Hoofdstuk 5 Een indeling van dagbesteding Paragraaf 5.1 en 5.2 en 5.4

• Dagbesteding
• MBO
• Studiejaar 1

Dagbesteding 

Hoofdstuk 5 
Een indeling van dagbesteding

We behandelen deze periode:

• Hoofdstuk 5, 6, 7 en 8
• Hetzelfde boek als in de vorige periode
• Dezelfde afspraken
• Wil iemand nog iets kwijt?

Activiteiten aanbieden

Thema 2

Hoofdstuk5 Een indeling van dagbesteding

Leerdoelen: 

Aan het einde van de les weet je wat passend dagbesteding inhoudt. 

Aan het einde van de les weet je welke rol een mantelzorger en een vrijwilliger hebben m.b.t. dagbesteding. 

Inleiding

• School --> ontwikkelingsgerichte activiteiten

• Vrije tijd --> Belevingsgerichte activiteiten

• Werk --> arbeidsgerichte activiteiten

Werkveld is breed. Varieert in leeftijd, achtergrond en hulpvraag. Binnen het werkveld van een MZ'er zijn er veel verschillende mensen met ieder hun eigen hulpvragen, wensen en zoveel verschillende mogelijkheden aan dagbesteding. 

Passende dagbesteding

Passende dagbesteding is de afstemming tussen datgene wat de cliënt nodig heeft in combinatie met zijn/ haar wensen (vraag) en de randvoorwaarden en kenmerken waaraan het activiteitenprogramma voldoet (aanbod) 

Begeleidingsbehoefte

• Ontwikkelmogelijkheden
• Structuur
• Nabijheid van begeleiding
• Verzorgend
• Verpleegtechnisch handelen (benadering van acuut handelen)

Ontwikkelingsmogelijkheden

• Specifiek ondersteunend zijn voor de ontwikkeling
• Oefenen van vaardigheden op sociaal gebied en/of op het gebied van arbeid
  
  De ontwikkelingsmogelijkheden van de cliënt zijn bepalend voor de vorm van passende dagbesteding. Intelligentie is daarbij van veel invloed.  

Nabijheid van begeleiding

• Mate van aanwezigheid
• Zelfstandig grote en/of kleine problemen oplossen minder nabijheid nodig

Specifiek verzorgend en verpleegtechnisch handelen

• Lichamelijke beperkingen kunnen een specifieke verzorging vragen
  
  
• Denk aan: verschonen bij incontinentie, extra rustmomenten, speciale zorg voor voeding en wondverzorging. 

Benadering

• Afstemmen van het tempo en ritme van activiteiten
• Extra instructies
• Aangepaste gebruikersinformatie van apparatuur. 
  

Acuut handelen

Als MZ'er moet je acuut kunnen handelen als de zorgbehoefte van een cliënt risico's met zich mee kunnen brengen.

• Epileptische aanval
• Zelfbeschadiging
• Agressie aanvallen

Waar denk je aan wat betreft de omgeving als het gaat om passende dagbesteding?

Omgeving

Mate van open versus geslotenheid

Cliënten zoeken zekere bescherming

5 variaties:

1. open
2. beschut
3. beschermend
4. besloten 
5. gesloten

De mate van openheid heeft vooral betrekking op de manier waarop cliënten kunnen omgaan met onverwachte veranderingen. 

geografische ligging:

stedelijke / landelijke vorm kunnen van invloed zijn. Denk aan de drukte / ritme / prikkels / verleidingen van de dynamiek.

Noem een voorbeeld van storend gedrag.

Groep

Leeftijdsspecifieke kenmerken

• Kinderen / jongeren ligt het accent op scholing
• Voor ouderen ligt het tempo qua dagbesteding lager

Groepsspecifieke kenmerken

• Soms is een groep belangrijker dan de activiteiten voor cliënten
• Samenstelling moet aansluiten bij de individuele deelnemer

Storend gedrag

• Als de samenstelling niet juist is kan dit voor en door iedereen leiden tot storend gedrag

Noem een voorbeeld van een taak van een mantelzorger en een vrijwilliger

Samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers

Veel mogelijk om je cliënt te ondersteunen

vrijwilliger krijgt geen salaris blijft bij: 'liefdewerk-oud-papier'

Kent veel voordelen net zoals een medewerker:

• Sociale contacten;
• een zekere mate van verwantwoordelijkheid;
• werkervaring;
• zinvolle tijdsbesteding.

Zijn een vertrouwd beeld binnen de maatschappelijke zorg. Bedrijfsvoering is mede afgestemd op de inzet van vrijwilligers. Ze zijn onmisbaar en wenselijk. Ze zijn nodig om de intensieve en vaak individuele zorg op een aanvaardbaar peil te houden. 

Samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers

Werving van vrijwilligers:

• Werven in het sociale netwerk van de cliënt;
• Werven in de buurt;
• Werven via publiciteit;
• Vrijwilligerswerk als onderdeel van een opleiding;
• Werven via de vrijwilligersvacaturebank.

Ondersteuning van de vrijwilliger:

• Hoe werk een rolstoel?
• Hoe ga ik een trottoir op en af 'zonder dat ik mijn rug blesseer, of zonder dat Piet uit de rolstoel valt?

Meer voorbeelden op blz. 104 in je theorieboek

Waardeer de vrijwilliger!

Vergeet de vrijwilliger niet om ze af en toe een vorm van waardering te laten blijken!

Enkele vormen van waardering:

• Nieuwjaarskaart van de instelling;
• bij artikelen in de krant de inzet van vrijwilligers benoemen;
• Kies de vrijwilliger van het jaar voor je instelling;
• organiseer een klein presentje, bijvoorbeeld een chocoladeletter met Sinterklaas

Mantelzorgers

Vrijwilligers die een taak op zich hebben genomen vanuit betrokkenheid, vanuit een relatie, of gewoon van de nood een deugd maken = mantelzorger

Vrijwilligers hebben een keus maar mantelzorgers vaak niet;

Cliënt is een broer, zus, vader, moeder, echtgenoot of kind;

Noodgedwongen hulpverlener geworden;

Komen emoties bij kijken;

Balanceren op de grens;

Opofferingen;

Vervangende zorg of respijtzorg

Respijtzorg betekent dat je de mantelzorgers de mogelijkheid geeft even hun zorgtaken tijdelijk aan een ander, in dit geval aan jou, over te dragen. 

Kent vele vormen:

• Opvang zoals buitenopvang;
• Bij de zorgvrager thuiskomen;
• Uitgevoerd worden door beroepskracht of vrijwilliger;
• Kan incidenteel zijn of structureel;
• Kan gaan om een gezamenlijke vakantie van de mantelzorger en de zorgvrager waarbij de zorg wordt overgenomen door een zorgprofessional. 

Aan de slag!

Lees zelfstandig blz. 77 t/m 80 van paragraaf 5.2 + blz. 103 t/m 107 van paragraaf 5.4 uit je theorieboek.

Online leeromgeving: Thema 2 Hoofdstuk 5 Opdracht 1 t/m 6