Voornaamwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Voornaamwoorden

Welkom!

Welkom 

Etui, planner, lesboek, schrift, leesboek, laptop dicht op tafel.

We starten met stillezen

Deze week

Maandag: instructie voornaamwoorden

Dinsdag: Oefenen voornaamwoorden

Vrijdag: herhalen toetsstof/ oefenen online

Weektaak

Oefenboek pp. 96, 97

Opdracht 1 t/m 11.

Handboek

-Voornaamwoorden (pp. 164-165)

Waarom een voornaamwoord?

A. Tante had een boek aan Jan gegeven. Jan bedankte tante voor het boek. Tante vertelde Jan dat het boek erg leuk was.

B. Tante had een boek aan Jan gegeven. Hij bedankte haar voor het boek. Ze vertelde hem dat het erg leuk was. 

Acht voornaamwoorden

Verwijst naar zelfstandig naamwoorden.

1e persoon  ben jezelf-ik

2e persoon iem. met wie je praat

3e persoon iem. waarover je praat

Geeft bezit aan. Staat meestal meteen voor zelfst. nw.

Wijst naar iets. Kan alleen staan of meteen voor zelfst. nw.

Persoonlijk vnw.

Bezittelijk vnw.

Vragend vnw.

Niet elk vraagwoord is een vragend voornaamwoord.

Aanwijzend vnw.

Heeft betrekking op woord dat er vlak voor staat.

Wederkerend vnw.

Geeft iets vaags aan.

Wederkerig vnw.

Alleen het woordje 'elkaar'.

Betrekkelijk vnw.

Hoort bij het wederkerend werkwoord

Onbepaald vnw.

Wederkerend voornaamwoord

Wederkerende voornaamwoorden zijn woorden als me, je, zich en ons. 

Deze woorden slaan terug op het onderwerp. 

wederkeren = terugkeren

Sommige werkwoorden hebben altijd een wederkerend voornaamwoord bij zich:

zich vergissen / zich aanstellen / zich voornemen

Ik vergis me / Hij stelt zich aan / Wij nemen ons voor

Het wederkerend voornaamwoord past zich aan het onderwerp van de zin aan. 

Wederkerend voornaamwoord

Andere werkwoorden komen soms met 

een wederkerend voornaamwoord voor:

Het wederkerend voornaamwoord verwijst terug naar het onderwerp van de zin.

zich wassen: Zij wast zich / Zij wast haar auto

zich scheren: Hij scheert zich / Hij scheert zijn baard

Truc!

Twijfel je of het om een wederkerend voornaamwoord gaat? 

Voorbeeld

Je vergist je toch nooit? 

Oplossing: vervang je door hij 

Hij vergist zich toch nooit? 

Je verandert in zich, je is dus het wederkerend voornaamwoord!

Wederkerig voornaamwoord

Elkaar (elkander, mekaar)

wederkerig voornaamwoord voor alle meervoudsvormen

Wij schrijven elkaar.

Jullie kennen elkaar.

Zij plagen elkaar.

Wederkerig  geeft aan dat de actie of toestand in de zin wederzijds is. (het komt van beide kanten)

Sandra verslikt zich in die snoepjes van jou.

Benoem het wederkerend voornaamwoord.

1. zich
2. jou

Let op!!

Zich is altijd een wederkerend voornaamwoord

maar...

me, je en ons niet altijd!!

Kan ook een ander voornaamwoord zijn!

Truc

Kijk of je het woord kunt vervangen

door hij of hem = pers. voornmaanwoord

door zijn=  bezittelijk voornaamwoord

door zich = wederkerend voornaamwoord

Wij bemoeien ons niet met zijn zaken.

Benoem het wederkerend voornaamwoord.

1. Wij
2. zijn
3. ons

Moet je je nog wassen vandaag?

Benoem het wederkerend voornaamwoord.

1. eerste 'je'
2. tweede 'je'

Welke van de onderstaande voorbeelden bevat een wederkerend voornaamwoord?

1. Die broer van jou
2. Ik schaam me
3. Ik lees ze niet
4. Hij heeft geleerd

Zij geven elkaar een cadeau.

'elkaar' is een ...

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. wederkerend voornaamwoord
4. wederkerig voornaamwoord

Zij heeft aan hem verkering gevraagd.

Het persoonlijk voornaamwoord is /
de persoonlijke voornaamwoorden zijn...

1. Zij
2. Zij, aan
3. Hem
4. Zij, hem

Een bezittelijk voornaamwoord ...

1. zegt iets over een werkwoord
2. geeft aan wie iets doet
3. geeft aan hoe iemand zich voelt
4. geeft aan van wie iets is

Welke voornaamwoorden kunnen zowel een persoonlijk als een bezittelijk voornaamwoord zijn?

