H5_2HV

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo, vwo
• Leerjaar 2

Pak je leesboek en ga lekker lezen.

Weekplanning

• Fictie § 4.1 opdracht 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 8 (blz. 8-14)
• Fictie  § 5.1: opdracht 2, 3, 4, 6 en 7, 9, 10 (blz. 80-87)
• Toetsbespreking

Wat leer je?

- verschil onderwerp en thema in een boek

- wat een genre is en welk genre jij leuk vindt

Onderwerp & thema

Onderwerp: in zo min mogelijk woorden, liefst één, vertel je waar het boek over gaat.

Onderwerp van Spijt! van Carry Slee is pesten.

Thema: Eén zin waarin je het hele boek samenvat (lijkt dus op hoofdgedachte!).

Thema van Spijt! is Jochem, een jongen op de middelbare school, wordt zo gepest door klasgenoten dat hij zelfmoord pleegt.

Lesplanning

• Fictie § 4.1 opdracht 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 8 (blz. 8-14)
• Klaar = Fictie  § 5.1: opdracht 2, 3, 4, 6 en 7, 9, 10 (blz. 80-87)

Wat leer je?

- verschil onderwerp en thema in een boek

Pak je leesboek en ga lekker lezen.

Genre

Een genre (spreek uit: zjanre) is een groep

 van dezelfde soort verhalen, films, 

muziek of andere werken.

Lesplanning

• Afmaken: Fictie § 4.1 opdracht 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 8 (blz. 8-14)
• Fictie  § 5.1: opdracht 2, 3, 4, 6 en 7, 9, 10 (blz. 80-87)

Wat leer je?

- verschil onderwerp en thema in een boek

- wat een genre is en welk genre jij leuk vindt

Lezen

Weekplanning

• Af: Fictie § 4.1 opdracht 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 8 (blz. 8-14)
• Lezen § 5.3 opdracht 2, 3, 5, 6, 7 (blz. 93-96)
• Spreken 5.6: opdracht 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 10 en 11 (blz.118-121) - klassikaal

Wat leer je?

- het verschil tussen een beknopte en schematische samenvatting

- wat vaste tekststructuren zijn

- debatteren

Beknopte samenvatting

• Je vat een hele tekst of een gedeelte van een tekst samen.

• Je gebruikt hele zinnen.

Schematische samenvatting

• Je ordent de belangrijkste informatie van een tekst.

• Je maakt een schematisch overzicht.

• Je gebruikt vooral steekwoorden.

De volgende drie vaste tekststructuren komen vaak voor:

• tekst met een verklaringsstructuur: een tekst waarin een verschijnsel wordt toegelicht (oorzaken, gevolgen, verklaringen);

• tekst met een voor- en nadelenstructuur: een tekst waarin de voor- en nadelen van een bepaald onderwerp worden besproken;

• tekst met een probleem-oplossingsstructuur: een tekst waarin een probleem aan de orde komt en een of meer oplossingen worden besproken.

Lesplanning

• Lezen § 5.3 opdracht 2, 3, 5, 6, 7 (blz. 93-96)

Wat leer je?

- het verschil tussen een beknopte en schematische samenvatting

- wat vaste tekststructuren zijn

Debatteren

1. Wat je al weet over debatteren.
   

In de Tweede Kamer debatteren politici met elkaar en met de ministers. Welke regels gelden dan?

2. Lees de leertekst ‘Het Lagerhuisdebat’ in de Lesstof.

a Bekijk tien minuten van een uitzending van Op weg naar het Lagerhuis op www.npostart.nl. Wat vond je daarvan?

Debatteren

b Noem drie grote verschillen tussen een discussie met vrienden en een Lagerhuisdebat.

c Wat moet een debater in het Lagerhuisdebat doen als hij het woord wil krijgen?

d Een debater kan worden ingedeeld bij de voorstanders van de stelling, terwijl hij zelf tegen die stelling is. Wat moet hij dan doen en waarom?

e Een Lagerhuisdebat heeft naast overtuigen nog een ander belangrijk doel. Leg uit welk doel dat is.

Debatteren

Maak:

Spreken 5.6: opdracht 4, 5, 6

> 8, 9, 10 en 11 (blz.118-121) - klassikaal

Lezen

Weekplanning

• Schrijftaak recensie (schrijven)
• Schrijftaak recensie (feedback)
• 5.3 LEZEN: opdr. 8, 10, 11, 12 en 13 (blz. 96-99)
• Klaar? 5.3 > leestaak (blz. 99-101)

Lesplanning

Recensie schrijven + feedback geven

1. 1e versie recensie af
2. Haal feedbackformulier en geef uitgebreid feedback.
3. Feedback via formulier + controleer met het beoordelingsformulier in het boekje of alle onderdelen er (goed!) in zitten.
4. Herschrijf je recensie en check opnieuw met het beoordelingsformulier.
5. Controleer of je alles hebt en bundel het in een snelhechter.
6. Inleveren op 30/31 mei.

