lo2 ehb(s)o

• Lichamelijke opvoeding
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3,4

Wat gaan we doen? 

Leren van theorie en vaardigheden

Beoordeling d.m.v. mondelinge overhoring en vaardigheidstest

weging: 1 

Wat betekenen de letters EHBSO?

1. Eerste Handelingen Bij Sport Ongevallen
2. Eerste Hulp Bij Sportieve Organisaties
3. Eerste Hulp en Bijzondere Sport Ongevallen
4. Eerste Hulp Bij Sport Ongevallen

Aan welke sportongevallen denk je?

Bewusteloosheid en flauwvallen

Blaren

Bloed hygiëne en wonden

Bloedneus en neusbreuk

Tand eruit

Hersenschudding

Kneuzingen en letsel aan gewrichten, botten en spieren

Kramp

Oogletsel

Pijn op de borst: een hartaanval?

Steken in de zij

Suikerziekte (diabetes mellitus)

Moeite met ademhalen

(astma-aanval)

Epilepsie

Welke onderdelen behandelen we? 

Van welke sportongevallen had jij nog niet gehoord?

Benaderen van een slachtoffer:

1. Is het veilig?

2. Wat is er gebeurd/wat mankeert het slachtoffer (bloeding)?

3. Bel 112  en haal een  AED

4. Controleer ademhaling (kinlift --> oor-oog-wang) 

5. handelen naar letsel (bv stabiele zijligging)

Controleer elke minuut de vitale functies

Flauwvallen

• Verminderd bewustzijn gedurende een korte periode
  
• Vooraf: bleek, zweten, geeuwen en duizelig
  
• Laten liggen (nog 10 minuten nadat iemand is bijgekomen)
  
• Knellende kleding losmaken
  
• Blijven praten, niet alleen laten
  
• Huisarts
  

Bewusteloosheid

• Geen reacties
  
• Bel 112 (reanimeren)
  
• Stabiele zijligging
  
• Luchtweg vrij maken
  
• Warm houden
  

Als iemand bewusteloos is dan:

1. Zorg je ervoor dat je tegen deze persoon blijft praten
2. Leg je deze in de stabiele zijligging
3. Zoek je een AED
4. Ga je naar de huisarts

Je blijft ademhaling checken in de stabiele zijligging

Ja.

Nee.

Blaren

• Blaasje gevuld met vocht (bloedkleurig = bloedblaar)
  
• Ontstaan door verbranding, bevriezing, voortdurende druk of wrijving
  
• Op een dichte blaar plak je een blaarpleister

Als de druk te groot en te pijnlijk is prik je de blaar door:

• Ontsmet de blaar
  
• Prik door met blarenprikker of steriele naald
  
• Op twee plaatsen aan de rand prikken
  
• Vocht eruit drukken
  
• Ontsmetten
  
• Afdekken
  

Een bloedblaar is:

1. Een blaasje gevuld met vocht
2. Een plekje waar bloed uitloopt
3. Een rode verkleuring onder de huid
4. Een blaasje gevuld met vocht en is bloedkleurig

Bloedhygiëne en wonden

Bloed is het transport voor infectieziekten. Probeer bloedcontact te vermijden.

Diepe wonden met veel bloedverlies:

• Laat de sporter liggen
  
• Breng gewond lichaamsdeel omhoog
  
• Zet druk op de wond (met wonddrukverband)
  
• Stopt het bloeden: Leg een compres (wonddrukverband) aan
  
• Stopt het bloeden niet: Ga samen naar een arts
  
• Ernstig bloedverlies: Bel 112
  

Oppervlakkige wonden met weinig bloedverlies:

• Maak de wond schoon met water
  
• Grote wond: Dek af met steriel gaasje of pleister
  
• Laat de wond zoveel mogelijk drogen aan de lucht
  
• Hechting nodig? Twijfel? Huisarts
  

Hoezo is het beter om niet in contact te komen met het bloed van iemand anders?

1. Bloed veroorzaakt infectieziektes
2. Bloed is de transporteur van infectieziektes
3. Bloedcontact is beter om te vermijden

Bloedneus en neusbreuk

• Laat de sporter zitten met het hoofd iets voorover
  
• Één keer de neus snuiten. Let op: doe dit niet bij een bloedneus veroorzaakt door een klap tegen het hoofd (niet tegen de neus)
  
• Knijp de neusvleugels dicht
  
• Houd dit 10 minuten vol
  
• Vang het bloed op met bijvoorbeeld een schone handdoek
  
• Is het bloeden na 10 minuten niet gestopt? Raadpleeg een arts
  
• Vermoed je een breuk (krakend geluid of scheve neus)? Raadpleeg een arts
  

Hersenschudding

• Een harde klap tegen het hoofd
  

Raadpleeg een arts bij:

• Fors toenemende hoofdpijn
  
• Aanhoudende misselijkheid
  
• Herhaald braken
  
• Verwardheid
  
• Sufheid
  

Een arts raadplegen bij:

