26/2 Duitsland 1945 - 1961

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo lwoo, vwo
• Leerjaar 6

Duitsland 1945- 1961

Leerdoelen

1. Ik kan uitleggen hoe de Conferentie van Potsdam leidde tot de opdeling van Duitsland in bezettingszones.

2. Ik kan beschrijven hoe de oprichting van de BRD en de DDR de ideologische tegenstelling tussen Oost en West versterkte.

3. Ik kan analyseren hoe de Berlijnse Muur in 1961 symbool werd voor de Koude Oorlog.

4. Ik kan uitleggen hoe de Marshallhulp bijdroeg aan de economische wederopbouw van West-Duitsland.

5. Ik kan beschrijven hoe de DDR een totalitair communistisch regime vestigde.

Belangrijkste begrippen

BRD (Bondsrepubliek Duitsland)

DDR (Duitse Democratische Republiek)

·Marshallplan

Berlijnse Muur

Totalitarisme

Kenmerkende aspecten:

De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop.

De eenwording van Europa.

· De rol van propaganda- en communicatiemiddelen in de Koude Oorlog

Hoe vormden Hitlers ideeën over Lebensraum de basis voor zijn buitenlandse politiek?

Stunde Null

- Trümmerfrauen

- Miljoenen vluchtelingen 

(heimatvertriebenen)

Hoe nu verder?

Conferentie van Potsdam

(1945)

Besluiten:

- denazificatie

- 4 bezettingszones

- Herstelbetalingen in de Sovjetzone

- Landsgrenzen 

(Oder-Neissegrens)

Brandpunt

Berlijn

Ligt in Russische bezettingszone

Stalin wil:

- invloedssfeer uitbreiden 

- Satellietstaten

Leg uit hoe de Conferentie van Potsdam leidde tot de opdeling van Duitsland in bezettingszones

VS 

Kapitalisme

Open samenleving

Democratie

Oplossing:

Marshallplan

Containmentpolitiek

Trumandoctrine

Europese samenwerking

Sovjet-Unie

Planeconomie

Totalitair regime

Eenpartijstaat

Oplossing:

Comecon

Invloedssfeer in oosten uitbreiden 

Satellietstaten

Tussen de Amerikaanse containmentpolitiek en het instellen van de Marshallhulp bestaat een verband.
Leg uit welk verband dit is

Blokkade van Berlijn (1948)

Amerikanen zetten Berlijnse luchtbrug op

Scheiding

1949:

Scheiding tussen 2 Duitslanden

BRD en DDR

DDR

Oost-Duitsland

Communisme

(ook socialisme of marxisme genoemd)

Idee: volksdemocratie.

Praktijk: totalitaire dictatuur met éénpartijstaat

Communistische planeconomie (met volledige staatscontrole)`

Warschaupact (vanaf 1955)

Comecon (vanaf 1949)

  BRD

West-Duitsland 

Uitgangspunt (vanuit 19e eeuw) Liberalisme 

Bestuursvorm Parlementaire democratie (met vrije verkiezingen) 

Economie Kapitalisme (vrijemarkteconomie met privébezit productiemiddelen) 

Militair bondgenootschap NAVO (vanaf 1949) 

Economische samenwerking EGKS (1952, vanaf 1958 EEG) 

Ontwikkelingen

Na dood Stalin: Nikita Chroestjov (1956)

- Destalinisatie 

- Vreedzame co-existentie

Hongaarse opstand (1956)

Bouw Berlijnse Muur (1961)

Grens tussen oost en west:

het ijzeren gordijn

Beschrijf hoe de Berlijnse Muur de ideologische en fysieke scheiding tussen Oost en West symboliseerde.