4.2 De macht van koningen deel 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Wie kreeg de macht in de Middeleeuwen?

Deze les

Opening

Terugblik

Theorie (aantekeningen)

Opdrachten

Filmpje over kruistochten

Hoe heet het tijdvak waarin de steden gingen groeien?

Waardoor konden boeren meer voedsel produceren?

1. Doordat de bevolking verdubbelde
2. Doordat mensen meer kinderen kregen
3. Door het aanbod
4. Bijvoorbeeld door de verbetering van de ploeg

Boeren hadden een betere ploeg uitgevonden, waarmee ze grond konden bewerken.

De mest werd beter verdeeld en de grond vruchtbaarder.

Ouders konden nu kiezen om meer kinderen te nemen. Er was voedsel genoeg.

Daardoor verdubbelde de bevolking.

De oogst van boeren was groter. Zo kwam er meer voedsel voor mensen.

Welke grote verandering vond er plaats rond het jaar 1000?

1. Boeren gingen rondtrekken op zoek naar grond.
2. Er gingen veel mensen in Europa dood door ziektes.
3. Op het platteland nam de bevolkingsdichtheid toe.
4. Rondom de markt kwamen steeds meer mensen wonen.

In een stad ontstonden nieuwe beroepen zoals schoenmaker.

1. Juist
2. Onjuist

Een schout is...

1. een burgemeester
2. een edelman
3. een burger
4. een inwoner van een stad

Overal hetzelfde geld en dezelfde regels zijn handig om een land te besturen

1. Waar
2. Niet waar

Wat veranderde rond het jaar 1300 als je kijkt naar de macht in een land?

1. De geestelijken verloren de macht in de kerk.
2. Koningen huurden eigen ridders en kregen daardoor meer macht.
3. Ridders kregen meer te zeggen en werden machtiger.
4. Steeds meer edelen namen de macht over van de koning.

Welk woord herken je in het woord: 'centralisatie'?

Toen koningen de macht kregen, werden er wetten gemaakt die voor het hele land gelden. Ook werden rechters aangesteld die aan de mensen in het hele land dezelfde straffen gaven. Hoe heet dit?

Deze les

1. Weet je wat de koning deed om meer macht te krijgen in deze periode.

2. Kun je de rol van het Christelijke geloof benoemen op een schilderij.

3. Kun je uitleggen wat kruistochten zijn.

Vorige les

Koning kreeg meer macht

- staatsvorming

- centralisatie

Overleg met je buur wat deze twee begrippen betekenden.

Waarmee lieten koningen zien dat ze veel macht en geld hadden?

Door het bouwen van paleizen.

Er ontstond meer eenheid in het land. Hoe heet dit?

staatsvorming

Als een gebied vanuit één punt wordt bestuurd, noem je dat

centralisatie

De macht op één plek 

Waarmee lieten koningen zien dat ze veel macht en geld hadden?

• Paleizen bouwen 

• Er ontstond meer eenheid in het land:
    staatsvorming  
• Als een gebied vanuit één punt wordt bestuurd, noem je dat centralisatie.

Burgers willen inspraak

• Burgers moesten belasting betalen aan de koningen.
   
• Burgers wilden ook meepraten
    inspraak.

Welke drie groepen zijn in vergadering?

• adel
• geestelijken
• burgerij

In Frankrijk heette dit de Staten-Generaal.

De Franse koning Filips VI krijgt advies (1332)

De machtige kerk

• Het geloof was in deze periode ook belangrijk in Europa.
• Wanneer was je een goede christen?
  

1. Bidden
2. Geld geven aan de kerk

• Niet-christenen werden vaak gestraft.

De hel

Jeroen Bosch schilderde de hel zoals mensen zich dat in de middeleeuwen voorstelden. De hel was een plaats waar mensen veel pijn moesten lijden. De hitte van het vuur was er ondragelijk. De angst om voor eeuwig te moeten branden was voor veel mensen een reden om goed te leven.

Jeroen Bosch

De schilder Jeroen Bosch leefde en schilderde rond 1500. Hij woonde in Den Bosch, vandaar zijn achternaam. Er is weinig over zijn leven bekend. Hij schilderde vaak monsterachtige personen en liet zien dat de belangrijke mensen in de kerk meer hielden van geld en rijkdom dan van hun geloof.

Duivels

Jeroen Bosch schilderde vaak duivelachtige wezens. Deze duivels martelden de mensen in de hel op de meest verschrikkelijke manieren. Zo waarschuwde Bosch de mensen dat ze op een christelijke manier moesten leven. Na de dood zou God beslissen of iemand naar de hel of naar de hemel ging. 

Zonden

Deze man had in zijn leven volgens Bosch veel zonden begaan, hij was een zondaar. Je was een zondaar als je niet leefde volgens de Bijbel. Men geloofde dat een zondaar in de hel terechtkwam. Daar kreeg een zondaar voor eeuwig straf. Je kreeg als mens dus maar één kans.

De stad : Jeruzalem

Als je niet helpt, beland je in de hel. 

Kruistochten

• Gewapende christenen gingen op reis om de stad te veroveren op de moslims. 
  = kruistochten
• Aan de kruisvaders werd de hemel beloofd.
• Het lukte de moslims de kruisvaarders te
    verdrijven.

Kruisvaarders bij Jeruzalem, 1099

Lezen

Samen lezen 4.2 De macht van koningen

Bladzijde 142 t/m 145 

Aan het werk

Wat: lees en maak van §4.2 'Het ontstaan van steden' vraag 6 t/m 9

Klaar: Maak de herhaling van 4.2 en of  schrijf de begrippen van 4.2 1 keer over.

schooltv.nl