1. Hoofdpijn - Misselijk - Braken - Verwardheid- sufheid
2. Sufheid - Oorpijn - Misselijk - Braken - Verward
3. Hoofdpijn - Braken - Suf - Verward - Nekpijn
4. Nekpijn - Hoofdpijn - Oorpijn - Verwardheid

Kneuzingen en letsel aan gewrichten, botten en spieren

Een kneuzing, ontwrichting of breuk herken je aan:

• Pijn
  
• Zwelling
  
• Het niet kunnen gebruiken of belasten van het lichaamsdeel
  
• (blauwe) verkleuring
  
• Bij een botbreuk of ontwrichting soms ook een abnormale stand met abnormale beweeglijkheid
  

ICE-regel

Koel minimaal 10 minuten

 I    =    Immobiliseren. Het lichaamsdeel niet bewegen of op steunen

C    =   Compressie. Leg een drukverband aan

E    =   Elevatie. Plaats het lichaamsdeel omhoog

Twijfel? Huisarts

Immobiliseren

Compressie

Elevatie

Het lichaamsdeel niet bewegen of op steunen

Plaats het lichaamsdeel omhoog

Leg een drukverband aan

Botbreuk of ontwrichting

• Houd het lichaamsdeel zo onbeweeglijk mogelijk
• Bij een gebroken been bel 112 (onzichtbaar bloedverlies)
• Bij een gebroken arm of enkel naar een arts

Verstuikte enkel

• Ontstaat doordat de enkel plotseling naar binnen of naar buiten klapt

Herken je aan:

• Pijn aan de binnen of buitenkant van de enkel
  
• Niet kunnen staan of steunen
  
• Zwelling
  
• Balvormige blauwe plek aan de binnen of buitenkant van de enkel
  
• Pas de ICE-regel toe
  

Hoe ontstaat een verstuikte enkel?
Geef een voorbeeld tijdens een bepaalde sport.

Spierscheur/verrekking

• Wordt veroorzaakt door een botsing of snelle beweging
  
• Vaak in de kuit (zweepslag) of in bovenbeen

Herken je aan:

• Pijn die plots optreed (messteek of zweepslag)
  
• Gedeukte en/of abnormaal gezwollen spierbuik
  
• Blauwe verkleuringen
  
• Blijvende stijfheid
  
• Pas de ICE-regel toe
  
• Te voorkomen door een goede warming-up
  

Hoe kan je een spierscheuring voorkomen?

1. Goed rekken en strekken
2. Goede warming-up
3. Geen snelle bewegingen maken
4. Niet te botsen met iemand anders

Kramp

• Samentrekken van bepaalde spieren
  
• Laat de sporter zitten of liggen
  
• De getroffen spier losjes schudden
  
• Strek heb been en breng de tenen richting scheenbeen
  

Te voorkomen door:

• Een goede warming-up
  
• Voldoende water drinken
  

Hoe kun je kramp voorkomen?

Oogletsel

Vuiltje in het oog:

• Niet in oog wrijven
  
• Vuiltje verwijderen met de punt van een schone doek
  

Blauw oog en kneuzing:

• Koelen rondom het oog
  
• Geen druk zetten op de oogbol zelf
  
• Schade aan de oogbol? Raadpleeg een arts.

Hoe verwijder je een vuiltje uit het oog?

Steken in de zij

• Pijn links of rechts onder de ribben
  
• Niet gevaarlijk, wel onplezierig
  
• Rustig doorsporten of stoppen
  
• Het hele lichaam uitrekken

Te voorkomen door:

• Geen zware maaltijden vlak voor het sporten
  
• Een goede warming-up
  

Zijn steken in de zij gevaarlijk?

Ja.

Nee.

Tand eruit

• Ga direct naar een arts
  
• Neem de tand (stukjes tand) mee
  
• Pak de tand aan de kroon, niet aan de wortel
  
• Bij zichtbaar vuil schoonspoelen met melk of water
  
• Plaats de tand terug als duidelijk is waar deze vandaan komt of als dat niet lukt, zorg dat de tand niet uitdroogt. Bewaar in een bekertje melk, een zoutoplossing, water of in de wangzak van het slachtoffer.

Tand eruit? Wat is het beste om te doen?

1. In een bekertje water doen
2. In een bekertje melk doen
3. Niet bij de wortel pakken
4. Terugplaatsen op de plek

Reanimatie

Zorg voor een veilige omgeving

Kijk eerst of je het slachtoffer veilig kunt benaderen.

Als het nodig is en lukt, breng het slachtoffer dan naar een veiligere plek.

1. Controleer bewustzijn

2. Bel direct 112

3 Controleer ademhaling

4. Start met 30 borstcompressies

5. Beadem 2 keer

6. Gebruik de AED

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Stap 5

Stap 6

Beoordeling

Mondelinge overhoring in 2-tallen van de theorie 

praktijk; 2 vaardigheden

- stabiele zijligging 
- (druk)verband aanleggen
- alarmeren 
- letsel oog/neus/tand