 25 K
2. 298,15 K
3. 298 K
4. -248 K

Hoeveel Kelvin is 100 graden Celsius?

1. 373
2. 173
3. 73
4. -273

Hoeveel graden Celsius is 578 Kelvin?

1. 851 graden Celsius
2. 505 graden Celsius
3. 305 graden Celsius
4. 205 graden Celsius

Wat gaan we doen?

Nakijken 1 t/m 6 op blz. 102

Daarna: maken 7 t/m 12

Daarna: Test jezelf van paragraaf 2