1. haar
2. hem

Welke voornaamwoorden kunnen zowel een persoonlijk als een bezittelijk voornaamwoord zijn?

1. jullie
2. ze

Eva heeft maar liefst dertig vlechtjes in haar (1) haar (2).

haar (1) is een

1. bezittelijk voornaamwoord
2. persoonlijk voornaamwoord

Benoem het pers. vnw. en bez. vnw. in de volgende zin:

'Ga je ook naar haar feestje?'

Wat is de juiste spelling?

1. Dat is toch jouw schrift?
2. Dat is toch jou schrift?

Wat is de juiste spelling?

1. Dat potlood is toch van uw?
2. Dat potlood is toch van u?

Betrekkelijk voornaamwoord

De belangrijkste betrekkelijke voornaamwoorden zijn:

• die
• dat

Andere betrekkelijke voornaamwoorden zijn:

• wie
• wat
• hetgeen
• welk(e)

Onbepaald voornaamwoord

Onbepaalde voornaamwoorden zijn onder andere: iets, niets, iemand, niemand, alles, men, wat elk, ieder(een).  

 

Een onbepaald voornaamwoord verwijst naar iets vaags. Dat kunnen personen of dingen zijn. 

Nu jij.......

Weektaak

Oefenboek pp. 96, 97

Opdracht 1 t/m 12.

Handboek

-Voornaamwoorden (pp. 164-165)

Welkom!

Welkom 

Etui, planner, lesboek, schrift, leesboek, laptop dicht op tafel.

We starten met stillezen

Deze week

Maandag: instructie voornaamwoorden

Dinsdag: oefenen voornaamwoorden

Vrijdag: herhalen toetsstof

Weektaak

Oefenboek pp. 96, 97

Opdracht 1 t/m 11

Handboek

-Voornaamwoorden (pp. 164-165)

Oefening

Maak een moeilijke opdracht met vier oefenzinnen over aanwijzende, betrekkelijke, vragende,  en onbepaalde voornaamwoorden.

Dit doe je in je schrift, werk netjes!

Vervolg

Lezen handboek

Opdrachten maken

Kritisch bekijken van leerdoelen. ( in chat je vraag voor vrijdag delen)

Meedoen met instructie voornaamwoorden pers, bezit, vragend, aawijzend. (vorig jaar)

Voornaamwoorden

Voornaamwoorden zijn woorden die we gebruiken om naar personen, dieren, eigennamen of zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden te gebruiken. 

We onderscheiden acht verschillende soorten voornaamwoorden: persoonlijke, bezittelijke, wederkerende, aanwijzende, betrekkelijke, vragende, onbepaalde en wederkerige. 

Persoonlijke voornaamwoorden

Persoonlijke voornaamwoorden kunnen we gebruiken in de plaats van een onderwerp, een lijdend voorwerp of een meewerkend voorwerp: 

Bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets of iemand is. Meestal staat het direct vóór het zelfstandig naamwoord waarbij het hoort. 

Bij het onzijdige 'het' gebruiken we 'zijn'. 

Zelfstandig gebruikt bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord kan ook zelfstandig worden gebruikt. Dit betekent dat er geen zelfstandig naamwoord achter staat, maar dat het wel aangeeft van wie iets of iemand is. 

Hierbij gaat het om de woorden: 

mijne, jouwe, uwe, zijne, hare, onze, uwe, hunne

Twijfel?

Zoals je misschien wel hebt gezien, kunnen sommige woorden zowel persoonlijke als bezittelijke voornaamwoorden zijn.

(denk aan je, haar, ons, jullie, hun)

Twijfel je? Maak de zin dan mannelijk: 

- Verandert het woord in hij of hem? → persoonlijk

- Verandert het woord in zijn? → bezittelijk

Een persoonlijk voornaamwoord ...

1. geeft aan van wie iets is
2. zegt iets over een situatie
3. duidt een persoon of ding aan
4. zegt aan wie iets gegeven wordt

Wat zijn persoonlijke
voornaamwoorden?

1. ik, jij, hij, zij
2. mijn, jouw, uw
3. deze, dit, dat
4. wie, wat waar

Ik heb ze van Madelon geleend.

Het persoonlijk voornaamwoord is / de persoonlijke voornaamwoorden zijn...

1. ik
2. ze
3. Madelon
4. ik / ze

Welkom!

Welkom 

Etui, planner, lesboek, schrift, leesboek, laptop dicht op tafel.

We starten met stillezen

Deze week

Maandag: instructie voornaamwoorden

Dinsdag: Oefenen voornaamwoorden

Vrijdag: herhalen toetsstof

4FA2-DDWF

Weektaak

Oefenboek pp. 96, 97

Opdracht 1 t/m 11

Handboek

-Voornaamwoorden (pp. 164-165)