3.3 Lezen les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 1

Lezen 3.3

• Mobiel in telefoontas
• Boek en etui op tafel
• Lezen uit je boek

3.3 Lezen

Leerdoelen:

In deze paragraaf:

• leer je alinea's herkennen
• kernzinnen in een alinea aanwijzen
• hoofd- en bijzaken onderscheiden
• signaalwoorden van een tegenstelling herkennen

Wat is een kernzin?

Zes kitesurfers gaan een zesduizend kilometer lange estafettetocht maken over de Atlantische Oceaan. Ze starten hun spannende onderneming op de Canarische eilanden en hopen drie weken later te arriveren op de Caraïbische eilanden.

Kernzin

Uitleg of voorbeeld

Samen opdracht 5

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken:

Belangrijke informatie over het onderwerp.

Bijzaken:

Minder belangrijke informatie over het onderwerp.

Voorbeeld

Herhaling

Uitleg

Tijdsvolgorde

Voordat, nadat, eerst, daarna, wanneer, vroeger, hierna, , vervolgens, later, ten eerste, ten slotte,  later,  oorspronkelijk, intussen 

Welk signaalwoord past in de zin:
.... er verkiezingen komen, presenteren de partijen zich aan de kiezers.

1. Nadat
2. Voordat
3. Eerst
4. Want

Signaalwoord:reden

geven verband aan tussen woorden, zinnen  of alinea's.  

We hebben al geleerd:  opsomming en tegenstelling...

Nu leren we het signaalwoord van reden:

daarom, immers, namelijk, omdat vanwege, want

Signaalwoorden

Deze signaalwoorden:

Verband	Signaalwoorden
opsomming	ten eerste, ook, bovendien, verder
tegenstelling	maar, daarentegen, toch, echter, integendeel
voorbeeld	bijvoorbeeld, een voorbeeld (hier)van is, zo, zoals,

Overzicht van een aantal verbanden en hun signaalwoorden 

Tekstverband:                                                  Signaalwoord:

opsomming                                                      ook, en, bovendien              tegenstelling                                                   maar, echter, toch    

reden                                                                   want, omdat, daarom        

voorbeeld                                                          bijvoorbeeld, zoals

conclusie                                                           dus, daarom, hieruit volgt

Opsommend

en, ook, verder, daarbij, bovendien, daarnaast, een ander…, ten eerste, vervolgens, eveneens, noch… noch…, zowel… als…., niet alleen… maar ook…, tevens, voorts, ten slotte

Welk signaalwoord past in de zin: In een democratie zijn er behalve verkiezingen, ........... vrijheid van meningsuiting en vrije pers.

1. ook
2. daarom
3. dus
4. vervolgens

Tegenstellend

maar, echter, toch, doch, niettemin, daarentegen, juist (niet), al(hoewel), desondanks, enerzijds… anderzijds…, in tegenstelling tot, daar staat tegenover dat, terwijl (in de betekenis van hoewel)

Welk signaalwoord past in de zin:
Een appel is ................................ tot een banaan rond en hard.

1. in tegenstelling tot
2. ondanks
3. evenals
4. behalve

Uitleggend

zo, bijvoorbeeld, zoals, namelijk, ter illustratie, stel, neem, onder andere, denk hierbij aan, dat komt voor bij, dat is het geval bij 

Welk signaalwoord past in de zin:
Iedere partij heeft een eigen mening over het onderwijs, .... de leraren moeten meer salaris krijgen.
(voorbeeld - toelichting)

1. aangezien
2. omdat
3. want
4. zoals

redengevend

(argument) omdat, want, immers, namelijk, vanwege, wegens, aangezien  
(standpunt) daarom, dus  

Welk signaalwoord past in de zin: Mensen stemmen alleen in een hokje, ... de privacy.
(redegevend)

1. omdat
2. vanwege
3. want
4. immers

Samenvatting / conclusie

kortom, samengevat, al met al, alles bij elkaar genomen, om kort te gaan, met andere woorden

dus, vandaar, daarom, om die redenen, dan ook, kortom, al met al, concluderend, dat betekent, aldus, hieruit volgt

Welk signaalwoord past in de zin:
..... hoop ik dat jullie nu begrijpen wat signaalwoorden zijn.
Samenvatting / conclusie

1. Al met al
2. Vandaar dat
3. Aan het eind
4. Tenzij

Huiswerk

Maken opdr 15 t/m 27

Op blz. 202 t/m 208