sociale verhoudingen tijdens de industriële revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Situatie in de 19e eeuw

• Woon- en werkomstandigheden zijn door de industriële Revolutie dramatisch 
• Groter wordend  verschil tussen arm en rijk...

Situatie in de 19e eeuw

• Werkomstandigheden: lage lonen, lange werkdagen, geen veiligheidswetten, kinderarbeid, geen uitkering bij ziekte en overlijden, geen uitkering bij werkloosheid

Situatie in de 19e eeuw

• Woonomstandigheden: kleine woningen, dicht op elkaar. Niet vocht/tochtvrij. Onder de rook van de fabriek.  Geen sanitaire voorzieningen 

Socialisme

• Productiemiddelen en diensten zijn eigendom van de maatschappij, dit geldt ook voor de opbrengsten van deze productiemiddelen
• Opkomen voor de zwakkeren in de samenleving

Socialisme

• Door toenemende ongelijkheid  meer socialisten 
• Tekort aan arbeiders: ze kunnen eisen gaan stellen
• Eind 19de eeuw: groeiend besef dat er sociale wetten moeten komen: Sociale kwestie

Sociaal democratie

• In meeste Europese landen strijdt men voor gelijkheid via revolutie: communisme
• In NL strijdt men voor gelijkheid via parlementaire democratie:
  sociaal-democratie
• Oorzaken:

1. Angst bovenklasse voor revolutie

2. Nieuwe sociale wetten

3. Groeiende welvaart

Adam Smith: liberalisme

- Bekendste econoom uit de 18e eeuw

- Grondlegger economisch liberalisme

- de overheid moest zich zo min mogelijk met de handel  en nijverheid moet bemoeien. Laissez faire. 

- Wet van vraag en aanbod      

A

Adam Smith: liberalisme

   

Adam Smith hoort bij de Verlichting: gebruik je eigen verstand (i.p.v. tradities en geloof)  

- Franse Revolutie: Vrijheid, gelijkheid en broederschap

- In groeiende industriesteden: ieder voor zich en God voor allen ->gevolg van het politieke beleid (vrijheid, gelijkheid en broederschap was niet voor de armen)  

Gevolgen voor 19e eeuw: ontstaan van de sociale kwestie. 

Liberalen

• het liberalisme was oorspronkelijk een manier van denken
• streven naar vrijheid op zoveel mogelijk gebieden, zo min mogelijk regels en wetten (nachtwakersstaat)
  
• Vooral de rijkere burgers (ondernemers) waren liberaal

Censuskiesrecht

Alleen zij die een minimumbedrag aan belasting betaalden, kregen het recht om te stemmen, rijke mensen dus.

Zij stemden vooral op de liberalen.

Alcoholreclame moet verboden worden

Er moet een minimale straf komen voor criminele activiteiten

Bij gelijke geschiktheid krijgen vrouwen voorrang op een bestuursfunctie

Bedrijven in Nederland met een hoge uitstoot CO2 moeten meer milieu belasting gaan betalen

Bedrijven moeten verplicht worden 5% mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt aan te nemen

Particuliere bijlessen voor leerlingen moeten gratis worden voor iedereen

Studeren moet betaalbaar worden: iedereen een studiebeurs