1.3 Europa en de wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom klas 2

De beste wensen voor het nieuwe jaar

Hoe zat het ook al weer?

Republiek             Stapelmarkt                               Absolutisme

Regenten                Lodewijk XIV       Gouden eeuw

Amsterdam         Rembrandt                                    Kapitalisme

internationale handel           specerijen   import        export

Je mag je telefoon even pakken

Snel inloggen

Een schip dat vanuit Amsterdam naar de landen rond de Oostzee vaart,
is geladen met...

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Een schip dat vanuit de landen rond de Oostzee naar Amsterdam vaart,
is geladen met ...

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Stapelmarkt

Leg het begrip Absolutisme uit in je eigen woorden:

Leg je telefoon met het scherm naar beneden op het hoekje van je tafel

Eerste Nederlanders 

in Azië

• Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederlander in Oost-Indië aan in Bantam.
  

• Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

• Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen

Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Geef een aantal voorbeeld van 'specerijen'

Wat is een compagnie?

Leg je telefoon met het scherm naar beneden op het hoekje van je tafel

compagnie =

handelsovereenkomst

samenwerken om ...

1. kosten  en risico's te delen

2. samen meer winst te maken

Nieuw probleem!

• Steeds meer Nederlandse bedrijven (compagnieën) gaan naar Indië varen.

• Hierdoor ontstaat veel concurrentie tussen Nederlanders onderling

• De prijs van de specerijen daalt hierdoor snel, de winst dus ook

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)

• Nederlandse regering (Staten-Generaal) grijpt in.

• Compagnieën moeten samengaan in één bedrijf.

• Hierdoor gaan ze concurrentie tegen en kunnen de winsten ook gebruikt worden in de oorlog tegen Spanje

Doel: monopolie op de specerijenhandel ten oosten van Kaap de Goede Hoop

Hoe?

• Uitschakelen van concurrenten

• Bouwen van factorijen (handelsposten)  

• Contracten met inheemse vorsten

• Opbouwen van handelsnetwerk in Azië

• Indien nodig: veel geweld !!!!!!!

monopoly!?!?!

Uuuh yep

Je probeert namelijk in je eentje een hele straat te krijgen want dan kun je zelf de prijs van je hotel bepalen.

Duzzzz ... als enige handel mogen drijven om zonder concurentie handel te drijven

Jan Pieterszoon Coen

Gouverneur-generaal

VOC

• Berucht vanwege het gebruik van geweld

• Vermoorden of verbannen van de bevolking van de Banda-eilanden

De VOC verhandelde vooral

1. Slaven
2. Aardappels
3. Kruiden
4. Maïs

In welk jaar werd de VOC opgericht?

1. 1601
2. 1602
3. 1701
4. 1702

VOC staat voor

1. Vereniging Oost-Indische Compagnie
2. Verenigde Oost-Indie Compagnie
3. Verenigde Oost-Indische Compagnie
4. Verenigde Oost-Indische Campagne

Begrippen uit deze les

• Staten-Generaal
• specerijen
• VOC
• WIC
• Wereldeconomie 
• Monopolie
• Factorijen 

Personen uit deze les

• Jan Pietersz Coen

Jaartallen uit deze les

• 1600-1700 Tijd van Regenten en Vorsten

• 1602: oprichting van de VOC
• 1621: oprichting van de WIC

Leg in je eigen woorden uit wat de 'VOC' betekent

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.