10.1 - Opgroeien

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

10.1 Opgroeien

Doelen van deze les

Je kent de verschillende levensfasen en kan bij elk een kenmerk noemen.

Je kan het verschil uitleggen tussen lichamelijke ontwikkeling en geestelijke ontwikkeling.

Je kan uitleggen hoe je hypofyse veranderingen aanstuurt (hormoonklieren, hormonen, doelwitorganen, receptoren).

Je kan in vier stappen verklaren hoe het groeihormoon werkt (celdeling, celgroei, groeischijven).

Levensfasen

In elke levensfase vindt er ontwikkeling plaats

- lichamelijk

- geestelijk

geen groei, zorg voor kinderen

groei, leren rennen, leren praten

geslachtsorganen worden werkzaam

afronding van de hersenontwikkeling

gezichten herkennen

Baby

Peuter

Puber

Adolescent

Volwassene

lichamelijke ontwikkeling

geestelijke ontwikkeling

kruipen

gezichten herkennen

bouwen met blokken

leren wat niet mag

lezen

wiskunde

seksuele gevoelens

groeispurt

zelfstandig worden

vergeetachtig worden

rimpels

Kijk naar bron 3 op TB blz. 102

Deze hoef je niet uit je hoofd te kennen, maar je moet wel begrijpen hoe je het afleest. Even oefenen:

1. Vanaf welke leeftijd begint de huid te verouderen?

2. Vanaf welke leeftijd verdwijnt het kraakbeen uit de botten?

3. Wat heeft dit voor gevolgen?

4. Tot welke leeftijd neemt de ontwikkeling van spieren toe?

0

In het filmpje gaat het over 'signalen' die de hypofyse afgeeft. Welk begrip gebruiken we voor die signalen?

Einde deel 1

Huiswerk

Herhalen: 3, 8, 11

Standaard: 4, 5, 6, 9, 10a, 12, 13, 15, 16

Oefenen: 18, 19

Uitdaging: 7, 10b, 17

10.1 Opgroeien

Doelen van deze les

Je kent de verschillende levensfasen en kan bij elk een kenmerk noemen.

Je kan het verschil uitleggen tussen lichamelijke ontwikkeling en geestelijke ontwikkeling.

Je kan uitleggen hoe je hypofyse veranderingen aanstuurt (hormoonklieren, hormonen, doelwitorganen, receptoren).

Je kan in vier stappen verklaren hoe het groeihormoon werkt (celdeling, celgroei, groeischijven).

Kijk naar bron 6 op TB blz. 103

Deze hoef je niet uit je hoofd te kennen, maar je moet wel begrijpen hoe je het afleest. Even oefenen:

1. In welk jaar groei je het meest? Hoe komt dit?

2. Op welke leeftijd beginnen jongens en meisjes gemiddeld met de groeispurt?

3. Bij wie duurt de groeispurt langer?

4. Bij wie is de groeispurt intensiever?

Je botten groeien. Wat is de goede volgorde?

1. botcellen reageren op groeihormoon - celgroei - celdeling
2. botcellen reageren op groeihormoon - celdeling - celgroei
3. celgroei - celdeling - botcellen reageren op groeihormoon
4. celdeling - celgroei - botcellen reageren op groeihormoon

Welke cellen delen zich waardoor je botten groeien?

1. harde beencellen
2. kraakbeencellen
3. beenmergcellen
4. vetcellen

hoe heten de schijven waar deze kraakbeencellen liggen?

1. groeischijven
2. deelschijven
3. puberteitschijven
4. bamischijven

Botgroei

Waar? Uiteinden van de pijpbeenderen, kaak, heupen, wervelkolom

Wat? Kraakbeencellen zitten in groeischijven. 

Wat gebeurt er als je stopt met groeien? Groeischijven waren van kraakbeen, worden van been

Er zijn verschillen tussen jongens en meisjes als het gaat om welke botten doorgroeien. Jongens krijgen (een) bredere ...(1)... en meisjes krijgen (een) bredere ...(2)....

1. 1. heupen 2. borstkas
2. 1. borstkas 2. heupen
3. 1. dijbenen 2 enkels
4. 1. enkels 2. dijbenen

Einde deel 2

Huiswerk

Herhalen: 3, 8, 11

Standaard: 4, 5, 6, 9, 10a, 12, 13, 15, 16

Oefenen: 18, 19

Uitdaging: 7, 10b, 17

Voorbereiden op hoofdstuk 10

Je krijgt nu drie keer een woord uit hoofdstuk 10 te zien.

Typ steeds:

- waar je aan moet denken bij dit woord

- wat dit woord bij je oproept

- synoniemen die je kent (andere woorden met dezelfde betekenissen)

PENIS

VAGINA

SEKS

Afspraken voor de 

komende lessen