5.1 Ecologie op alle organisatieniveaus

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Programma

Inleiding thema 7: de terugkeer van de wolf

bespreken leerdoel 1 

huiswerk maken 1-6

Wat is een ecosysteem?

Een ecosysteem =

een (begrensd) gebied waarin verschillende organismen samenleven in wisselwerking met het milieu

Sleep de juiste organismen op de juiste plek in het voedselweb

Bladluis

Buizerd

Konijn

Lieveheersbeestje

Merel

Planten

Wat gebeurt er met de vegetatie (planten) in het Yellowstone national park?

1. Het wordt meer
2. Het wordt minder

Hoe kwam het dat de planten op de open plekken terug kwamen?

Hoe hebben de wolven de loop van de rivieren veranderd?

Leerdoelen B1

• Je kent de kenmerken van een ecosysteem
• 
  
• Je kunt  abiotische en biotische factoren benoemen
• Je kunt de invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven
• je kunt veranderingen van abiotische factoren beschrijven

Wat is ecologie?

Wetenschap waarbij de wisselwerking tussen organismen en hun omgeving wordt bestudeerd

Organisatieniveaus van ecologie:

- Molecuul 

(eDNA)

- cel

- weefsel

- organen

Ecologie

• Levensgemeenschap: alle populaties binnen een ecosysteem
• Biotische factoren: levend
• Abiotische factoren: levenloos
• Ecosysteem: begrensd gebied met wisselwerking biotische en abiotische factoren
• habitat: leefgebied v/e organisme

Tot welk niveau horen boomalgen die op een boom zitten?

1. Populatie
2. Ecosysteem
3. Cel
4. Organisme

Belangrijke abiotische factoren die van invloed zijn op de soortensamenstelling

Bodem: zand, voedselrijk/arm, (vegetatie/voedsel herbivoren)
Licht: daglengte, broedseizoen, seizoensplanten, vogeltrek
Water: aanpassingen van planten aan een droog/nat gebied, het zoutgehalte in zeewater
Temperatuur: werking van enzymen

Tolerantie

= vermogen van organismen  om schommelingen in een abiotische factor te verdra-gen. Bijv temperatuur, pH, etc.

• De abiotische factor waar de meeste individuen overleven  is het optimum.

Is het tolerantiegebied van een organisme een biotische factor of een abiotische factor?

1. Biotische factor
2. Abiotische factor

Wat betekent het als een soort een smalle tolerantiecurve heeft?

1. De soort is niet bestand tegen een grote variatie van de milieufactor
2. De soort is wel bestand tegen een grote variatie van de milieufactor
3. De soort komt weinig voor
4. De soort komt veel voor

Maak de opdrachten 1 - 6

Bespreken opdracht 4 en 6

Buitenopdracht

Ga op zoek naar 4 verschillende producenten, 3 verschillende consumenten van de eerste orde en 3 van de 2de orde.

Maak een foto!

Teken een voedselketen

Thema 5 Ecologie

Basisstof 2

Organismen

Leerdoelen B2

• Je kunt de invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven
• Je kunt veranderingen van abiotische en biotische factoren en hun onderlinge wisselwerking beschrijven

Verspreidingsgebied

Tolerantie: vermogen van soorten om schommelingen 

in abiotische factoren te kunne vedragen

Areaal: daar waar de soort op aarde voorkomt.

Bepaald door de tolerantiegrens voor abiotische
factoren (=beperkende factor)
Uiterste waarde waarbij een individu kan (over)leven

Tolerantiegebied

Optimumkromme
Minimumwaarde
Optimumwaarde
Maximumwaarde

Is het tolerantiegebied van een organisme een biotische factor of een abiotische factor?

1. Biotische factor
2. Abiotische factor

Welke soort heeft het grootste reproductieve succes bij een abiotische factor

1. A
2. B
3. D
4. E

In diagram 1 staat de tolerantie weergegeven van een bepaalde soort voor de concentratie zouten in de omgeving. Er is geen duidelijk optimum-punt te zien, maar een 'tolerantiegebied'. Wat betekent dat?

1. De soort verdraagt schommelingen in zoutconcentratie goed
2. De soort verdraagt schommelingen in zoutconcentratie slecht
3. Het gaat om een soort wat helemaal niet kan overleven in een zoute omgeving
4. Indien de zoutconcentraties nog hoger zijn zal er een optimum ontstaan bij de soort

Maak de opdr. 1,3,5,6,8,9 en 10

Klaar? Oefen met Test Jezelf