§3.3 Neerslag, hier veel en daar weinig

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Leerdoelen

Je kent het verschil tussen de korte en lange kringloop en tussen stijgingsregen en stuwingsregen.

Je begrijpt hoe regen ontstaat en hoe de waterkringloop werkt

Korte waterkringloop

• water verdampt uit zee
• hoog in de lucht verandert waterdamp in druppels (dat heet condensatie)
• valt via de neerslag terug in zee

Lange kringloop

• water verdampt uit zee
• wind waait waterdamp naar land

• Neerslag gaat terug naar zee, vooral via de rivieren en grondwater

Korte kringloop

Lange kringloop

Neerslag

Water heeft drie vormen: vloeibaar water, waterdamp (gasvorm), ijs (vaste vorm)

• In de waterkringloop verandert het water steeds van vorm.
• afgekoelde waterdamp wordt condens (kleine druppels)
• bron 10 -->

Ontstaan van wolken.

Zet de zinnen in de goede volgorde, begin met 1.

1	de zon verwarmt het zeewater
2	waterdamp in afgekoelde lucht condenseert
3	warme lucht is licht en stijgt
4	stijgende lucht koelt af
5	warm zeewater verdampt
6	er ontstaan wolken

1-5-3-4-2-6

Neerslag

Sneeuw

Gletsjer

Verdamping

Condensatie

Wolken

Grondwater

Stijgingsregen

Stijgingsregen ontstaat doordat er warme lucht opstijgt.  Daarboven koelt hij ook weer af. Door de afkoeling ontstaan druppels (condensatie) en deze vallen uiteindelijk naar beneden. 

Dit gebeurt vooral veel in de tropen.

Stijgingsregen

Stuwingsregen

 Ontstaat bij gebergte. De natte lucht wordt opgestuwd  omdat hij anders niet over de berg heen kan. De lucht wordt dus omhoog geduwd. 

De lucht koelt weer af waardoor er regen ontstaat.

Stuwingsregen

Het ontstaan van stuwingsregen:

Vochtige zeelucht stijgt tegen de bergen op

Waterdamp condenseert - wolken

Neerslag aan de zeekant van het gebergte

Andere kant is droog

Welke soort regen kom je tegen in een tropisch regenwoud

1. Stijgingsregen
2. Stuwingsregen

Frontale neerslag

 is als warme en koude lucht botsen met elkaar. 

 Het front ligt op het punt waar de koude en warme lucht elkaar raken. 

De koude lucht is zwaarder en dwingt de warme lucht om op te stijgen en daardoor ontstaat regen. Dit hebben we vaak in Nederland.

Stijgingsneerslag

Frontale neerslag

Stuwingsneerslag

Warme en koude lucht botsen met elkaar

Warme lucht stijgt op. Daarboven koelt hij ook weer af. Door de afkoeling ontstaan druppels/regen 

De lucht wordt omhoog gestuwd, 

Door de afkoeling ontstaan druppels/regen 

richting van de warme lucht 

Stuwingsneerslag

Frontale neerslag

Stijgingsneerslag

Wat is tegenovergestelde van condensatie?

1. Vriezen
2. Smelten
3. Verdampen

Water verandert van vorm

1. water wordt verwarmd       waterdamp (verdamping)

2. waterdamp wordt afgekoeld      druppels (condensatie)

3. water wordt afgekoeld     ijs ( bevriezen)   

4. ijs wordt verwarmd       water (smelten)

Hoe noem je verandering van de waterdamp naar de druppels?

Wat is de korte waterkringloop?
(leerdoel)

1. De waterkringloop boven een rivier
2. De waterkringloop op een berg
3. De waterkringloop boven zee
4. De waterkringloop in de wolken

Wat is de lange waterkringloop?
(leerdoel)

1. Oneindig proces waarbij water wordt gezuiverd tot nieuw drinkwater
2. Het proces waarbij zeewater na verdamping uit zee via wolken in zee terug valt.
3. Het proces waarbij zeewater na verdamping uit zee, via wolken, neerslag, grondwater en rivieren weer terugstroomt naar zee.
4. Oneindig proces waarbij het eind weer aansluit op het begin

Stijgingsregen ontstaat doordat:
(leerdoel)

1. Lucht opstijgt, afkoelt, waterdamp condenseert, er ontstaan waterdruppels
2. Lucht opstijgt, opwarmt, verdampt en daarna ontstaan waterdruppels
3. Lucht opstijgt, naar een ander land vertrekt voor een betere toekomst
4. Lucht opstijgt, afkoelt, opdroogt en daarna komen er waterdruppels

Hoe ontstaat stuwingsregen?
(leerdoel)

1. Lucht stijgt op, koelt af en er ontstaat neerslag
2. Lucht stijgt op, warmt op en er ontstaat neerslag
3. Lucht daalt, koelt af en er ontstaat neerslag
4. Lucht daalt, warmt op en er ontstaat neerslag

Voor nu

Huiswerk paragraaf 3.3 blz. 68 & 69
OF
Leren voor het SO.