NED > 1F Periode 3 les 3 Werkwoordspelling TT

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Welkom bij de onlineles NED >1F

Wat gaan we doen vandaag?

• Presentie
• Lesdoel
• Werkwoordspelling 1F Werkwoorden herkennen + Tegenwoordige tijd
• Volgende les
• Evaluatie

Lesdoel 

Na deze les weet je:

• Hoe je een werkwoord kunt herkennen
• Hoe een werkwoord in de tegenwoordige tijd gebruikt wordt

Wat is een werkwoord?

Theorie 

Werkwoord

Waaraan herken je een werkwoord in de zin?

Het is het woord in de zin wat aangeeft welke actie er gaande is (geweest)

Je hebt hulpwerkwoorden en zelfstandige werkwoorden (ook nog koppelwerkwoorden maar die laten we vandaag achterwege)

Verder heb je de Infinitief,  de Stam, Sterke werkwoorden,  Zwakke werkwoorden, Voltooid deelwoord, en een Werkwoord als bijvoeglijk naamwoord

Theorie 

Hulpwerkwoord

Een hulpwerkwoord is een woordsoort. Het helpt het zelfstandig werkwoord of het koppelwerkwoord:

Heb je dat boek al gelezen?

Ik zal dat boek nu echt moeten gaan lezen.

Noortje wil later tandarts worden.

Wat is het hulpwerkwoord in de volgende zin?
Saar wilde eerst advocaat worden.

Theorie 

Zelfstandig werkwoord

Een zelfstandig werkwoord is een woordsoort. Het kan zelfstandig in een zin staan (dus zonder andere werkwoorden). Het bevat de belangrijkste betekenis van het werkwoordelijk gezegde:

Nadia sport drie keer per week.

Evalyne heeft een appeltaart gebakken.

Wat is het zelfstandig werkwoord in de volgende zin? Michael heeft die bloemen voor zijn moeder gekocht.

Theorie 

Infinitief (hele werkwoord)

De infinitief is een werkwoordsvorm. Je schrijft het hele werkwoord, zoals dat in een woordenboek staat.

De infinitief staat altijd samen met een hulpwerkwoord in de zin. Vaak staat er te of aan het voor de infinitief.

Ik heb je nooit willen kwetsen.

De baby ligt te slapen.

Hij is aan het tennissen.

Zet de volgende werkwoordvormen in de infinitief:
1. gelopen; 2. wil; 3. fietste

Theorie 

Stam

Om een werkwoord te vervoegen, moet je weten wat de stam van het werkwoord is. Je vindt de stam door -n of -en van het hele werkwoord af te halen:

werken > werk       vinden > vind       doen > doe

Soms verandert de klank als je -(e)n van het werkwoord afhaalt. Dan verdubbel je de klinker, zodat de klank hetzelfde blijft:

raden > raad (niet rad)        boren > boor (niet bor)

Verder eindigt een stam nooit op een -v, een -z of een dubbele medeklinker:

leven > leef (niet leev)         lezen > lees (niet leez)          hebben > heb (niet hebb)

Zet de volgende werkwoorden in de stam: 1. lopen; 2. willen; 3. fietsen

Theorie 

Sterke werkwoorden

Een sterk werkwoord krijgt in de verleden tijd een andere klank dan in de tegenwoordige tijd:

blijven - bleef - bleven

bedriegen - bedroog - bedrogen

Voor het vervoegen zijn er geen regels.

Theorie 

Zwakke werkwoorden

Zwakke werkwoorden zijn werkwoorden die in de verleden tijd 'de' of 'te' achter de stam krijgen:

branden → brandde → gebrand

missen → miste → gemist

Theorie 

Voltooid deelwoord

Je gebruikt de regel van het TaXiKoFSCHiP ook bij het vormen van een voltooid deelwoord van een zwak werkwoord:

1. Neem het hele werkwoord en haal daar -en vanaf.

2. Is de laatste letter van dit nieuwe woord een medeklinker uit het woord TaXiKoFSCHiP?

Ja > ge + stam + -t

Nee > ge + stam + -d

Theorie 

Hopen - en > hop. hop eindigt op een p. De p zit in TaXiKoFSCHiP, dus je schrijft -t:

Ik heb gehoopt.

Halen - en > hal. hal eindigt op een l. De l zit niet in TaXiKoFSCHiP, dus je schrijft -d:

Ik heb gehaald.

Zet de volgende zwakke ww in de VT en VTT:
1. fietsen; 2. willen; 3. koken

Theorie 

Theorie 

Theorie 

Zie LWA Thema 1. Vrije tijd blz. 42 t/m 43

Theorie 

Tegenwoordige tijd

Vervoegen van een werkwoord in TT gaat als volgt:

EV                 ik stam

                       je/jij/hij/zij/het  stam + t  (je/jij erachter -t)

MV                wij/jullie/zij hele werkwoord

Lesdoel bereikt?

En.... weet je nu:    Hoe je een werkwoord kunt herkennen?

                                      Hoe een werkwoord in de TT wordt gebruikt?

Ja? Mooi! Goed gewerkt en opgelet! 

Nee? oefen dan vooral nog in je LWA en/of in Starttaalonline 1F WSW!!!!
                      

Heb je vragen of kom je we niet uit? 

App/mail mij:06-48232723 /[e-mail]

Een handige samenvatting

Dit filmpje is een handige samenvatting en laat heel duidelijk zien hoe je werkwoordspelling gebruikt. 

En het bijbehorende overzichtje

HUISWERK!

                                             ->                                                                       ->

                                                                van beide onderdelen oef 1 t/m 5

Volgende les

Nakijken huiswerk onderdeel werkwoorden herkennen en TT + nieuwe theorie:

Evaluatie

Wat vind je van deze les? Heb je iets gemist, zou je graag iets anders willen? Of wat je maar kwijt wilt aan mij ;-)