Ga lezen in je leesboek.

Weekplanning

5.5 Woorden: opdracht 3, 5, 7, 8, 14, 15 en 16 (blz. 108-117)

5.7 Grammatica zinsdelen

Leerdoelen:

- Je kent de betekenis van de woorden in de woordenlijst van 5.5.

- Je weet wat leenwoorden zijn.

- Je weet wat een bijstelling is en kunt een zin in zinsdelen verdelen en benoemen.

5.7 Bijstelling

Een bijstelling geeft extra informatie over een zelfstandig naamwoord of zelfstandig-naamwoordgroep. 

De bijstelling vormt samen met dat zelfstandig naamwoord een zinsdeel. De bijstelling is dus nooit een apart zinsdeel.

De tweede klas, de leukste groep leerlingen op het Montessori Lyceum Groningen, gaat binnenkort op schoolreis.

Marijke, onze docent Nederlands, geeft ons graag volgend jaar weer les.

5.7 Bijstelling

Een bijstelling geeft extra informatie over een zelfstandig naamwoord of zelfstandig-naamwoordgroep. 

Een bijstelling:

• staat direct achter het zelfstandig naamwoord of de zelfstandig-naamwoordgroep;

• staat altijd tussen komma’s;

• bevat geen persoonsvorm.

In gesproken taal kun je de bijstelling ook herkennen aan een korte pauze op de plaats waar de komma’s staan.

5.7 Bijstelling

Een bijstelling geeft extra informatie over een zelfstandig naamwoord of zelfstandig-naamwoordgroep. 

Maak: opdrachten 4, 5, 6, 7 en 9 (zinnen 1, 2, 3, 5 en 6) blz. 123-127

Ga lezen in je leesboek.

5.8 onbepaald voornaamwoord

• Grammatica woordsoorten
• Voornaamwoorden verwijzen naar personen, dieren en dingen, zonder die te benoemen
• Het is bij een onbepaald voornaamwoord niet precies duidelijk naar wie of wat het woord verwijst.

5.8 onbepaald voornaamwoord

Kim heeft alles opgeruimd.

Hier ligt nog iets op de grond.

Men moet niet zo zeuren!

In geen van bovenstaande zinnen weet je precies waarover het gaat.

Wat heeft Kim precies opgeruimd? ‘Alles’ is nog steeds erg vaag.

Wat ligt er nog op de grond? ‘Iets’, maar wat dat ‘iets’ is, wordt niet duidelijk.

Wie moet niet zo zeuren? Mensen in het algemeen, maar met ‘men’ wordt niet duidelijk over wie het precies gaat.

5.8 onbepaald voornaamwoord

Het woord ‘wat’ kan een onbepaald voornaamwoord zijn, maar bijvoorbeeld ook een vragend voornaamwoord of een betrekkelijk voornaamwoord.

Hoe weet je of ‘wat’ in jouw zin een onbepaald voornaamwoord is? 

Dat is eigenlijk niet zo moeilijk. 

De enige vraag die je moet beantwoorden is deze: kan ik in deze zin ‘wat’ vervangen door ‘iets’ of door ‘een beetje’? Ja = een onbepaald voornaamwoord. 

5.8 onbepaald voornaamwoord

'Het' kan tot 3 verschillende woordsoorten kan behoren:

• lidwoord
  
• persoonlijk voornaamwoord
  
• onbepaald voornaamwoord
  

‘Het’ is alleen een onbepaald voornaamwoord als dat woord niet echt naar iets verwijst. 

Het sneeuwt.

Het is mistig.

5.8 onbepaald voornaamwoord

 In de volgende zinnen is ‘het’ een persoonlijk voornaamwoord, omdat het terugverwijst naar een ander woord:

Heb jij dat boek gelezen? Het is erg mooi.

‘Het’ verwijst terug naar ‘dat boek’.

Kun jij goed touwtje springen? Mij lukt het niet zo goed.

‘Het’ verwijst hier naar ‘touwtje springen’.

5.8 onbepaald voornaamwoord

• Grammatica woordsoorten
• Voornaamwoorden verwijzen naar personen, dieren en dingen, zonder die te benoemen
• Het is bij een onbepaald voornaamwoord niet precies duidelijk naar wie of wat het woord verwijst.

