4Mdgs - 4 sept

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

4Mdgs - Vrijdag 4 sept

Nodig:

- Examenboek blz. 20

- Schrift

- Etui

Deze les:

• Bespreken huiswerk
• Uitleg §1.3
• Zelfstandig werken

Bespreken huiswerk

Samenvatten §1.2

Maken §1.2 opdr. 1 t/m 5, 6a, 7 en 8

Lezen + arceren §1.3

Vrijdag 4 september - 5e uur

§1.2 'De grondwet van 1848'

Laatste vraag ....Wat hoort niet bij de grondwetswijziging van 1848?

1. ministeriële verantwoordelijkheid
2. censuskiesrecht
3. Algemeen kiesrecht
4. De koning is onschendbaar

Ministeriële verantwoordelijkheid betekent:

1. Ministers kunnen niet vervolgd worden
2. Ministers zijn verantwoordelijk voor goed bestuur
3. Ministers hebben geen invloed
4. Ministers zijn verantwoordelijk voor de koning

What is new?? 1

"Koning is onschendbaar, de ministers zijn verantwoordelijk." 

• Ministeriële verantwoordelijkheid
  
• Ministers zijn verantwoordelijk voor de daden van de regering (reging = ministers + koning)
  
• Ministers kunnen alleen regeren met toestemming van het parlement (1eK+2eK). Ze leggen aan hun verantwoording af. 

§1.3 'Liberalen, conservatieven en confessionelen'

Koning Willem III

1849 - 1890

• Willem III had ook weer een slecht band met zijn vader.
• Hij was boos omdat zijn vader de nieuwe grondwet van 1848 had toegestaan.
• Hij wilde geen koning worden. Maar liet zich overhalen...
• Benoemde een conservatief kabinet, terwijl de libaralen de meerderheid hadden. Liet bij ruzie de Tweede Kamer onlstaan. grondwet

Koning Willem III

1849 - 1890

• Willem III had ook weer een slecht band met zijn vader.
• Hij was boos omdat zijn vader de nieuwe grondwet van 1848 had toegestaan.
• Hij wilde geen koning worden. Maar liet zich overhalen...
• Benoemde een conservatief kabinet, terwijl de libaralen de meerderheid hadden. Liet bij ruzie de Tweede Kamer onlstaan. grondwet

De afsplitsing van België

• Hongersnood en economische problemen wakkeren onvrede aan in zuiden.
• Na het zien van de opera De stomme van Portici begint een opstand in Brussel
• Tien Daagse Veldtocht: militaire poging opstand te onderdrukke: mislukt
• 1830: onafhankelijkheid België
  
• 1839: onder druk van van Engeland en Pruisen werd officieel besloten om het Verenigd Koninkrijk der Nederland op te splitsen in twee onafhankelijke staten: Nederland en Belgie. 

Luxemburgse Kwestie

Willem III was ook Groot-Hertog Luxemburg.

Koninkrijk Nederland
1. Nederland
Koninkrijk België
3. België
4. Waals-Luxemburg
Duitse Bond
2. Oost-Limburg (compensatie Waals-Lux)
5. Groot-Hertogdom Luxemburg

Luxemburgse Kwestie

• Willem III wil Luxemburg verkopen aan Frankrijk. 
• Maar Luxemburg is ook lid van de Duitse Bond. Pruisen dreigt met oorlog...
  
• Verkoop wordt afgeblazen.
• Maaaaar nu is Frankrijk boos en dreigt met oorlog...
• Oplossing = Luxemburg niet Duits en niet Frans.
• (Uiteindelijk kreeg luxemburg steeds meer rechten tot dat ze onafhankelijk werden.

Na de Luxemburgse Kwestie

• De Tweede Kamer willen de ministers naar huis sturen. Ze waren buiten de kwestie gehouden.
• Willem III stuurt parlement naar huis. Hij vond dat de Tweede Kamer niks met buitenlandse politiek te maken had. 
• Nieuwe verkiezingen, weer geen conservatieven. Nieuw parlement ook tegen besluit koning om de regering te houden. 
• Koning moet accepteren dat hij minder macht heeft. Regering ontslagen. 

Caoutchouc-artikel

• In 1887 wordt het kiesrecht uitgebreid. 
• Het 'caoutchouc-artikel' (Het 'rubberen artikel') komt in de Grondwet: afschaffing censuskiesrecht. Waarbij het kiesrecht wordt gegeven aan volwassen mannen 'die daarvoor geschikt zijn'.
  
• Deze eisen konden nu steeds worden aangepast. Opgerekt als rubber...

Steeds democratischer

1848 censuskiesrecht, ±12% van de mannen 
1887 caoutchouc-artikel, ± 25% van de mannen 
1917 algemeen kiesrecht mannen, passief kiesrecht vrouwen 
1919 algemeen kiesrecht vrouwen    

1919 24 jaar en ouder 
1965 21 jaar en ouder 
1983 18 jaar en ouder

Huiswerk

Samenvatten §1.3

Maken §1.3 opdr. 1 t/m 9  

Lezen + arceren §1.4 

Maandag 7 september - 2e uur