Maak: opdr. 1 (niet zin C!), 4, 6, 7 en 10 (blz. 130 - 133)

5.9 Spelling

• ik weet hoe ik (Engelse) werkwoorden moet spellen
• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Wat weet je nog van werkwoordspelling? Zie ppp.

Spelling Engelse werkwoorden

• Als de stam (hele ww -en) eindigt op e, o, u of y = voltooid dw +d / verleden tijd + de(n)

bingoën - ik bingo - bingode - gebingood

rygbyen - ik rugby - rugbyde - gerugbyd

Soms wordt in het Engels een e gebruikt voor de uitspraak. De uitspraak -e blijft staan in de vervoeging.

barbecuen - ik barbecue - barbecuede - gebarbecued

timen - ik time - timede - getimed

recyclen - ik recycle - recyclede - gerecycled

Spelling Engelse werkwoorden

• Als de stam eindigt op een medeklinker uit  't sexy fokschaap = verleden tijd krijgt een +t / +te(n)

print - ik print - printte - geprint

faxen - ik fax - faxte - gefaxt

typen - ik typ - typte - getypt

Spelling Engelse werkwoorden

• Als de stam NIET eindigt op een medeklinker uit  't sexy fokschaap = verleden tijd krijgt een +d / +de(n)

mailen - ik mail - mailde - gemaild

plannen - ik plan - plande - gepland

showen - ik show - showde - geshowd

Spelling Engelse werkwoorden

• Als de stam eindigt op een dubbele medeklinker, vervalt één medeklinker bij de vervoeging.

stressen - ik stres - streste - gestrest

volleyballen - volleybal - volleybalde - gevolleybald

Maar....

passen - ik pass - passte - gepasst

baseballen - ik baseball - baseballde - gebaseballd

5.9 Spelling

• ik weet hoe ik (Engelse) werkwoorden moet spellen
• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Maak: opdrachten 1 t/m 10 en 12, blz. 135-140

Ga lezen in je leesboek.

5.9 Spelling

• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Met een koppelteken verbind je een woord, een letter of een getal met een andere woord. 

Bijvoorbeeld: stage-uren. 

Zonder een koppelteken moet je drie keer kijken wat er nou eigenlijk staat: stageuren. Meestal is een koppelteken niet nodig en schrijf je samengestelde woorden als één woord, dus aan elkaar.

5.9 Spelling

• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Wanneer gebruik je een koppelteken?

• In samenstellingen met letters, afkortingen en cijfers
  

v-snaar

tbc-patiënt

• In samenstellingen die je zonder koppelteken verkeerd kunt lezen (klinkerbotsing).
  

radio-omroep

auto-onderdelen

5.9 Spelling

• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Wanneer gebruik je een koppelteken?

• In aardrijkskundige namen die uit twee delen bestaan

Amsterdam-Oost
Nieuw-Zeeland

• In samenstellingen die een titel of een rang aanduiden.
  

luitenant-kolonel
secretaris-generaal

• Tussen meer dan twee woorden die samen één woord vormen (samenkoppeling)
  

een staakt-het-vuren
een kant-en-klare maaltijd

5.9 Spelling

• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Maak: opdrachten 1 t/m 10 en 12, blz. 135-140

5.9 Spelling

• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Met een koppelteken verbind je een woord, een letter of een getal met een andere woord. 

Bijvoorbeeld: stage-uren. 

Zonder een koppelteken moet je drie keer kijken wat er nou eigenlijk staat: stageuren. Meestal is een koppelteken niet nodig en schrijf je samengestelde woorden als één woord, dus aan elkaar.

5.9 Spelling

• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Wanneer gebruik je een koppelteken?

• In woorden met de volgende voorvoegsels: adjunct, aspirant, assistent, bijna, chef, collega, ex, interim, kandidaat, leerling, meester, niet, non, oud
  

ex-minister

kandidaat-notaris

oud-burgemeester

Let op:

Als het woord geen samenstelling is: gebruik trema (ruïne, hygiëne)

Bij een afkorting geen koppelteken: sms'en, dvd'tje

5.9 Spelling

• ik weet wanneer ik het weglatingsstreepje moet gebruiken
• ik weet wanneer ik het koppelteken en weglatingsstreepje moet gebruiken

Weglatingsstreepje

Als je hetzelfde woord in twee samenstellingen gebruikt. Het woord dat wordt herhaald, kun je weglaten.

Fiets- en wandelvakanties

Voor- en nadelen

Maak: opdrachten 1 t/m 10 en 12, blz. 135-140